Hayat ölümden önce olduğu halde, ayette (Mülk, 67/2) neden önce ölüm geçiyor?

- Mülk suresini okurken kafama takıldı. Önce memat sonra hayat kelimeleri. Bazı tefsirlere baktım ama tatmin olmadım. Daha doğrusu tam anlayamadım.
- Allah Tealla burada neden memat kelimesini öne almış hayat daha sonra?
- Halbuki biz bu alemde yaşıyor sonra ölüyoruz. Bu hususun açıklanması için sizleri rahatsız etmeyi düşündüm ve tatmin edeceğinize inandığım bu konuyu cevaplarsanız memnun olacağım.

Değerli kardeşimiz,

Ayetin meali şöyledir:

"O, hanginizin daha güzel amel ve harekette bulunacağını imtihan etmek için, ölümü ve hayatı yaratandır. O, azız ve gafurdur." (Mülk, 67/2)

Dünyadaki "hayat", "ölüm"den önce olmasına rağmen, Allah Teâlâ şu sebeplerden ötürü, ayette ölümü hayattan önce zikretmiştir:

1) Mukâtil şöyle der: "Cenâb-ı Hakk 'ölüm' ile nutfeyi 'alaka'yı ve 'mudga'yı (insanın yaratılışındaki ilk merhaleleri); 'hayat' ile de ruhun (canın) üflenmesini kastetmiştir."

2) Atâ'nın rivayetine göre İbn Abbas (r.a), "Allah, 'ölüm' ile dünyadaki ölümü, 'hayat' ile de ebedî hayat yurdu olan âhiret hayatını kastetmiştir." demiştir.

3) Hz. Peygamber (asm)'den şöyle bir hadis rivayet edilmiştir:

"Kıyamet günü, bir münadi,
'Ey cennet ehli!' diye seslenir. Cennettekiler bu nidanın yüce Allah'tan olduğunu bilirler ve
'Ey Rabbimiz buyur, emrine amadeyiz, huzurundayız!' derler. Bunun üzerine Allah,
'Rabbinizin size vadettiklerini gerçek olarak buldunuz mu?' der. Cennetlikler de
'Evet...' derler. Sonra da ölüm, güzel beyaz bir koç kılığında getirilip boğazlanır. Sonra da 
'Ey cennet ehli, işte bu (hayatınız), ölümsüz ebediyettir ve ey cehennem ehli, işte bu (azabınız), ölümsüz bir ebediyettir.' 
diye nida edilir. Bu nida, cennet ehlinin sevincine sevinç katarken, cehennem ehlinin de hüznüne hüzün katar."(bk. Buharî, Rikak, 51; Müslim, Cennet, 40; Tirmizî, Cennet, 20).

Peygamberimiz (asm) bu ifadeyle, o gün artık ölüm işinin son bulduğunu anlatmak için bir temsil yapmıştır.

Böylece ölüm günlerinin, dünya günleri olduğu, ahirette bunların son bulduğu; ahiret günlerinin ise hayat günleri olduğu ve bunların daha sonra olacağı ortaya çıkmış olur. Şimdi ölüm günleri, hayat günlerinden önce olduğu için, Allah Teâlâ ayette ölümü, hayattan önce zikretmiştir.

4) Allah Teâlâ, ölümü, hayattan önce zikretmiştir. Çünkü insanların amele, en fazla yöneleni, ölümünü gözünün önünden hiç ayırmayan, öleceğini hep hesaba katan kimsedir. Bu sebeple ölüm önce zikredilmşitir. Zira ölüm, kişi için maksat olan şeyler içinde en önemli olanıdır. (bk. Razi, ilgili ayetin tefsiri)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet