Kasas suresi 48. ayetteki "sihir" kelimesindeki kıraat farklılığını açıklayabilir misiniz?

- Hangi kıraat doğrudur? Tefsirlerden baktığım kadarıyla sihirbaz okuması daha doğru gözüküyor. Çünkü sahabeler de böyle okumuşlardır.
- Peki bu Kuran-ı Kerim’in korunmuşluğuna zarar vermez mi? Neden bu iki kıraat var?
- Baktığım kadarıyla iki kıraatın anlamı farklıdır, biri iki sihirden kastı Tevrat ve Kuranı kerim iken diğerinde ise iki sihirbazdan kasıt Hz. Musa ve Peygamberimizdir. Burada oryantalistler Kuranı kerime saldırıyorlar açıklayabilir misiniz?

Değerli kardeşimiz,

Önce ilgili iki ayetin mealini görmekte fayda vardır:

“Eğer senin halkın inkâr ve isyanları yüzünden kıyamet günü duruşmasında başlarına azap geldiğinde: ‘Ey Ulu Rabbimiz, dünyada iken bize de peygamber göndermiş olsaydın, biz de âyetlerine uyarak müminler arasına dahil olurduk!’ demesinler diye seni resul gönderdik. Buna rağmen yine de kendilerine tarafımızdan hakikat, (yani Kur’ân ve Peygamber) gelince: ‘Mûsa’ya verilen mûcizelerin benzeri ona da verilse ya!’ diyorlar. Oysa daha önce Mûsâ’ya verilen vahyi de inkâr etmemişler miydi? Ve hatta: ‘Bunlar, birbirini destekleyen iki sihir (sihirbaz / aldatmaca) biz hepsini reddediyoruz!’ demişlerdi.” (Kasas, 28/47-48)

- Ayette yer alan “sâhirân” kelimesi, resmi hatt-ı Kur’anda (Medine’de basılan Mushafta olduğu gibi) “Sihran” olarak da okunmaya müsaittir. Bu sebeple alimlerinden bazıları ayete getirdikleri yoruma uygun olarak “sâhirân” okumuşlar ve bu “iki sihirbaz”dan maksat da Hz. Musa ve Hz. Harun olduğunu belirtmişlerdir.

Diğer bazı kıraat imamları bunu “sihran” şeklinde okumuşt ur. Bunların da bu konuda farklı iki yorumları vardır. Bazılarına göre: “Sihran” kelimesi de mastar olarak ismi fail manasında olup yine “iki sihirbaz” demektir. Diğer bazılarına göre ise, bundan maksat “iki sihir” demektir. Bu iki sihirden maksat ise Tevrat ile Kur’an’dır. (bk. Razî, ilgili ayetine tefsiri)

- Bazı alimlere göre, “sâhirân” (iki sihirbaz)dan maksat, Hz. Musa ve Hz. Muhammed / veya Hz. İsa (as) ve Hz. Muhammed (asm)’dir. “Sihrân” (iki sihir)dan maksat da Tevrat ve İncil/veya Kur’an ve İncildir. (bk. Kurtubi, ilgili yer)

- Kıraat farklılıkları Kur’an’ın korunmuşluğuna aykırı değildir. Bu da farklı yorumlar gibidir. Çünkü kelimelerin ilgili yere göre farklı manaya gelme ihtimali vardır. O konuda farklı kıraat rivayetleri de varsa bu değişik yorumların takviyesine yarar. Yoksa Kur’an’ın aslına taalluk eden bir mesele değildir.

Konumuzla ilgili ayette görüldüğü gibi, “sahiran” kelimesi bir tesniye/ikil olup açık bir ismi fail olarak “iki sihirbaz” manasına gelir. “Sihran” kelimesi ise yine tesniye / ikil bir mastar olup ismi fail manasında kullanıldığı için yine “iki sihirbaz” anlamına gelir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet