“Ey kitap ehli! Dininizde haksız yere aşırı gitmeyin.” (Maide, 5/77) ayetinde ne demek isteniyor?

Değerli kardeşimiz,

Ayetin meali:

“De ki: Ey kitap ehli! Dininizde haksız yere aşırı gitmeyin. Daha önce sapmış, birçoklarını da saptırmış ve böylece doğru yolu kaybetmiş bir kavmin keyiflerine uymayın." (Maide, 5/77)

- Bu ayette, Hristiyanların teslis akidesine eleştiri getirilmiştir. “Ey kitap ehli! Dininizde haksız yere aşırı gitmeyin” mealindeki ifadenin açılımı şöyledir: "Ey Hristiyanlar! İsa hakkında haksız bir şekilde bir yargı oluşturmayın. Bir kuldan başka bir şey olmayan İsa hakkında “Allah” veya “Allah’ın oğlu” deyip de haddi aşmayın."

“Daha önce sapmış, birçoklarını da saptırmış ve böylece doğru yolu kaybetmiş bir kavmin keyiflerine uymayın.” melindeki ifadenin açılımı da şöyledir: "Daha önce sizin aksinize İsa hakkında çok kötü şeyler söyleyen, annesini kötü kadın olarak lanse eden Yahudiler gibi haktan uzaklaşmayın. Onların İsa’ya karşı kinleri onları doğru yoldan saptırdığı gibi, sizin de aşırı sevginiz sizi doğru yoldan saptırmasın." (krş. Taberi, Ebu’s-Suud, ilgili ayetin tefsiri)

- Bazı alimlere göre, “Ey Kitap ahli!” hitabı hem Yahudilere hem Hristiyanlaradır. Buna göre, ayetin manası şöyledir: “Ey Yahudiler ve Hristiyanlar! Dininizde aşırı gitmeyin. Yanlışlara kapılmayın. Kiminiz İsa’ya gayrı meşru bir çocuk nazarıyla bakarken kiminiz de onu Allah’ın oğlu olarak görüyor. Daha önceki kavimlerde de bu tür sapıklıklar olmuştu. Siz de onların yolundan mı gideceksiniz? Bu yaptığınız hatalarınızın cezası çok büyüktür." (krş. Beydavî, Ebu’s-Suud; İbn Aşur, ilgili ayetin tefsiri)

- Ayeti, Yahudilerin Hz. Üzeyr’i, Hristiyanların da Hz. İsa’yı Allah’ın oğlu olarak değerlendirmelerine karşı bir uyarı olarak da kabul edebiliriz.

Cenâb-ı Allah, Ehl-i kitabı bir defa daha bu büyük yanlıştan vazgeçmeye, kendisinin engin af ve mağfiretine sığınmaya davet etmekte, sapıklıkta ısrar etme­lerinin acı akıbetini haber vermekte, dinde aşırılığa kaçmaktan sakınmaya, sapan ve başkalarının da sapmasına yol açan kişiler tarafından dinin bir sömürü aracı ya­pılmasına fırsat vermemeye çağırmaktadır.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet