Sekine Duası hakkında bilgi verir misiniz?

- Sekine'nin 19 (on dokuz) defa okunmasının hikmeti nedir?

Değerli kardeşimiz,

Sekine Duası, tamamı Kur’an’da geçen Allah’ın güzel isimlerinden ve ayetlerden oluşmaktadır.

Sekine kelimesi sözlükte kalp huzuru, itminan duygusu, güven, sükûnet, dinginlik, vakar, ağırbaşlılık gibi anlamlara gelmektedir.(1)

Tasavvufta ise genel anlamıyla sekîne gaybın ve manevi feyzin gelişi esnasında kalbin yaşadığı tatmin hali ve gönül huzuru şeklinde tarif edilmektedir.(2)

Kitaplarımızda bir Sekine’den bahsedilir. Bu Sekine, Mecmuatü'l-Ahzab'ta da geçmektedir.(3)

Sekinenin aslı Allah’ın altı İsmi Azamı olan “Ferd, Hayy, Kayyum, Hakem, Adl, Kuddüs” isimleri ile yapılan bir duadır. Bu altı ismin manası kısaca şöyledir:

Ferd: Allah birdir, tektir, yegânedir, biriciktir, istiklal ve infirad sahibidir.  

Hayy: Allah sonsuz diridir, ezelî, ebedî ve ölümsüz hayat sahibidir. Her canlıya hayat veren ve ölümlerinden sonra tekrar onları dirilten O’dur.  

Kayyum: Allah daima kaimdir, tabir caizse daima ayaktadır / hiçbir şeye muhtaç olmayan ezelî varlığı, her zaman daim, kaimdir. Yarattığı her şeye hâkimdir, varlıkları dilediği gibi idare eder, sevk eder ve yönlendirir, her şey onunla var olur, onunla ayakta durur, onunla devam eder. Allah için ne bir uyuklama ne bir uyku ve ne de bir gaflet hali söz konusu olmaz. Göklerde ve yerde ne varsa, her şey onun iradesi ve kayyum sıfatının hükmü altında varlığını sürdürmekte ve ayakta kalmaktadır. Eğer kayyum sıfatı bir an kâinattan yüz çevirse, bütün varlıkları yokluğa mahkûm olacaktır. 

Hakem: Allah hüküm sahibidir, hikmet sahibidir, yarattığı her şeyde bir hikmet ve bir fayda gözetmesi onun yüksek âdetindendir. Faydasız ve boşu boşuna bir şeyi yaratmaz. Yarattıklarını gözetler ve denetler. Kullarından haklıyı ve haksızı ayırır, aralarında hak ve adaletle hükmeder.

Adl: Allah adalet sahibidir, her yarattığına hakkı olan her şeyi verir, hiç kimseye hiçbir zaman haksızlık yapmaz, mahşerde adaletle hükmeder, cezası zulüm veya haksızlık değil, adaletten ibarettir.  Allah kendisi adalet sahibi olduğu gibi, kullarına da her işlerinde adaleti emreder. 

Kuddüs: Allah paktır, temizdir, noksanlıktan, kusurdan, acizlikten, küfür ve dalâlet ehlinin düşündüğü her türlü eksik sıfatlardan münezzehtir. 

Allah kemâl sıfatlar sahibidir. Onun her sıfatı, her ismi, her işi, her fiili mükemmeldir. Varlıkları mükemmel, kusursuz, temiz ve pak yaratır. Temizliği sever, temizliği emreder, işlediklerinden pişman olan ve tövbe eden kullarını günahlarından arındırır ve temiz kılar.

Sekine’de bu isimlerin zikrinden sonra on dokuz harfli on dokuz ayetle Allah’tan istimdat edilir, Allah’a sığınılır, muhtelif isimleri ile Allah zikredilerek dünyevî ve uhrevî her sıkıntının aşılması için bu isimlerin feyiz ve bereketi istenir.

Bediüzzaman Hazretleri "Sekîne" olarak isimlendirilen duanın okunma şeklini de “yetmiş bir âyet ile yüz yetmiş bir defa daimî vird eden Risale-i Nur Müellifi...”(4) şeklinde ifade etmiştir. Daha sonraları kendisi yetmiş bir ayetten on dokuz tanesini seçtiği için, “Sekine duası” şimdiki okunmakta olan son hâlini almıştır.(5)

Sekine Duasının Sırları

Sekine on dokuz sistemine dayalı olarak ortaya konulan bir ism-i azam duasıdır. Besmelenin on dokuz harfine uygun olarak, on dokuz harfli olan Allah'ın altı tane ismi şeriflerinin yer aldığı bu duanın büyük bereketinin olduğunu söyleyen İmam-ı Ali (ra), hem Celcelutiye, hem Ercuzesinde bu isimlerin üzerinde özellikle durmaktadır.

İmam-ı Ali (ra)'nin, on dokuz sistemine dayalı bu Sekine'yi doğrudan Kuran'dan aldığını gösteren birkaç noktaya işaret etmekte fayda vardır.

1) Sekine'de İsm-i Azam:

Sekine’de yer alan altı isimi azamdan veya ismi azamın altı nurundan (Ferd, Hayy, Kayyum, Hakem, Adl, Kuddüs) meydana gelmektedir. Kuran'da “sekine” kelimesi de altı defa zikredilmiştir.(6) 

2) Kuran'da geçen sekine kelimesi birçok yönden 19 sayısını göstermektedir, şöyle ki:

a) Bakara suresinde geçen Sekine kelimesi, Talut’un hükümdarlığının bir alameti olarak söz konusu edilmiş ve Tabut denilen bir sandığın içinde ilahi yardımın bir simgesi olup, Allah tarafından inananlar için büyük bir moral olup sükûnet, güven ve huzur anlamında kullanılmıştır. Bakara suresinin bu ayetin başına kadarki ayetlerin sayısı: 247=13x19’dur.

b) Sekine kelimesinin diğer tekrarları, Hz. Peygamber (asm) ve Müslümanlar için söz konusudur. Bu beş tekrardan ilk üçü Fetih Suresinde söz konusudur. Son ikisi ise Tevbe Suresinde geçmektedir. Bu iki surenin tertip numaralarının (9+48) toplamı: 57=3x19’dur.

c) Bu iki sure arasına yerleştirilen surelerin sayısı: 38=2x19’dur.

d) Söz konusu beş ayet numarasının (Tevbe 9/26, 40; Fetih 48/4, 18, 26) toplamı: 114=6x19’dur. Bu sayı, Kuran'ın 114 sure sayısına uygundur.

e) Nüzul sırası itibariyle “sekine” kelimesi ilk defa Fetih Suresinde zikredilmiştir. Bisetin / Kuran ve Peygamberin (asm) ilk gönderildiği tarih itibariyle bu surenin nüzul tarih yılı: 19’dur.

f) Fetih suresinin içinde yer aldığı şifresiz (Başında şifreli harfler bulunmayan) sureler sistemine göre, ilk ayetinin tertip sırası: 1938=102x19’dur.

g) Sekine kelimesinin ilk defa zikredildiği (Fetih, 48/4,18) ayetlerdeki şekli olan “el-Sekinet” kelimesinin (okunmayan vasıl elifi hariç) ebced değeri: 570=30x19’dur.

- Vasıl elifi sayılsa bu sayı 571 olur ki Efendimizin (asm) doğum tarihidir. Bu tevafuk, Peygamber Efendimizin (asm) dünyaya teşrifleri insanlık için bir huzur, sekinet ve güven kaynağı olduğuna işaret sayılmalıdır.

3) Sekine olarak isimlendirilen altı ismin harf sayısı da 19’dur.

4) Sekine’nin temel unsurlarından biri de besmeledir. Besmelenin harf sayısı da 19’dur.

5) On dokuz harfli besmelenin geçtiği ayet numarası (Neml, 27/30) ile on dokuz cehennem zebanilerin sayısı için söz konusu edilen ayet numarası (Müddesir, 74/30) aynıdır. Bu tevafuk besmele ile zebaniler arasında bir ilişkinin varlığını göstermekte ve büyük sahabi Abdullah b. Mesud’un şu sözlerini tasdik etmektedir:

“Besmelenin harfleri cehennem zebanilerinin sayısı kadar olup 19’dur. O halde, 19 zebaniden kurtulmak isteyen kimse, 19 harfli besmeleyi okusun. Bunu okuyan kimse için Allah, bu harflerden her birisini bir zebaniye karşı bir zırh yapar. Cehennem melekleri olan zebaniler de bütün işlerini besmele çekerek yapar ve bütün güçlerini besmeleden alırlar.”(7)

İlginçtir on dokuz harfli besmele ile on dokuzdan söz eden ayetin numarası olan 30 sayısı 19 sayısı ile çarpıldığı zaman, yukarıda geçtiği üzere, “el-sekinet” kelimesinin ebced değeri olan 570 rakamını buluruz.

6) “Sekinet” kelimesinin tehecci usulü ebced değeri : (sin=120, kaf=101, ya= 12, nun=106, ta=402) 741=39x19'dur.

Yine ilginçtir, on dokuzdan bahseden Müddessir Suresinin ilk ayetinin, sondan itibaren Kuran'daki tertip sırası: 741=39x19’dur.

7) Sekine farklı maksatlar için, altı ism-i azama farklı ayetler eklenerek okunur. Ancak bu ayetlerin on dokuz sayısına uygun olması gerekmektedir. Nitekim Bediüzzaman Said Nursi, bir zamanlar bu altı isme 171 (9x19) ayet ilave ederek okuduğunu belirtmektedir.

8) Bediüzzaman tarafından düzenlenen elimizdeki şekliyle “Sekine” duası değişik yönlerden on dokuz sayısını göstermektedir, şöyle ki:

a) On defa Allahu ekber (Allah en büyüktür) diye tekbir getirildikten sonra Besmele okunur ki harf sayısı:19’dur.

b) Besmeleden sonra Allah'ın bir ism-i azamı olarak “Ferdün, Hayyun, Kayyumun, Hakemün, Adlün, Kuddüsün” şeklindeki altı ismine yer verilmektedir, ki bunların da harf sayısı:19’dur.

c)  Söz konusu on dokuz ayetin her birinin harfleri de 19’dur.

 - Yalnız “ve anetil-vucuhü lil-hayyil-kayyum” şeklindeki Sekine'nin ikinci ayeti, içinde bulunduğu Kuran’ın yirminci suresinin tertip numarasına uygun olarak yirmi adet harften oluşmaktadır. Ancak bu ayetin başındaki “vav” harfi atıf vavıdır. Yani bir önceki ayetle bu ayeti bağlayan bir bağlaçtır. Türkçedeki “ve” ile aynı işlevi görmektedir. Bağlacı saymadığımızda ayetin asıl ifadesi olan “anetil-vucuhü lil-hayyil-kayyum” kalır ki bunun da harf sayısı: 19’dur.

- Şimdi Sekine'nin Arapça aslını vereceğiz. Böylece buna bakarak konuyu tetkik ve tahkik etmek mümkündür:

d) “Hamd alemlerin Rabbi olan Allah'a mahsustur” mealindeki ayetin Sekin'deki tertip numarası: 19’dur.

Sekinenin son ayeti olan bu ayetin, (vav'lı olarak “velhamdülillahi Rabbilalemin) şekliyle Saffat Suresinin sonunda 82. ayeti olarak geçmektedir.

d) Bu ayetin harf sayısı 19’dur.

e) Bu ayet kendi sisteminde (başında şifreli harfler bulunmayan sureler sistemine göre) Kuran'daki tertip numarası: 1824=96x19’dur.

f) Bu ayetin başında yer alan “elhamdülillah” cümlesinin Kuran’ın başından itibaren buradaki tekrar sayısı: 19’dur.

g) Bu ayetin ebced değeri: 589 =31x19dur.

Sekine Duasının Okunuş Şekli

Bildiğimiz kadarıyla sekine duasının iki farklı okunuş şekli vardır.

Birincisi: Bildiğimiz üzere besmele ile on dokuz defa okunmasıdır. Bu şekil Cevşenlerde yer alan ve Nur talebeleri tarafından okunan ve en yaygın olan bir şekildir.

İkincisi ise, bazı kimseler, şu şekilde de okunabileceğini söylemiştir:

1. Niyet (ne için ve ne maksatla okunduğuna niyet etmek)

2. İstiğfar (7 defa)

3. Salavat-ı Şerife (7 defa)

4. Allahü Ekber (10 defa)

5. Altı Esma her ayetle beraber okunacak. (19 defa)

- Besmeleden ve altı esmadan (Ferdun, hayyun, Kayyumun, Hakemun, Adlun, Kuddusun) sonra, birinci ayet on dokuz defa okunacak. Arkasından tekrar besmele altı isim sonra ikinci ayet on dokuz defa okunacak.

Örnek: Bismillahirrahmanirrahim, Ferdün, Hayyun, Kayyumun, Hakemun, Adlun, Kuddusun- “Seyec’alullâhu ba’de ‘usrin yusrâ” on dokuz defa okunur. Sonra tekrar besmele, altı isim ve ikinci ayet okunur, böylelikle bütün ayetler okunmuş olur.

Bu okuma şeklinin şöyle olduğu da söylenmektedir:

Şayet sekine okuyan kişi belli bir amaca göre okuyacaksa, Besmele ve altı isimden sonra amacına uygun olan ayeti 19 defa okumalıdır.

Okuma şeklindeki on dokuz sayısı hakkında şunları da göz önünde tutmakta fayda vardır:

19x19=361 eder. 361 çemberin açısıdır. Ancak matematikçiler hesaplarda kolaylık olması için bunu 360 olarak kabul etmişlerdir. Sekine'de her ayet 19 harftir ve 19 defa okunur.

Kanaatimizce, 19x19 olarak okunan sekine ile okuyanın çevresinden nurdan bir kalkan oluşmaktadır.

Yapılan Bir Tenkide Cevap

On Sekizinci Lem'a da geçen aşağıdaki metin bazıları tarafından tenkit edilmektedir.

“Sonra Hazret-i Cebrail'in, Âlâ Nebiyyina (a.s.m.) huzur-u Nebevide getirip Hz. Ali'ye Sekine namıyla bir sayfada yazılı İsm-i Âzam, Hz. Ali'nin (r.a.) kucağına düşmüş. Hz. Ali diyor: Ben Cebrail'in şahsını yalnız alâimü's-sema suretinde gördüm. Sesini işittim, sayfayı aldım, bu isimleri içinde buldum..."

Görüldüğü üzere, Hz. Ali’ye (k.v.) inen bir Sekine’den bahis vardır, yoksa -haşa- Peygamberane bir vahiyden değil! Bahse konu Sekine, Allah’ın altı İsm-i Azamı olan “Ferd, Hayy, Kayyûm, Hakem, Adl, Kuddûs” isimleri ile bir dua-yı münacattır. Bediüzzaman Hazretleri bu Lem'a’nın ön sözünde: Gizli kalmış gaybî mühim bir Mucize-i Ahmediyeyi (a.s.m.) beyan eder.” diyerek, konunun öncelikle Efendimiz (asm)’in bir mucizesi ve “Ben ilmin şehriyim. Ali ise, onun kapısıdır." işaretine mazhar Hz. Ali (k.v.)’nin bir kerameti olarak takdim etmektedir.

İtiraz edilen husus; ifadede geçen “Sekine namıyla bir sayfa” ise, sayfadan murat ilahi bir ilhamvari mesajdır, yoksa Efendimize (asm) inen “vahiy” ile karıştırılmamalıdır.

Şayet itiraz Cebrail aleyhisselamı görmüş olma keyfiyeti ise, başta Hz. Aişe, Hazret-i Ömer, İbni Abbas, Üsame bin Zeyd, Ümmü Seleme, Sa’d ibni Ebî Vakkas gibi pek çok sahabe Cebrail aleyhisselamı Dıhye veya bir süvari veya başka keyfiyette gördüklerini ilan etmektedirler.(8)

Şayet itiraz sayfanın Hz. Ali’nin kucağına düşme keyfiyeti ise, İmamı Gazali bu hususu veciz bir şekilde açıklamıştır:

"Onlar vahiyle Peygambere (asm) nazil olduğu vakit, İmam-ı Ali’ye (r.a.) emretti: Yaz, o da yazdı, sonra nazmetti."(9)

Konuyu özetlemek gerekirse; Cebrail (as) Peygamberimizin (asm) huzuruna geldiği vakit altı İsm-i Azam’lı münacat duasını, murad-ı ilahi gereği, “İlim Şehrinin Anahtarı Hz. Ali’ye (k.v.)” nazmetmesi için getirmiş, Efendimiz de (asm) Hz. Ali’ye (ra) Sekineyi bir kaside şeklinde düzenlemesi için bildirmiştir. İlahi hikmet, nazmetme işlevini Hz. Ali’nin (ra) yapmasını öngördüğünden, Bediüzzaman Hazretleri “Hz. Ali'nin (r.a.) kucağına düşmüş” şeklinde belirtmektedir.(10)

Sekinede Geçen -bulundukları sıraya göre- Ayetlerin Mealleri

1. Allah her sıkıntıdan sonra kolaylık lütfedecektir. (Talak, 65/7)

2. Bütün yüzler gerçek hayat sahibi, her şeyi ayakta tutan Allah'a baş eğmiştir. (Taha, 20/111)

3. Şüphesiz, Allah size karşı çok şefkatli, çok merhametlidir. (Hadid, 57/9)

4. Şüphesiz, Allah tövbeleri çok kabul edendir, kullarına çok merhamet edendir. (Nisa, 4/16)

