Kur’an'daki bazı harf ve kelimelerin farklı okunmasının mantığı nedir?

- Efendimiz (sav), yanına gelen iki sahabiye; ikisinin Kuran okumaları da harf ve kelime bakımından değişik olduğu halde "her iki okuyuşun da doğru" olduğunu söylediğini biliyoruz.

- O halde Kuran’ın kelimelerinden ve o zamanki anlamlarından ve hatta çekimlerinden yola çıkarak bir takım şeylere ulaşmaya çalışmanın mantığı nedir?

Değerli kardeşimiz,

- Kur’an ifadelerinin farklı okuyuşlarından farklı manalar çıkabilir. Bu konuyu tefsir kaynaklarında görmek mümkündür. Mesela:

Nisa suresinin 43. ayetinde yer alan “lamestüm” kelimesi “lemestüm” şeklinde de okunmuştur. İlk okuyuşu esas alan İmam Azam’a göre bu kelimeden maksat cinsel ilişkidir, derken, İmam Şafii ikinci okuyuşu da nazara alarak, bundan maksat el değdirmektir, demiştir.

Bu farklı okuyuştan kaynaklanan farklı anlayışlardan birine göre yabancı erkek ile kadınlar arasında el-ten teması olursa abdest  bozulmaz, diğerine göre ise bozulur.

- Keza, Rum suresinin 3. ayetinin son kelimesi hem malum sigası “se yağlibûn” (galip gelecekler) şeklinde hem de “se yuğlebûn” (mağlup düşecekler) meçhul şeklinde okunmuştur.

Bu iki okuyuştan ilkinde Rumların İranlılara galip geleceği, ikinci okuyuşa göre ise Rumların (ileride Müslümanlara karşı) mağlup düşeceği manası çıkarılmış ve her iki mananın da tasdikleri ortaya çıkmıştır.

- Ancak şurada şunu belirtelim ki bu tür kıraatten farklı hükümler veya farklı işari manalar çıkarmak “her kişinin işi değil, er kişinin işidir.”

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet