Ölümün kucağındayken tövbe kabul olmaz, sözünden maksat nedir?

- Ben bu cümleyi biraz açmanızı rica ediyorum.
- Bir ayette görmüstüm "ölümün kucağındayken tevbe kabul olmaz" diye. Burdan ölümün kucağındakı kasıt nedir acaba. Mesela bir kisi tam ölmek üzereyken yani son nefesinde veya belki ondan bir kaç saniye önce tövbe ederse tövbesi kabul olmaz. Ben bunu böyle anladım.
- Peki şu kişinin tövbesi de bu ayetle bağdaşır mı; mesela bi adam amansız hastalığa yakalandığını ögreniyor ve 5 bilemediniz 10 yıl sonra öleceği haberi veriliyor doktor tarafından ve bu adam artık Allah'a tövbe ediyor ettigi gunahlarindan dolayı.Peki bu kisinin tevbesi kabul olur mu?

Değerli kardeşimiz,

Konuyla ilgili ayetlerden birinin meali şöyledir:

“Yoksa kötülükleri ya­pıp yapıp da içlerinden birine ölüm gelip çattığında 'Ben şimdi tövbe ettim.' diyenlerle kâfir olarak ölenler için kabul edilecek tövbe yoktur. Onlar için acı bir azap hazırlamışızdır.” (Nisa, 4/18)

İnsanlar ya­şadıkları müddetçe tövbe kapısı açıktır. Ne zaman akılları başlarına gelir ve tövbe ederlerse Allah'ın, vaadinin gereği olarak bu tövbeyi kabul buyurması ve günah­kâr kullarını affetmesi umulur, lütfundan beklenir.

Günahkâr kişi hayatının son sa­niyelerine kadar tövbe etmez, dünya hayatından ümit kestikten ve gayb alemine dahil bulunan berzah ve ahiretle ilgili bazı gerçekleri gördükten, hissettikten son­ra henüz can vermeden tövbe ederse, bu tövbenin sebebi, gayba imana dayalı sa­mimi pişmanlık olmayıp yüz yüze gelinen cezadan kurtulmaya yönelik bulundu­ğu, tekrar kulluk ve itaat imtihanına fırsat da kalmadığı için kabul edilmeyecektir.

Kabul edilmeyen bir başka tövbe de hayatını, hak dini inkâr içinde geçirdikten sonra ölen ve ahiret alemini gördükten sonra pişmanlık duyanların tövbesidir.

Bu da gayba iman ve samimi pişmanlıktan kaynaklanmadığı için Allah tarafından ka­bul edilmeyecektir. Bu hükmü teyit eden başka ayetler de vardır. (bk. Bakara, 2/162; Âl-i İmrân, 3/91)

Ayrıca, Hz. Peygamber (asm)’den, ölüm sancılarının başladığı andan itibaren yapılan tövbenin kabul edilmeyeceğine dair hadisler rivayet edilmiştir. (Müsned, II, 132, 153; İbn Mâce, Zühd, 30; Tirmizî, Daavât, 98)

Gerek iman gerekse tövbe zihin ve kalbin, dolayısıyla iradenin katılımıyla meydana gelebilir. Ölüm halinin veya kıyametin kopmasının yaklaşması durumunda gayba olan iman şartı ile irade ortadan kalkar, günahın devam ettirilmesi de imkânsız hale gelir.

Bu durumdaki insanın dinî değer taşıyacak herhangi bir davranışta bulunması söz konusu olmaz. (Mâtürîdî, Tevilâtü’l-Kurân, IV, 93-98)

Buna göre, bir kimse ne kadar hasta olursa olsun, hatta doktorlar ölüm tarihi bile verseler veya ölüme ne kadar yakın olursa olsun, hatta birkaç saniye sonra vefat da etse, ahiret alemlerine ait bir iman hakikatini görmeden yapacağı her türlü tövbe geçerlidir.

Bir kimsenin sekerat halini biz tam bilemediğimiz için, yapılan her tövbe hakkında hüsnüzan edip tövbesinin makbul ve geçerli olacağını düşünmeliyiz.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet