A’raf suresi 11. ayette, size şekil verdik ne demektir?

- Araf suresi 11'de size şekil verdik bölümü hemen anında mı olmuştur?
- Araf 11’de size şekil verdik denmesindeki "siz" kelimesi çoğul olduğu için Hz. Adem’i değil de insanları kastetmiyor mu?

Değerli kardeşimiz,

Ayetin meali şöyledir:

“Andolsun sizi yarattık, sonra si­ze şekil verdik, sonra da meleklere, 'Âdem'e secde edin.' diye emrettik. İblis'in dışındakiler secde ettiler. O secde edenler arasında yer almadı.” (A'raf, 7/11)

Halk, "yaratma, yokluktan varlık alanına çıkarma", tasvir ise "bir şeye su­ret ve şekil verme" demektir.

Halk kelimesinin şekilsiz yaratmayı, tasvir kelimesinin ise bir tür kaosu kozmos haline getirmeyi ifade ettiği veya -daha özel olarak- bu iki kavramın anlam ilişkisi ve onların "sümme" edatıyla birbirine bağlanması, bu eda­tın ise olaylar arasındaki zaman (öncelik-sonralık) ilişkisi yanında mertebe ve geliş­me seyrini de ifade etmesi dikkate alınarak, ayette hem rüşeym (embriyon-oğulcuk) aşamasından başlayıp fizyolojik ve ruhsal bakımdan en yetkin haline ulaştığı aşa­maya kadar, her bir insanın gelişim sürecine hem de genel olarak insan türünün ilk yaratılıştan itibaren yaşadığı fizyolojik ve zihinsel gelişim sürecine işaret edildiği düşünülebilir. Ayetin devamından bu son anlamın daha ağırlıklı olduğu anlaşılmak­tadır.

Yok iken var olmak gibi insan ve insanlık hüviyetini kazanmak da bizatihi ha­yır ve lütuf olduğu için, insanlığın ulaştığı bu mazhariyet bilhassa müşriklere ve genel olarak insanlara hatırlatılarak lütuf sahibi olan Allah'ı gereği gibi tanıyıp kul­luk etmeleri gerektiğine işaret buyurulmuştur.

"Sonra da meleklere, 'Âdem'e sec­de edin.' diye emrettik." ifadesinden anlaşıldığına göre esas itibariyle Âdem'in ya­ratılması ve şekil kazanmasından bahsedilmekle birlikte, Allah onu, soyundan ge­lecek insanların genel bir örneği kıldığı, beşer cinsinin insanî özelliklerini nüve ola­rak onda halk ettiği için ayetin başında bütün insanlara hitap edilmiştir.

Yüce Allah, Âdem ve onun temsil ettiği insan türünün şan ve şerefini göster­mek üzere meleklere Âdem'e secde etmelerini buyurmuştur. (bk. Bakara, 2/34)

Bu ifadeler, öncelikle münkir ve müşriklere yönelik bir uyarı mahi­yetinde olduğuna göre, Allah'ın böylesine seçkin kılıp ikramda bulunduğu insan­lardan bir kısmının O'nu tanımamaları, O'na ortak koşmaları ve buyruğuna karşı gelmelerinin ne büyük bir nankörlük olduğu hatırlatılmaktadır.

Ayette, secde eden meleklerden İblîs'in istisna edilmesinden, onun daha önce melekler arasında yer aldığı sonucunu çıkaranlar olmuşsa da (bk. Şevkânî, I, 71), Kehf sûresinde (18/50) onun vaktiyle cinlerden olduğu, Tahrîm sûresinde (66/6) ise meleklerin Allah'ın buyruklarına isyan etmeyecekleri bildirilmektedir.

Buna göre, meleklerden farklı olarak İblis'te arzu ve hevasına uymayan buyrukla­ra isyan etme yeteneği bulunmaktaydı. Kendisinden ilk defa o vakit arzusu hilâfı­na bir görevi yerine getirmesi istenmiş; o da bu buyruğa isyan etmiştir.

İlave bilgi için tıklayınız:

- "Hem evrime, hem de yaratılışa inanıyorum." denilebilir mi? Hz ...
- Kur'an'ın evrim ile arasındaki ilişkiyi biliyoruz, hayvandan ilk insana ...
- Hz. Âdem'in ilk insan olarak yaratıldığı ve ona her şeyin öğretildiği ...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet