Tabakadan tabakaya geçirilmek ne demek?

- Yüce Rabbimiz, bizlerin tabakadan tabakaya geçirileceğimizi buyururken neyi anlatmak istemiştir?

Değerli kardeşimiz,

İnşikak suresinin 19. ayetinin meali şöyledir:

“Siz halden hale geçe­ceksiniz.”

Bu konu hakkında şu yorumlar yapılmıştır:

1. Semadan semaya geçiş.

2. Halden hale, durumdan duruma, işten işe, amelden amele geçiş.

3. Dereceden dereceye yükselme veya alçalma. Dünyada aşağıda olanların ahirette yüksek derecelere çıkması veya yüksekte olanların alçalması gibi.

4. Dünyadan ahirete geçiş.

5. Zorluktan zorluğa geçiş. Hayattan ölüme, ölümden dirilişe, dirilişten hesaba… (bk. Maverdî, ilgili ayetin tefsiri)

Bu ayetten önce, şafak, gece ve dolunaydan söz edilir. Bunların üçü de aydınlıkla karanlığın bir arada bulunduğu zamanları ve farklı halleri ifade eder.

Ayetlerde bunlara yemin edilerek insanların gerek dünya hayatında gerekse kıyamet gününde değişim geçi­recekleri, halden hale geçecekleri vurgulu bir şekilde ifade edilirken bunlar arasın­daki münasebete de dikkat çekilmiştir. (bk. İbn Aşur, ilgili ayetin tefsiri)

Bu ayetin bir benzeri de “Sizi tavırdan tavıra geçirerek yarattı.” mealindeki Nuh suresinin 14. ayetidir.

Ancak İnşikak suresindeki ayet daha çok insanı bekleyen durumlara, ahirette karşılaşacağı hallere bakarken, bu ayet yani Nuh suresi 14 ise insanın dünyevi yaratılış hallerine bakmaktadır.

Nitekim Kur'an’ın mana yüklü cami ayetlerinden olan bu ayet “insanın ana rahmindeki nutfe, alaka, mudğa gibi evrelerine; hayat boyunca geçirdiği çocukluk, gençlik, ihtiyarlık gibi merhalelerine işaret etmekte; darlıktan bolluğa, bolluktan darlığa, zenginlikten fakirliğe, fakirlikten zenginliğe geçme ve farklı ahlakî ve bedeni özelliklerde yaratılma gibi geniş manalar ifade etmektedir. (bk. Ebu’l-Hasen el-Maverdî, en-Nüket ve’l-Uyûn, Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 1992, VI, 102)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet