Şafii mezhebine göre gusül ve mai müstamel hakkında bilgi verir misiniz?

Değerli kardeşimiz,

Gusül alırken üzerinizden damlayan az suyun kovadaki temiz suya karışması ile temiz su kirlenmiş olmaz. Bu su ile gusül almaya devam edebilirsiniz. Üzerinizden damlayan bu sulara müstamel su yani kullanılmış su denir.

Şafiîlere göre müstamel su:

Hadesten dolayı taharetlerin farz olan kısımlarında, yani azaların ilk yıkanışlarında kullanılan sudur. Şafiînin mezheb-i cedidinde ikinci ve üçüncü yıkama gibi taharetlerin nafile olan kısımlarında kullanılan suyun temiz olduğu görüşü en sahihtir.

Farz taharetten murat, çocuğun abdesti gibi şeklen dahi olan taharettir. Çünkü namazının sahih olması için abdest şarttır.

Ellerini yıkamak isterken avuçlama niyeti olmadan avuçlanmış az su da müstameldir; dışarıda yıkamak için, kaptan elle su çıkarmak gibi. Avuçlamaya niyet ederse su, temizdir.

Başı veya mesti mesh etme yerine yıkarken kullanılan su, Müslüman eşine helâl olmak için yıkanan kâfir kadının kullandığı su, ölü yıkamada kullanılan su, Müslüman eşine helâl olmak için deli kadının yıkandığı su da müstameldir. Bu su vücuttan ayrıldıktan sonra müstamel olur.

Necasetin giderilmesinde kullanılan temiz müstamel suda (gusale) üç şart aranır:

1. Su, necaset mahalline doğru akar durumda olmalıdır. Böyle değilse esah olan görüşte su az olduğu zaman necasetin değişmesiyle beraber necis olur.

2. Kirli olan mahal temizlenmiş ve suyun vasıflarından da biri değişmemiş olarak su temiz kalmalıdır.

3. Elbisenin emeceği ve suya katacağı dış kir hesaplandıktan sonra suyun ağırlığı artmamalı. Su değişir veya ağırlığı artarsa necisin rengi, kokusu vb. eseri kalmak suretiyle mahal temiz olmamış ve bu eserin giderilmesi de zor değilse, bu necasetin aynının kaldığına delalet eder.

Şafii mezhebine göre müstamel suyun hükmü: 

Mezheb-i cedid'e göre temiz, fakat temizleyici değildir, abdest veya gusül için kullanılamaz, necaset de onunla giderilmez. Selef-i salihîn bundan kaçınmıyor, üzerlerine damlayan müstamel sudan çekinmiyorlardı. Sahihayn’de (Buharı ve Müslim) "Resulullah (a.s.m)'ın ölüm döşeğindeki Cabir'i ziyaret ettiği ve abdest alıp, suyundan üzerine serptiği" kayıtlıdır. Ashap suları az olmasına rağmen, ikinci defa kullanmak üzere müstameli biriktirmiyorlar, teyemmüm ediyorlardı. Temiz suya damlayan müstamel su az ise bağışlanır. Müstamel su, kulleteyne (iki kulleye) ulaşacak kadar biriktirilirse esah olan görüşte temiz olur. (Muğni'l-Muhtac, I, 20, 85; el-Mühezzeb, I, 5, 8.) (bk. Vehbe Zuhayli, İslam Fıkhı Ans., 1/90)

Şafiilere göre, bir suyun temiz olması ve temiz kalması için, içinde en az iki kulla/ yaklaşık iki yüz  altı (206) litrelik (İSAM İlmihal, 1/189), bazılarına göre, 270 litrelik (el-Fıkhu’l-İslamî, 1/122) su bulunmalıdır.

İmam Mâlik ile İmam Şafiînin bir görüşüne göre de kullanılmış su, hem temiz hem de temizleyicidir. Fakat tekrar kullanılması mekruhtur. (bk. es-Serahsî, Kitâbü'l-Mebsût, 1, 52-53; el-Kâsânî, Bedâyiu's-Sanâyî, I, 83; Ömer Nasuhi Bilmen, Büyük İslâm İlmihali, s. 49-50; Mehmed Zihni Efendi, Nimet-i İslâm, s. 12).

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet