Amel imandan bir cüz müdür?

Değerli kardeşimiz,

وَبَشِّرِ الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ اَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ

“İman eden ve salih ameller işleyenleri cennetler ile müjdele!” (Bakara, 2/25)

Haricîler, "Amel imandan bir cüz'dür." diyerek, günah işleyenleri tekfîr ederler, onların küfre düştüğüne inanırlar. (Ebu Zehra, Tarîhu'l-Mezahibi'l-İslâmiyye, I, 71-73) Onlara göre, mesela içki gibi Allah’ın açık bir şekilde yasakladığı bir hükmü yok sayıp içmek, imanla asla bağdaşmaz.

Bu meselede şu noktalara dikkat çekmek isteriz:

- İman ayrı, amel ayrıdır. İman varsa amel de olmalıdır, ama olmadığında bu illa imansızlık anlamına gelmez, imanın zayıflığına veya nefse mağlubiyet gibi durumlara delalet eder. Mesela “Sigara sağlığa zararlıdır.” ifadesi tıbbî bir hükümdür ve bunu en iyi bilenler doktorlardır. Bununla beraber onlardan sigara içenler de çıkabilmektedir. Sigara içen doktorlar üstteki hükmü inkâr ettiklerinden değil, başka sebeplerle onu içmektedir. Benzeri bir durum, amelde kusuru ve ihmali olan ehl-i iman için geçerlidir. 

- Amel imandan bir cüz değil, imanın kemâlinden bir cüz'dür. [Taftezani, Saduddin, Şerhu'l- Akaid, (Haşiyetu'l - Kestelli ile beraber), Salah Bilici Kit. İst. 1973, V, 197; Yazır, Hak Dini Kur’ân Dili, I, 183] Yani amelin iyi ve fazla olması, imanın sağlam olduğuna bir delildir.

- Üstteki ayette görüldüğü gibi, Kur'an-ı Kerîm'de pek çok ayette iman ve salih amelin yan yana zikredilmesi, ikisinin farklılığına bir delildir. (Taftezani, Şerhu'l-Akaid, V, 195)

- İman, en hayatî ve “olmazsa olmaz” türünden bir cevherdir. Salih ameller ise bu imanın göstergeleridir. Ameline dikkat eden birinin imanı da kuvvetlidir, kâmildir.

- Ameli terk eden mümin, bundan dolayı elbette günahkâr olur. Ama unutulmamalıdır ki, günahkâr mümine kâfir değil fasık denir.

- “Ben Allaha inanıyorum.” diyen biri, Onun emrettiği amelleri yapmaktan geri durmamalıdır...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet