Yetihun kelimesi, Tih Çölünde dolaşmak, anlamına mı gelir?

- Maide suresi 26.ayetinin bir mealinde “Öyleyse onlar yeryüzünde şaşkın şaşkın dolaşmak üzere oradan (kutsal topraklar) kırk yıl mahrum bırakılmışlardır. Artık sen yoldan çıkmış toplum için üzülme!" Aynı ayetin bir diğer mealinde ise “(Tîh çölünde) şaşkın şaşkın dolaşsınlar. Sen yoldan çıkmış bir toplum için kendini üzme.”
- Parantez içine aldığım yer meallerde “yetîhûn” fiilinden hareketle bölge Tih çölü olarak adlandırılmış ve meallerde öyle yazılmış bu var.
- Mesela Elmalılı Hamdi “Tih" kelimesi hem masdar, hem isim olduğundan dolayı "Tih'de kalmak" deyimi iki mana ile düşünülmelidir: Birisi, hayretler içinde sersem bir şekilde kalmak; diğeri de çölde kalmak demiş yani tefsircilerin bu yüzden oraya Tih çölü dedikleri anlaşılıyor.
- Tevrat’ta ise 40 yıllık çöl yolculuğu ben kısaltarak yazayım şöyle; Ramsesden Sukkota, ordan etama, ordan Piharot, migdol ordan da sina çölüne sinada halk için içecek su yokmuş, o yüzden Sina Çölü'nden ayrılıp Kivrot-Hattaava'da konaklamışlar diye devam eden bir sürü noktadan sonra civardaki bazı çöllerde de konakladıkları yazılı.
- Yani yanlış görmüyorsam onlar 40 yılın (1 yılı sin dağı olmak üzere) 39’unun hepsini Sina çölü(Tih çölü)nde geçirildi demiyorlar.
- Kuran’daki meallere baktığımızda meallerin bir kısmında sanki 39 yıl Tih çölünde sürekli dolaşmışlar "O Yerde dolaşacaklar"  diye geçiyor meallerde çünkü. Ama aynı ayetin diğer mealinde yeryüzünde şaşkın şaşkın dolaşacaklar diyorlar. Yeryüzü ifadesi aslında sadece Tih değil civardaki Çölleri vs.yi de kapsar anlam olarak.
- Sorumu anlamışsınızdır. Dinimizin bu konudaki net görüşü nedir ben anlamadım Yahudilerle uyuşmuyor mu bu konuda yoksa uyuşuyor mu?
-  Yani Eğer ayette yeryüzü kastediyorsa tek bir yer değil ama sadece Tih çölünde şaşkın şaşkın dolaşacaklar diyorsak yanlış anlamadıysam Yahudilerle çelişiyoruz ondan sordum. Konuyu değerlendirir misiniz?
- "Yetihun" kelimesi, ayet, İsraillilerin yol kronolojisi vs.

Değerli kardeşimiz,

İlgili ayetin meali şöyledir:

“ Allah, ‘Öyleyse orası (arz-ı mukaddes) onlara kırk yıl yasaklanmıştır; (bu müddet içinde) yeryüzünde şaşkın şaşkın dolaşacaklar. Artık sen, yoldan çıkmış toplum için üzülme.’ dedi.” (Maide, 5/26)

- Ayette zikredilen “Yetihune” fiili “Tahe” fil-i mazinin muzariidir. Tahe kelimesi, “şaşırdı, şaşkınlık gösterdi, hayrette kaldı, ne yapacağını bilemez hale geldi” gibi manalara gelir. Tih ise şaşkınlık anlamına gelir. (bk. el-Meraği, ilgili yer)

Ayrıca “Tih” kelimesi, içinde yürüyen kimsenin maksadına ulaşamadan şaşkın şaşkın dolaştığı ÇÖL anlamına da gelir. (bk. el-Bikai, el-Meraği, ilgili ayetin tefsiri)

- Ayette yer alan “kırk yıl” kavramı, müfessirler tarafından iki şekilde yorumlanmıştır:

a) “Allah ceza olarak Yahudilere 40 yıl kutsal mekâna (Kudüs’e) girmelerini haram kılmıştır.” (bk. Taberi, Zemahşeri, Razi, ilgili ayetin tefsiri)

Buna göre, Yahudiler 40 yıl Kudüs’e girmemişler; yeryüzünde şaşkın şaşkın dolaşmışlar.

b) “Allah Yahudilere Kudüs’e girmelerini (bir süre vermeden) yasaklamıştır. Onlar 40 yıl çölde şaşkınlık içinde yaşamışlardır." (bk. Taberi, Zemahşeri, Razi, a.y)

Bu iki yorum arasında şöyle farklı bir sonuç ortaya çıkıyor.

Birincisi: Eğer Yahudilere 40 yıl kutsal mekâna (Kudüs’e) girmeleri haram kılınmışsa, bu takdirde onlar bu kırk yıl boyunca, Kudüs’e / Arz-ı mukaddese girememişler. Bu sürenin bitiminden sonra Arz-ı mukaddese girmişler.

İkincisi: Yok eğer onlar 40 yıl boyunca çölde şaşkınlık için yaşamışlarsa, bu takdirde aynı insanların çoğu bu sürenin bitiminde Arz-ı mukaddese girememişler. Arz-ı mukaddese giriş yasağı devam etmiştir. Kuvvetli ihtimalle oradakilerin çoğu ölmüştür. Daha sonra onların çocukları Kudüs’e girmişlerdir. (krş. Zemahşeri, Razi, Beydavi, Şaravi, ilgili yer)

- İslam alimlerinin çoğuna göre, bu şaşkınlık çölünün yüzölçümü “6 fersah (18 Mil) dir. (bk. Şaravi, ilgili yer).

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet