Ayette ''İkisinin elleri'' derken iki kişiden en az üç el mi kast ediliyor?

- Maide 38. Ayetteki ''eydiye humâ'' ifadesiyle ilgili olarak, kullanılan ''humâ'' zamiri ikil, ikisi, iki kişi için ve ''eyd'' kelimesi de çoğul en az üç el. Burada ''İkisinin elleri'' derken iki kişiden en az üç el mi kast ediliyor?

- Bu kişilerin birer elleri kesilirse kesilen el sayısı iki olacak en az üç olmayacaktır, bu durumda bu ikisinden her birinin iki elini de kesmek mi gerekir?

- Yusuf 31. Ayette her bir kadın bir elini kesmesine rağmen eli kesilen kadın sayısı üç veya daha fazlası olduğu için ''eydiye-hunne'' ifadesiyle ''hunne'' çoğul zamiri kullanılmış, ''eyd'' kelimesi de çoğul olarak kullanılmış. Taha 71. Ayette de her bir kişinin bir eli kesilmesine rağmen eli kesilen kişi sayısı üç veya daha fazlası olduğu için ''eydiye-kum'' ifadesiyle ''kum'' çoğul zamiri kullanılmış ve ''eyd'' kelimesi çoğul olarak kullanılmış. Yusuf ve Taha ayetlerinde birer el kesilmesine rağmen kişi sayısı fazla olup üç ve daha fazlası el kesildiğinden ''eyd''kelimesi kullanılmış. Ama Maide 38. ayette iki kişi var ve ''eyd'' kelimesi kullanılıyor bu durumda iki kişinin her birinin bir elini kesersek üç el kesmiş olunmayacağından her birinin iki elini de kesmek mi gerekir? 

Değerli kardeşimiz,

- “Eyd” kelimesi çoğuldur. Bir çoğulun en az sayısı üçtür. Yani üçten itibaren herhangi bir sayı için çoğul kelimesi kullanılır.

Burada hırsızlar “kadın-erkek” olarak iki örnek verilmiştir. Her ikisinin ikişer eli olduğuna göre, bunların toplamı dört eder. Dolayısıyla bir çoğul kelime olan “eyd" kelimesinin kullanılması anlaşılabilir bir şeydir.

Bu sebeple Maide 38. ayetinde “eyd” kelimesinin yadırganacak bir tarafı yoktur.

- İkinin üzerinde olan (söz gelişi üçten milyara kadar) her sayı bir çoğuldur ve onun için kullanılan kelimenin de prensip olarak çoğul olması gerekir.

Yusuf suresinin 31. ayetinde yer alan kadınların sayısını bilemiyoruz. İster bunlar iki tane olsun, ister bin tane olsun, her iki durumda da ellerin sayısı üçten fazladır ve çoğuldur. Demek ki kurala aykırı herhangi bir şey yoktur.

- Tâhâ suresinin 71. ayetinde de durum aynıdır. Orada muhatap olan insanlar ikiden fazladır. “Küm-sizler” zamiri buna delalet eder. Demek ki buradaki eller de üçün üzerinde olduğu için çoğul kalıbıyla “eyd” şeklinde zikredilmesi Arapça gramerin bir gereğidir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet