İnsanları, hiçbir sebep olmaksızın yaralayan veya öldüren hayvanların mahşerdeki durumları nedir?
- İnsan o hayvandan hakkını alacak mıdır?
Değerli kardeşimiz,
Hayvanlarda akıl olmadığı için günah söz konusu değildir. Ancak hayvanların hesap günü birbirleriyle hesaplaşması vardır. Bir hayvanın saldırısına uğrayan İnsanla hayvanın hesaplaşmasına gelince, insanın uğradığı bu durum bir musibettir ve günahlarına keffaret olacaktır. O hayvanın hal diliyle yaptığı ibadetlere mukabil insana sevap da verilebilir.
Canlıları zîhayat (canlı), zîruh (ruh sahibi) ve zîşuur (akıl ve şuur sahibi) olarak üçe ayırırsak, bitkiler sadece zîhayattır, canlılar içinde yer alır. Hayvanlar ise hem zîhayat, hem de zîruhturlar. İnsanlar, melekler ve cinler ise hem zîhayat, hem zîruh, hem de zîşuurdurlar. Bunların içinde ise insanlar ve cinler mükellef varlıklardır; Allah’ın emir ve yasaklarına uymakla vazifelidirler, hayatları boyu bir imtihana tâbidirler. Ölünce de ya Cennette veya Cehenneme gireceklerdir.
Hayvanlar ise akıl ve şuur gibi kendilerine mes’uliyet yükleyecek duygulardan mahrum olduklarından, günah-sevap, hayır-şer, cennet-cehennem gibi mefhumlar onlar için söz konusu değildir.
Tek hücreli varlık olan amipten balinaya varıncaya kadar bütün hayvanlar ruh sahibidirler. Esas itibariyle ruhun kendisi bâkîdir, ölmez, yok olmaz, bozulmaz. Ruhun geçici olarak misafir olduğu vücut ise ölür, dağılır, gider.
Kur’ân-ı Kerim'de de açıkça ifade edildiği gibi ruh Cenab-ı Hakk'ın emri, kudreti ve tasarrufu altındadır. Ruh üzerinde Allah’tan başka hiçbir varlık tasarrufta bulunamaz. Onu yaratmak Allah’a ait olduğu gibi, muhafaza etmek de Allah’a aittir.
Mahşerdeki duruma gelince; esas olarak mahşerde iki sınıf mahlukat diriltilecek, hesaba çekildikten sonra ebedî yurdu belli olacaktır. Bunlar insanlar ve cinlerdir.
Hayvanların durumu ise tamamen farklıdır. Onlar da diriltilecek, mahşer yerine getirileceklerdir. Bu hususta iki âyet meâli şöyledir:
“Vahşi hayvanlar bir araya toplandığında.” (Tekvir, 81/5)
“O öyle bir gündür ki, insan kendi eliyle işlediklerine bakar. Kâfir de ‘Ne olurdu, ben bir toprak olsaydım.' der.” (Nebe, 78/40)
Bu âyetlerin tefsirinde Abdullah bin Ömer, Ebû Hüreyre ve İmam Mücahid’in rivayetlerine göre, Cenab-ı Hak mahşer gününde hayvanları da diriltip huzuruna getirecek, birbirlerinden haklarını alıp ödeştirecek, sonra da onlara, “Toprak olun” buyuracak, sonunda onların hepsi de toprak olacaklardır. Hayvanların bu haline gıpta ile bakan kâfirler, Allah’tan, kendilerini de toprak yapmasını isteyeceklerdir. Fakat insanlar cezasını çekeceğinden hayvan gibi muamele görmeyecektir. (bk.Taberi, Nebe, 40 ayetin tefsiri)
Hayvanlar her ne kadar mükellef varlık olmasalar da onlar da belli nisbette haklaştırılacaklardır. Nitekim bir hadiste Peygamber Efendimiz (asm), “Her hak sahibine hakkını vereceksiniz. Hatta boynuzsuz koyunun boynuzlu koyundan kısas sûretiyle hakkı alınacaktır” buyurarak âhirette hiçbir haksızlığın karşılıksız kalmayacağını bildirirler. Yine hadis âlimlerinin ifadesine göre, karınca karıncadan hakkını alacaktır. (Elmalılı Hamdi Yazır. Hak Dini Kur'dn Dili, 8:5599)
Bediüzzaman da bu meseleyi şöyle izah eder:
“Gerçi cesetleri fena bulur, fakat ervahları (ruhları) bâki kalan hayvanat mâbeyninde (hayvanlar arasında) da onlara münasip bir tarzda dar-ı bekada mücâzat (ceza) ve mükâfat vardır.” (Osm. Lem'alar, s. 887)
Evet, hayvanların ruhu bâki kalacak, Cenab-ı Hak onların ruhunu muhafaza edecektir. Fakat ruh Allah’ın emir ve iradesi altında bulunduğundan nasıl muhafaza edileceğini ancak O bilir.
Hayvanlar arasında dahi hak geçme hususu varsa, hayvanın insan üzerinde, insanın da hayvan üzerinde hakkı olacaktır. Sebepsiz yere insana zarar veren bir hayvana hesap sorulacağı gibi, hayvanlara eziyet eden insanlara da hesap sorulacaktır. Bu hesaplar mahşerde görülecektir.
İlave bilgi için tıklayınız:
- Bazı hayvanlar bazı hayvanlara eziyet ediyor. Bu hayvanların hesabı nasıl olacak?
Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet
BENZER SORULAR
- Hayvanlar hakkında kul hakkı var mıdır? Nasıl helalleşilir?
- Boynuzsuz koyun boynuzludan hakkını alacak, hadisini açıklar mısınız?
- Hayvanların mahşerde hesaplaşması nasıl olacak?
- Hayvanlar da haşir meydanına çıkacaklar mı?
- Melekler niçin ilim yapamıyorlar? Oysa âdemoğulları hem ilim hem de melekler gibi ibadet yapabiliyorlar?
- Kişinin ilmiyle dalalete düşmesi nasıl olur?
- Ayette neden, ister şükredin ister küfredin, deniliyor ve hadiste namaz neden şükür olarak geçiyor?
- İnsanın tabiatında nefis gibi dehşetli bir şeytan var iken, ayrıca şeytan niçin yaratılmıştır?
- Melekleri görmek neden imtihan sırrına aykırı olmaktadır?
- Hazreti Adem neden dünyada iken imtihan edilmedi?