Sınavlara girerken neden Yasin, Tebareke gibi sureler okunuyor da Saffat suresi okunmuyor?

Birtakım kişiler söyle diyor:
- Günümüzde askere gitmek için sınavlarda vs Yasin suresi Nebe suresi vs okunuyor. Bunlar için böyle şeyler olması yanlıştır. Neden Nebe suresi Fetih suresi Yasin suresi gibi sureler ön plandayken yani Saffat suresinin (haşa) ne günahı vardı da Yasin suresinde takıldınız diyorlar? 
- Yasin suresi ölülere okunur onla ilgili hadis var ama sınav vs için neden okunuyor onunla ilgili hadis vb var mı?
- Bunlara nasıl cevap verebilirim?

Değerli kardeşimiz,

Hadis kitaplarımızın birçoğunda Kitâbü’l-Fezâil bölümleri yer alır; Kur’an’ın faziletlerine ya bu kitapların içinde veya başlı başına müstakil bir bölüm halinde yer verilir.  Buralarda genel olarak Kur’an’ın faziletleri, özel olarak da Kur’an’ın bazı sûre ve âyetlerinin faziletleriyle ilgili hadis ve haberler ele alınır. 

Kur’an’daki bir sûre veya âyetin yine Kur’an’daki başka bir sûre ve âyetten daha faziletli olup olmayacağı, ulemâ arasında görüş ayrılıklarına sebep olmuştur.

İmam Ebü’l-Hasen el-Eş’arî, Kâdî Ebû Bekir el-Bâkıllânî ve İbni Hibbân gibi kelâm âlimleri böyle bir şeyin olamayacağı kanaatindedir. Çünkü bilindiği gibi Kur’an’ın tamamı Allah kelâmıdır.  Bir sûre veya âyet diğerinden daha fazîletlidir denilirse, mukâbilinin noksan olması gibi bir sonuç ortaya çıkar ki, bu doğru bir düşünce olarak kabul edilemez.  

Fakat İslâm âlimlerinin büyük çoğunluğu, bir sûrenin başka bir sûreden, bir âyetin de diğer bir âyetten üstün olmasının câiz olduğu görüşünü benimserler.  Çünkü bu konuda yoruma ihtiyaç hissettirmeyecek kadar açık naslar bulunduğunu ileri sürerler.  Bu kadar çok sahih rivâyet ortada dururken, konu hakkında ihtilaf etmenin bile doğru olmadığını ifade ederler. İmam Kurtubî, doğru düşüncenin bu sonuncu görüş olduğunu söyler. 

İmam Gazzâlî de Kur’an kendisine inmiş olan Resûl-i Ekrem’in bunu ifade ettiğini belirterek, bazı sûrelerin başka sûrelerden, bazı âyetlerin de başka âyetlerden daha üstün sayılması konusunda ihtilâf edecek bir durum olmadığını açıklar.  Bunun bir de misâlini verir ve benzer hadislerin pek çok olduğunu söyler.  

Efendimiz şöyle buyurmuşlardır: 

“Yâsin sûresi Kur’an’ın kalbidir, Fâtiha sûresi Kur’an sûrelerinin en faziletlisidir, Âyetü’l-Kürsî Kur’an âyetlerinin efendisidir, Kul hüvellahü ahad sûresi Kur’an’ın üçte birine denktir.” (Ahmed İbni Hanbel, Müsned,V, 26)

Fazîlet, bir şeyin mükâfatının büyüklüğü, nefsi etkilemesi itibariyle sevabının kat kat çok olması, insanda Allah korkusu, saygısı ve tefekkürü uyandırmasıyla ölçülür.  Daha anlaşılır tarzda ifade edecek olursak, meselâ Âyetü’l-Kürsî, Haşr sûresinin son tarafı ve İhlâs sûresinde bulunan Allah’ın varlığına, birliğine, vahdâniyet esaslarına ve Cenâb-ı Hakk’ın sıfatlarına delâlet eden özellikler, Tebbet sûresinde yoktur.  

Şu halde Kur’an’dan bir sûre veya âyetin yine Kur’an’dan bir başka sûre ve âyete üstünlüğü, ifâde ettikleri derinlikli mânalar ve muhtevâları ile alâkalıdır. 

- Ayrıca, Yasin, Nebe, Fetih gibi surelerin okunmasının zor işleri kolaylaştıracağı düşüncesi, bazı rivayetlerin yanında, daha çok bazı alim ve salih kimselerin tecrübelerine de dayanır. Onların samimi bir şekilde okudukları bazı sure veya ayetlerin maksatlarına ulaştıran birer anahtar gibi gördükleri için bunu söylemişler veya kitaplarında yazmışlardır.

Nitekim, İbn Kesir, Yasin suresinin okunduğu maksat için faydalı olduğuna, “okunmasıyla zor işlerin kolaylaşacağına” dair bilgiyi, bazı alimlerin tecrübesine dayandırmaktadır. (bk. İbn Kesir, Fatır:45. ayetin tefsiri)

- İslam literatüründe, genel olarak Kur’an okunduktan sonra yapılan duaların daha makbul olduğuna dair bilgiler vardır.

Bu sebeple Kur’an’ın herhangi bir yerinden okuduktan sonra, istediği şey için dua etmek güzeldir.

Denilebilir ki, Yasin suresinin başlarında “sırat-ı müstakim” ifadesi, insanların doğru yola iletilmesine bir karine kabul edilmiştir.  

“Fetih” suresi, Fettah ismine de baktığı için zor kapıların açılmasına bir emare kabul edilmiştir.

- Sınavlarda prensip olarak Kur'an'daki her ayet okunarak bu ayetler vesile kılınıp Allah'tan başarı istenebilir. Ancak hem bazı surelerin fazileti hakkında gelen rivayetler hem de halkın bu sureleri gerek ezbere bilmesi gerekse okuma kolaylığı çekmesinden dolayı daha fazla tercih edilmektedir.

Yoksa "Saffat suresi veya başka bir sure okunarak Allah'tan başarı istenemez." gibi bir durum söz konusu değildir...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet