Lut'un kardeşleri, ifadesini nasıl anlamalıyız?

- Hud suresinde kırk altıncı ayet’in meali şöyle:
"Allah, "Ey Nûh! O asla senin ailenden değildir. Onun yaptığı, iyi olmayan bir iştir. O halde hakkında hiçbir bilgin olmayan şeyi benden isteme. Ben sana cahillerden olmamanı öğütlerim" dedi.”
- Burada rabbimiz yaptığı iş sebebi ile Hz. Nuh’un oğlunu Hz. Nuh’un ailesi kapsamından çıkarıyor. Fakat Kaf suresi mealinde şu ifadeleri buluyoruz:
"Onlardan önce Nûh kavmi, Res halkı ve Semûd kavmi, Âd ve Firavun, Lût'un kardeşleri, Eykeliler, Tübba'ın kavmi de yalanlamıştı. Bütün bunlar (kendilerine gönderilen) peygamberleri yalanladılar, böylece kendilerini uyardığım şey gerçekleşti.”
- Burada "Lût'un kardeşleri” ifadesini nasıl anlamalıyız?
- Neden onların da Lût'un kardeşleri olmadıkları söylenmemiştir?

Değerli kardeşimiz,

- Hz. Nuh’un oğlu, onun gerçek oğludur. Hud suresinin ilgili ayetinde, Allah katında asıl yakınlık ölçüsünün kan bağıyla oluşan bir bağlılık değil; din bağıyla meydana gelen bağlılık olduğunu vurgulamak üzere, iman etmeyen Hz. Nuh’un oğlu onun ailesinden olmadığına işaret edilmiştir.

- Kaf Suresinin 13. ayetinde -meal olarak- yer alan “Lut’un kardeşleri” ifadesinde böyle bir espri yoktur. Çünkü, Hz. Lut ile inkarcı kavmi arasında kan bağı bile yoktur. Kendisi İbrani; Semud halkı olan kavmi ise, Kenânidirler. (bk. İbn Aşur, ilgili ayetin tefsiri)

- Şuara suresinin 161. ayetinde de “Onların kardeşleri Lut...” mealindeki ifadeye yer verilmiştir. Nesep bakımında Hz. Nuh’un kavmi, Filistin-Kenân halkı; Hz. İbrahim’in yeğeni olan Lut ise İbrani olmasına rağmen, “kardeş” tabirinin kullanılması, Hz. Lut’un onların memleketinde ikamet etmesi, onlarla beraber olması, onlarla hayatını paylaşması ve onlara sahip çıkmasından ötürüdür. (İbn Aşur, ilgili ayetin tefsiri)

- Bununla beraber, Hz. Lut’un hanımı söz konusu kavminden olduğu için, bu musahere / evlilikten meydana gelen yakınlığı için “kardeş” kelimesi kullanılmıştır. (bk. el-Bikaî, Nazmu’d-dürer; Tantavi, et-Tefsiru’l-Vesit, ilgili ayetin tefsiri)

Bütün bu açıklamalardan anlaşıldığı gibi, söz konusu iki ayetin muhtevası arasında büyük bir fark vardır ve bir çelişki de yoktur.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet