Her ayetinde Allah lafzı geçen sure hangisi?

- Ayrıca bu sure hakkında bilgi verir misiniz?

Değerli kardeşimiz,

Her ayetinde Allah lafzı geçen sure, Mücadile suresidir.

Mücadile suresi, Kuran-ı Kerîm’in elli sekizinci suresidir. Medine döneminde nazil olmuştur. Yirmi iki ayettir. Bu sure ayrıca, Mücadele, Kad semia ve Zıhar suresi olarak da anılır.

İlk ayetinde geçen “tücâdilüke” (seninle tartışan) ifadesinden maksat Evs b. Samit el-Ensari’nin hanımı Havle bint Salebe’dir.

Evs’in, Cahiliye geleneğine uyarak “zıhar” diye anılan bir tür boşama ile Havle’yi boşaması ve artık kendisinin annesi gibi mahremi konumunda bulunduğunu söylemesi üzerine Havle, Resul-i Ekrem’e (asm) gelerek boşanmak istemediğini söylemiş ve kendisiyle tartışmaya girmiştir.

Bu olay sebebiyle nazil olan surenin adı sözü edilen hanıma işaretle “Mücadile”, Resulullah (asm) ile yaptığı tartışma dolayısıyla “Mücadele” diye belirlenmiştir.

Surenin muhtevasını zıhar, Yahudiler ve münafıklarla ilgili ayetler olmak üzere üç bölümde incelemek mümkündür.

Birinci bölümde Cahiliye döneminin âdeti olan zıhar adlı boşamanın iptal edildiği, bu tarzda boşama ifadesi kullanan kocanın kefaretle mükellef tutulduğu ifade edilir. (ayet 1-4)

İkinci bölümde, Allah’a ve Resulüne muhalefet edip meşru sınırları aşanların onur kırıcı yenilgiye maruz kalacakları, işledikleri ve yapıp da unuttukları kötü fiillerin cezasının gizliyi ve aşikareyi bilen Allah tarafından verileceği bildirilmiş (ayet 5-7), ardından onların Müslümanları endişeye sevketmek amacıyla gizli istişarelerde bulunmaları ve Hz. Peygamber’i (asm) övgü görünümlü yergi ifadeleriyle selamlamaları eleştirilmiş, bu arada Müslümanların da dikkatli olmaları istenmiş ve cami adabıyla Resulullah’la özel konuşma adabı hakkında tavsiyelerde bulunulmuştur. (ayet 8-13)

Surenin üçüncü bölümü mümin göründükleri hâlde Yahudileri dost edinen münafıklar hakkındadır.

Ne Müslüman ne de Yahudi olan bu tipler yalan yere yemin etmek ve bunu kalkan olarak kullanmak suretiyle insanları Allah yolundan saptırmaya çalışırlar. “Şeytanın fırkası” diye nitelendirilen münafıkların da kâfirler ve Yahudiler gibi onur kırıcı akıbete maruz kalacakları ifade edilir.

Bu bölümde hak-batıl mücadelesinde Allah’ın ve peygamberinin mutlaka galip geleceği hususunun onun tarafından tayin edildiği belirtildikten sonra (ayet 21) son ayette Allah’a ve ahiret gününe iman edenlerin babaları, oğulları, kardeşleri ve akrabaları dahi olsa Allah’a ve resulüne düşmanlık besleyenleri asla sevemeyeceği, Allah’ın kalplerine imanı nakşettiği bu müminlerin Allah’tan yana oldukları, Allah’ın onlardan, onların da Allah’tan hoşnut bulundukları ifade edilmiştir.

Medine döneminin son yıllarında nazil olduğu anlaşılan Mücadile suresinden Müslüman toplumun yaşadığı bazı problemleri tespit etmek mümkündür. Zira Medine civarında anlaşmalı vatandaş statüsünde bulunan Yahudi kabileleri hem Mekke müşrikleriyle hem de Medine’deki münafıklarla gizli ilişkiler içinde bulunuyor, Resulullah (asm)’a ve ashabına karşı psikolojik mücadele yürütüyordu. Sure bu tür bozguncu faaliyetleri ifşa etmek suretiyle Müslümanları bilgilendirmekte ve uyarmaktadır.

Surenin 21. ayeti samimi müminlere büyük bir müjde vermekte, 22. ayeti ise fertlerin ve kitlelerin Allah nezdinde makbul olacak iman derecesinin tespiti için şaşmaz bir ölçü belirlemektedir.

Surenin faziletiyle ilgili olarak bazı kaynaklarda yer alan, "Mücadile süresini okuyan kimse kıyamet gününde Allah’ın taraftarları arasında kaydedilir." mealindeki hadisin (Mesela bk. Zemahşerî, keşşaf, IV, 79) sahih olmadığı anlaşılmaktadır (Muhammed et-Trablusî, el-Keşfü’l-ilâhî II, 723).

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet