Yemekten önce iştahı kesmesi hikmetine binaen tatlı veya meyve yemekle ilgili hadis var mıdır?

Değerli kardeşimiz,

Peygamberimizin iştahı kesmek için yemekten önce meyve yediğine dair bir bilgiye rastlamadık. Tirmizî'nin Şemâil'de kaydettiği rivayetlerden, Peygamber Efendimiz'in; kavun, karpuz ve salatalık yediklerini ve bunları çok sevdiklerini öğreniyoruz. Üzüm, ayva, acur ve erâk denilen misvak ağacının kebâs adı verilen meyvesi de Hazreti Peygamber'in yediği diğer meyveler arasında bulunmaktadır.

Hazreti Peygamber'in yediği meyvelerle ilgili bilgilerin, hep birer "hâtıra" üslûbu içerisinde ve münâsebet düştükçe anlatılmıştır. Peygamberimiz'in vefatı sırasında onüç yaşlarında olan İbn Abbâs (ö: 68/687): "Resûlullah Efendimiz, üzüm'ü, salkımından tutup ağızları ile sıyırarak yerlerdi"(1) şeklinde anlatır.

Öte yandan, cennetle müjdelenmiş on mutlu kişiden birisi olan Hz. Talha (ö: 36/656), ayva ile ilgili bir hâtırasını anlatarak şöyle der : Bir gün Resûlullah Efendimiz'in ziyaretlerine gitmiştim. Huzurlarına girdiğimde elinde bir ayva bulunuyordu. Bana : "Yâ Talha, buyur ye. Zîrâ ayva, kalbi takviye eder, gönlü hoş tutar"(2) buyurdular.

Hazreti Peygamber, alınan gıdaların sıhhati bozmamasına çok dikkat ederdi. Vücûdun ısı dengesi, sıhhatin ayarıdır. Vücut hararetinin; normalin altına düşmesi de, üstüne çıkması da, sıhhat ayarının bozuk olduğunu gösterir. Bu dengenin bozulması, bir bakıma, ölçüsüz beslenmenin de sonucudur.

Resûlullah Efendimiz, meyveyi "meyve" olarak değil, vücûdun hararetini dengelemek için, yemek esnasında veya yemek sonrasında yemişlerdir. Kalorisi yüksek, hararet veren bir yemek yediklerinde, mümkün olduğu ölçüde, yemeğin üstüne, hararet düşürücü bir meyve yemeyi uygun görmüşlerdir. Kendilerinin bu prensiplerini aksettiren bir kaç vesikayı burada kaydediyoruz :

Hz. Âişe (r.anhâ) validemizin anlattığına göre; Peygamber Efendimiz, kavun-karpuzla hurmayı birlikte yer ve şöyle buyururlardı: "Bunun hararetini bunun serinliği ile, bunun soğukluğunu da bunun sıcaklığı ile kırarız, dengeleriz"(3).

Enes b. Mâlik (r.a) anlatıyor : Peygamber Efendimiz; hurmayı karpuzla birlikte yerlerdi. Karpuz, O'nun en çok sevdiği bir meyve idi(4).

Yine bir başka sahâbî Abdullah b. Ca'fer (r.a), Hazreti Peygamber'in şahsındaki bir müşâhadesini şöyle anlatır : "Ben, Peygamber Efendimiz'i elinde salatalık,  ve hurma  ile bir lokma ondan bir lokma diğerinden yerken gördüm"(5).

Dipnotlar:

1- en-Nihâye fî Ğarîb'il-Hadîs, II, 23; Suyûtî, el-Câmi'us-Sağîr, II. 114 (Taberânî'den naklen); Ali el-Kârî, Cem'ul-Vesâil, s. 287.
2- İbn Mâce, II, 1118, nu: 3369; el-Câmi'us-Sağîr, II, 96 (burada, ayva ile ilgili üç ayrı rivayet kaydedilmiştir).
3- Ebû Dâvud, III, 495, nu: 3836.
4- Cem'ul-Vesâil, s. 285 (Ebû Nuaym'in Kitâb' üt-Tıbb'ından naklen)
5- Cem'ul-Vesâil, s. 285 (Taberânî'nin el-Mu'cem'ül-Kebîr'inden naklen).

Peygamberimiz'in Şemaili, Prof. Dr. Ali Yardım, s. 247-250

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet