Münafıklar, Allah’ı aldatmaya nasıl çalışabilirler?

"Bunlar Allah’ı ve mü’minleri aldatmaya çalışırlar. Oysa sadece kendilerini aldatırlar da farkında değillerdir."

- Bakara 9. ayette münafıkların Allah'ı da aldatmaya çalıştığı söyleniyor. Peki münafıklar gerçekte Allah'a inanmıyorlarsa, Allah'ı aldatmaya nasıl çalışabilirler?

Değerli kardeşimiz,

Münafıklar içlerindeki küfrü gizliyor, yalancıktan mümin olduklarını söylüyorlardı. Bu tavırlarıyla, gerçek yüzlerini Hz. Peygamber (asm)'den ve müminlerden saklıyorlardı. Bu davranışlarıyla -akılları sıra- Hz. Peygamberi (asm) ve müminleri aldatıyorlardı.

İşte ayette münafıkların Hz. Peygamberi (asm) aldatmaya çalışmalarının ne kadar akıl dışı bir davranış olduğunu ifade etmek için “Allah’ı aldatıyorlar.” ifadesine yer verilmiştir. Çünkü gerçekte Allah’ın elçisini aldatacağını düşünenler bilmeden de olsa Allah’ı aldatmak gibi ahmakçasına bir yola girmiş olurlar. (bk. Taberi, Maverdi, Razî, ilgili ayetin tefsiri)

- Zira, Allah peygamberinin yardımcısıdır ve ona karşı kurulan bütün tuzakları ona haber verdiği gibi, gerçek mümin olmayanların iki yüzlülüklerini de ona bildirir. Nitekim, bunu da bildirmiş ve Hz. Peygamber (asm) bu ayetin işaret ettiği bu gerçeği ortaya koymuş, münafıklara aldanmadığını, onları tek tek tanıdığını sır kâtibi Hz. Huzeyfe’ye bildirmiştir. Ancak İslam devletinin siyasetine ve nübüvvetin tebliğ hikmetine aykırı olduğu için, onların isimlerini açıkça herkese söylememiştir.

- Kadı Bedavî’nin de bildirdiği gibi, burada gerçek anlamıyla her şeyi hakkıyla bilen “Allah’ı aldatmak” diye bir şey olamaz. Bu sebeple ayeti şu şekillerde anlamak gerekir:

a) Burada “yuhâdiûne-Allâhe”(Allah’ı aldatırlar) ifadesinde bir muzaf hazfedilmiştir. Cümlenin aslı “Yuhâdiûne- resule-Allâhi”(Allah’ın resulünü aldatırlar) şeklişndedir.

b) “Kim Resulullah’a itaat ederse Allah’a itaat etmiş olur...”(Nisa, 4/80), “Sana biat edenler mutlaka Allah’a biat etmişler...”(Fetih, 48/10) ayetlerinde Hz. Peygambere (asm) itaat ve biat etmek, Allah’a itaat ve biat olarak bildirilmiştir.

Buna göre, Hz. Peygamber (asm) Allah’ın elçisi ve halifesi olduğundan onu aldatmak, Allah’ı aldatmak manasına geldiği için bu tabir kullanılmıştır.

c) Ayette münafıkların iki yüzlü davranışları, Allah’a karşı mümin görüntüsünü vermeleri, buna mukabil Allah’ın da onları açıkça isimleriyle onları münafık olarak ilan etmemesi, sanki karşılıklı birbirini aldatmaya çalışanların yaptıkları bir durum gibi olmuştur. Çünkü “YUHADİUNE” fiili, “mufaale” babından olduğu için karşılıklı eylemi ifade eder. Ayette bu karşılıklı muamelenin zahiri görüntüsüne işaret edilmiştir. (krş Beydavî, ilgili ayetin tefsiri)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet