Risalet öncesi Hz. Peygamberin durumu nasıldı?

Değerli kardeşimiz,

Hz. Peygamberin (asm) risalet öncesindeki ibadet hayatıyla ilgili ayrıntılı bir bilgiye sahip değiliz. Arapların soyu, Hz. İbrahim’in oğlu Hz. İsmail’e dayanır. Her ne kadar Araplar zamanla müşrik bir topluluk haline gelmişse de Hz. İbrahime dayanan ve Haniflik olarak ifade edilen bir dine mensup kimseler de vardı. Bu, bir kısım muvahhid (tek Allaha inanan) insanlarda devam etmekteydi. Hz. Peygamber de bu din üzere yaşamaktaydı. Risalet görevinin verilmesine yakın günlerde sıkça Hira mağarasına gider, Rabbine münacatta bulunurdu.

Şu ayet, Onun risalet öncesi hayatıyla ilgilidir:

وَوَجَدَكَ ضَٓالاً فَهَدٰى  “(Rabbin) Seni yol bilmez halde bulup yola iletmedi mi?” (Duha, 93/7)

Dalalet ve hidayet birbirine mukabil iki kavramdır. Dalalet yoldan sapmayı, hidayet ise doğru yolda olmayı ifade eder. Ayet, Hz. Peygambere (asm) olan ilahi nimetleri sayma bağlamında gelmiştir. Bir yetim iken Allah Onu barındırmış, ne yapacağını bilmez bir halde iken Ona yol göstermiş, doğru olana sevk etmiştir.

Ayete “Allah seni dalalette bulup hidayet etti.” şeklinde mana vermek, peygamberin saygınlığına ve Kur'anın nezahetine ters düşer. O, nübüvvet öncesinde de “Muhammdü’l-Emin” idi, insanların tam bir güvenine mazhardı. Daha küçüklüğünde büyükler meclisinde bulunur, “hılfu’l-fudul”da yaptığı gibi toplumda huzur ve refaha yönelik güzel faaliyetlerde görev alırdı.

Şu ayet, üstteki ayetin bir açıklaması gibidir:

مَا كُنْتَ تَدْر۪ى مَاالْكِتَابُ وَلاَ اْلا۪يمَانُ  “Sen kitap nedir, iman nedir bilmezdin.” (Şûra, 42/52)

Yani Hz. Peygamber (asm) risalet öncesi insanların dalaletini görüyor, ama onlara neyi nasıl anlatacağını bilmiyordu. Allah vahiy yoluyla Ona kitabı indirdi, imanın ne olduğunu, nelere nasıl inanılacağını gösterdi. O ümmi peygamberi özel olarak yetiştirdi, “Rabbim beni edeplendirdi ve edebimi güzel kıldı.” (Aclûnî, I, 70) sırrına mazhar eyledi. Böylece o ümmi zat, okumuş insanlara ve medeni milletlere muallim oldu, Kitabı ve hikmeti onlara bildirdi.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet