İnsan suresi 2. ayet Semmah’ın şiirine mi benziyor?

- Kurtubi ve Zemahşeri tefsirinde insan suresi ikinci ayette şair Semmah’tan örnek veriyorlar. Şair Semmah bu şiiri İslam öncesi mi yazdı yoksa Müslüman olduktan sonra mı yazdı, bu şiiri niçin yazmıştır?
- Lafızları Kuran-ı Kerime benziyor. Bir de şiirin anlamı nedir? Orada süzülün hakir su ne demektir?
- Bir de emsac karışık nutfe kelimesi ile ne kastediliyor açıklayabilir misiniz?

Değerli kardeşimiz,

Bu konuyu birkaç madde halinde açıklamakta fayda vardır:

a) Kur'an-ı Kerim Arapça lisanıyla indirilmiştir. Elbette daha önce konuşulan Arapçadan bazı lafızların, ifadelerin, cümlelerin bulunması kaçınılmazdır. Bundan ötürü bir “alıntı” düşüncesine kapılmak gayrimeşru bir mantık zincirine bağlanmak anlamına gelir.

b) Bu konuda Hz. Ömer'in “Cahiliyedeki şiir divanınıza sarılınız. Çünkü onda Kitabınızın tefsiri vardır.” (Şatıbi, Muvafakat, 2/397) sözü ile İbn Abbâs’ın, “Şiir, Arab’ın divanıdır. Allah’ın Arapça olarak indirdiği Kur'an’ın bir kelimesini anlayamadığımız zaman, Arab’ın divanına başvururuz, manayı orada ararız.” (Suyutî, İtkan, 1/255) sözü şiirle istişhâd faaliyetlerinde delil olarak gösterilmiştir.

Demek ki, Kur'an’ın bazı ifadelerinin anlaşılması için eski dilcilerin şiirlerinden istifade edilebilir. Bu bir “alıntı” değil, zorunlu bir benzerliktir.

c) Şemmah adında bir şairin söylediği şiirin manası şöyle olabilir:

“Cinsel ilişkiye giren kadın, aslı hakir olan karışık bir meni üzerine -belli bir vakte kadar (doğum zamanına kadar)- iç organlarını / rahminin kapılarını kapatır.”

d) Emşac kelimesi, bir araya gelmeyi, karışık olmayı, ihtilatı ifade eder. İbn Abbas’a göre, buradaki “karışık nutfe”den maksat, erkek suyu ile kadın suyunun karışması manasına gelir. Âlimlerin büyük çoğunluğu bu görüşü benimsemiştir. (Razi, ilgili ayetin tefsiri)

Bir diğer yoruma göre, emşac kelimesi, elvan = renkler manasına gelir. Erek suyu katı ve beyaz; kadın suyu ise ince ve sarıdır.

Başka bir yoruma göre, emşac, ceninin anne rahminde geçirdiği “nutfe, alaka, mudga, izam / kemik inşası” şeklindeki tavırlara işarettir. (bk. Maverdi, Beyzavî, ilgili ayet)

İlave bilgi için tıklayınız:

- Nutfe rahime gider mi?

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet