Namazda, kaçıncı rekatta olduğunu unutan kişi ne yapar?
- Vitir namazında veya herhangi bir namaz kılarken, kaçıncı rekatta olduğunu unutan kişi namazı nasıl tamamlar?
Değerli kardeşimiz,
Öncelikle namazda iken veya namazı bitirdiken sonra, aklınıza namazı eksik kılmakla ilgili düşünceler vesvese olduğundan, bunlara ittiba edilmez. Namazda iken kaçıncı rakâtta olduğunuzu unuttuysanız, o zaman güçlü tahmininiz hangisi ise ona göre hareket edersiniz.
Vitir namazında iki ile üç rekât arasında şüpheye düşerse, ayakta bulunuyorsa o takdirde içinde bulunduğu rekâti tamamlayıp Kunût okur ve oturur, selâm vermeden kalkıp bir rekât daha kılar ve tekrar Kunût okuyarak namazım tamamlar, sonunda Yanılma Secdesi yapar.
Tabii, iki ile üç rekât arasında şüphe ederken bir tercih yapamadığı takdirde böyledir. Gönlü üç rekât kıldığına yatışırsa, bu takdirde üçüncü rekâte kalkmaya gerek yoktur. Muhtar olan da budur.
Bu hususta Bahrirâik sahibi ile Fethü'l-kadir sahibi şu genel kaideyi belirtmişlerdir:
Namazda rekât sayısında şüphe edildiğinde, ister bir tercih yapılsın az rekât esas kabul edilsin, ister çok rekâte kalb yatıştığı için o esas kabul edilsin, her iki surette de namaz sonunda Yanılma Secdesi yapmak vâcibdir. Ne var ki fukahanın bir kısmı böyle genel bir kaaideyi benimsememiştir.
Buna bir misal verelim:
Dört rekâtli bir namazda üç ile dört rekât arasında şüpheye düşer, biraz düşündükten sonra üç rekât kıldığını hatırlarsa, -eğer düşünme süresi bir rükün edâ edilecek kadar bir süre almamışsa- o takdirde yanılma secdesine gerek yoktur. Ama bir rükün edâ edilecek kadar bir süre geçmişse, farzı geciktirmeden dolayı Yanılma Secdesi vâcib olur.1
Namaz kılarken mukim ve misafir (eyleşik ve yolcu) olduğunda şüpheye düşerse, kesin bir sonuca varamıyorsa, o takdirde ikinci rekâtin,sonunda oturup farz ve vâcib olanı ihtiyaten yerine getirip öylece namazını tamamlar.2
İmam dört rekâtli namaz kıldırırken ikinci secdede iki rekât ile üç rekât kıldırdığı arasında şüphe eder ve bir tercih yapma durumunda olmaz, sadece cemaatin, secdeden kalkıldığında ne yapacağına bakıp onlara uymayı düşünürse, o takdirde cemaat, secdeden kalkıldığında oturursa, o da oturur, kalkarsa, o da kalkar ve bu durumda Yanılma Secdesi gerekmez. Çünkü şüphe, cemaatin hareketiyle giderilmiş ve farz da geciktirilmemiştir.3
İmam namazda şüpheye düşer ve kalbinin yatıştığı ölçüde namazını kılıp tamamladıktan sonra, doğruluğuna güvenilen iki adam ona kaç rekât kıldığını haber verirse, onların sözüne uyarak namazını ona göre düzenler; noksan kılmışsa iade eder.
Ama yalnız bir kişi kendisine farzedelim, üç rekât kıldığını haber verirse, artık onun sözüne itibar etmez. Çünkü kendisi bir tercih kullanmıştı. Haber veren de bir kişi olduğuna göre bu tercih bozulmaz.4
Ne var ki İmam Muhammed'den yapılan rivayete göre, haber veren doğru ile yalan arasında söz söyleyeceği şüphesi hasıl olursa, o takdirde kılınan namaz ihtiyaten iade edilir.5
İlave bilgi için tıklayınız:
- Namazda kaçıncı rekatta olduğunu unutan kişi nasıl davranmalıdır?
Dipnotlar:
1. El-Muhit / Radıyüddin Serahsî - Fetâva-yi Hindiyye.
2. Tatarhaniyye - Fetâvâ-yi Hindiyye.
3. El-Muhit / Radıyüddin Serahsî.
4. Fetâvâ-yi Hindiyye - El-Muhit / Serahsi.
5. Celal Yıldırım, Kaynaklarıyla İslam Fıkhı, Uysal Kitabevi: 1/432-434.
Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet
BENZER SORULAR
- İmama sonradan uyan kimse, imam sağa selam verince kalkıp namaza devam etse, bu esnada imam sehiv secdesi yaparsa, mesbuk nasıl hareket etmeli?
- Secde ayetlerini birkaç defa okumaktan dolayı, her biri için ayrı ayrı tilavet secdesi gerekir mi?
- Namaza sonradan katılan, namazı bozmak zorunda kalan veya namazda abdesti bozulan kılamadığı rekâtleri eda ederken Fatiha ile birlikte zammı sureyi de okur mu?
- Namazda kaçıncı rekatta olduğunu unutan kişi nasıl davranmalıdır?
- Kaç rekat kıldığını unutan veya rekatlarda hata yapan kimse nasıl hareket etmelidir?
- Namazda kaçıncı rekatta olduğunu unutan kişi nasıl davranmalıdır?..
- Fatiha'dan sonra hangi sureyi okuyacağını düşünmek namaza zarar verir mi?
- Dilini dudağını kıpırdatmadan, içinden secde ayetini okumak tilavet secdesini gerektirir mi?
- Sehiv secdesi ne zaman gerekir? Sehiv secdesi nerelerde yapılır, ayrıntısıyla mezheplere göre anlatır mısınız?
- Şafii mezhebine göre sehiv secdesinin yapılışı nasıldır, sehiv secdesini gerektiren durumlar nelerdir?