5. Muhakkak ki, Allah çok bağışlayıcı ve çok merhamet edicidir. (Nisa, 4/23)

6. Muhakkak ki, Allah çok af edicidir, çok güçlüdür. (Nisa, 4/149)

7. Şüphesiz Allah her şeyi hakkıyla işitir ve her şeyi hakkıyla görür. (Nisa, 4/58)

8. Şüphesiz Allah her şeyi hakkıyla bilendir, her işi hikmetle yapandır. (Nisa, 4/11)

9. Muhakkak ki, Allah sizin üzerinizde gözeticidir ve her halinizi görür. (Nisa, 4/1)

10. Biz sana apaçık bir fetih yolunu açtık. (Fetih, 48/1)

11. Ve Allah sana pek şerefli / izzetli bir zaferle yardım eder. (Fetih, 48/3)

12. Şüphesiz Allah’a tabi olan topluluk gerçek galiplerin ta kendisidir. (Maide, 5/56)

13. Muhakkak ki Rabbin (Allah), pek kuvvetlidir ve çok kudretlidir. (Hud, 11/66)

14. Muhakkak ki hiçbir şeye ihtiyacı olmayan ve her türlü övgüye layık olan ancak Allah’tır. (Lokman, 31/26)

15. Allah bana yeter. Ondan başka hiçbir ilah yoktur. (Tevbe, 9/129)

16. Allah bize yeter. O ne güzel vekildir. (Al-i İmran, 3/173).

17. En büyük korku olan kıyametin dehşeti onlara üzüntü vermez. (Enbiya, 21/103).

18. Biz yalnız sana kulluk eder ve yalnız senden yardım isteriz. (Fatiha, 1/5).

19. Ve âlemlerin Rabbi olan Allah’a hamdolsun. (Saffat, 37/182)

Sonuç:

Manevi hayatın merkezi olan kalp dünyamızı canlı ve hayattar tutmada evradda devamlılık ve disiplin şarttır. Evrad u ezkarı terk etmek iç dünyamızdaki bozulmanın alametidir. Bunu Bediüzzaman Hazretleri şöyle ifade eder:

“...günahlardan gelen yaralar ve yaralardan hasıl olan vesveseler, şüpheler (neûzü billah) mahall-i iman olan bâtın-ı kalbe ilişip imanı zedeler ve imanın tercümanı olan lisanın zevk-i ruhanîsine ilişip zikirden nefretkârane uzaklaştırarak susturuyorlar. Evet, günah kalbe işleyip, siyahlandıra siyahlandıra tâ nur-u imanı çıkarıncaya kadar katılaştırıyor. Her bir günah içinde küfre gidecek bir yol var. O günah istiğfar ile çabuk imha edilmezse, kurt değil, belki küçük bir manevi yılan olarak kalbi ısırıyor.”(11)

Bir asra yaklaşan hayatı boyunca karşılaştığı dehşetli fitnelerden harika bir surette korunmuş olan Bediüzzaman Hazretlerinin, Hazret-i Ali (ra)’den ders aldığı Sekîne gibi yüksek bir evradı kendisine daimî bir vird edinmesi ve hiç terk etmemesinin işaretiyle, Sekine'nin sıkıntı ve gaflet anlarında bize bir kalkan ve nur olacağı kanaatindeyiz.

Kaynaklar:

1) İbn Manzûr, Lisânü’l-Arab, Beyrut ts., 13/213; Tâcu’l-arûs, 1/8069-8071.
2) İbn Arabî, Istılâhâtü’s-sûfiyye, s. 13; Seyyid Şerif Cürcânî, Ta’rifât, Neş. Darul-kütübil-ilmiye, Beyrut, 1403/1983,  I/120.
3) bk. Ahmet Gümüşhanevi, Mecmuatul Ahzab, S. 582-597.
4) Lem'alar, s. 448.
5) Hizbü’l-Envâri’l-Hakâikı’n-Nûriye, s 119.
6) Bakara 2/248, Tevbe 9/26, 40; Fetih 48/4,18,26.
7) bk. Kurtubi I, 12; Beki Niyazi, Namazın Sayısal Mucizesi, s.15.
8) bk. Buhârî, Fedâilü’l-Eshâb: 30, İmân: 37; Müslim, Fedâil: 46, 47, İmân: 1-7; Kadı Iyâz, eş-Şifâ, 1/361.
9) Şualar, s. 635.
10) bk. Cevşenü'l-Kebir ve Meali İcmali, Tercüme: Dr. Niyazi Beki, Tenvir Neşriyat.
11) Lem'alar, s. 9.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet