Sadece doğuran anne ise, neden süt emziren kadına da anne denilir?

- Kur'an-ı Kerim’de Mücadele suresinin bir ayetinde, "Sizi yalnızca doğuranlar sizin annelerinizdir." diyor. Fakat Nisa suresinde de süt annelerden bahsediyor ve "sizi emziren anneleriniz" diye geçiyor.

- Açıklayabilir misiniz? Bizi sadece doğuran annemizse, süt anne nasıl oluyor? Orada ayette sadece kelimesi aklımı karıştırdı...

Değerli kardeşimiz,

Bizi doğuran kadının bizim annemiz olduğunda şüphe yoktur. Mücadele suresindeki

“Anneleri, ancak onları doğuranlardır.” (Mücadele, 58/2)

ifade, bu hakiki anneden söz edilmektedir. Yani “öz anne” sadece onu doğurandır.

Nisa suresinde ise -Türkçedeki ifadesiyle- annenin başına EMZİREN kaydı konulmuş ve  meal olarak “sizi emziren anneleriniz” (Nisa, 4/23) ifadesi kullanılmıştır.

Bundan anlıyoruz ki, anne kelimesi mutlak olarak ifade edildiği zaman kişiyi doğuran gerçek annesi anlatılmış olur. Başına bir kayıt konularak “Süt anne; üvey anne” gibi ifadeler ise annenin gerçek değil, bir vesileyle halk arasında “annelik” payesine ulaştırılan mecazi anne demektir.

Bununla beraber, İslam hukuku açısından annelik vasfının iki temel dayanağı vardır. Birincisi, doğurmak; ikincisi, süt emzirmektir.

“Biz insana, annesine babasına iyi davranmasını emrettik. Zira annesi onu nice zahmetlerle karnında taşımıştır. Sütten kesilmesi de iki yıl kadar sürer. İnsana buyurduk ki: 'Hem bana, hem de annene babana şükret, unutma ki sonunda bana döneceksiniz.'” (Lokman, 31/14)

mealindeki ayette annenin bu iki vasfına da işaret edilmiştir.

Üvey anne ise, gerçek anne-babanın hürmeti sebebiyle doğurmamış ve emzirmemiş olsa bile, bir evladın babası ile evlenen bir kadın, artık onun üvey annesidir. Bu da, evlilik kurumunun saygınlığı ve emniyeti ve  karı-koca arasındaki ahlaki fazilet normlarını formel hukuk düzenine de taşımaktan ibarettir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet