Kuran ezberlerken günlük 5 ayeti aşmayın, şeklinde bir rivayet var mı?

- Abu Al-Aliyah: “Kuran ezberlerken günlük 5 ayeti aşmayın, bu ezber için en iyisidir ve Cebrail (a.s) da Kuran’ı hep 5 ayet halında Rasulullaha getirmiştir” diye okudum, bu doğru mudur?
- Kaynak olarak su geçiyor; Siyar a’lam an-Nubala (4/211)

Değerli kardeşimiz,

Evet, Ebu’l-Aliye’ye ait olan bu ifade soruda verilen yerde geçmektedir. Ayrıca bk. İbn Ebi Şeybe, Musannef, 10/461; Ebu Nuaym, Hilyetu'l-Evliya, 2/219-220.

Ancak tavsiyenin aslında günlük ifadesi yoktur.

İlgili tavsiye şöyledir:

 «تَعَلَّمُوا الْقُرْآنَ خَمْسَ آيَاتٍ خَمْسَ آيَاتٍ؛ فَإِنَّهُ أَحْفَظُ لَكُمْ فَإِنَّ جِبْرِيلَ عَلَيْهِ السَّلَامُ كَانَ يَنْزِلُ بِهِ خَمْسَ آيَاتٍ خَمْسَ آيَاتٍ»

“Kur'an’ı beşer ayet, beşer ayet öğreniniz, ezberleyiniz, çünkü böyle yaparsanız kafanıza daha kolay girer ve daha iyi anlarsınız. Cebrail (a.s.) onu, Hz. Peygamber (asm)’e beş ayet, beş ayet indiriyordu.”

Esas olan Kur'an’ın öğrenmemiz, okumamız, ezberlememiz, hayatımıza uygulamamız ve yaşamamızdır. Bunu yaparken farklı yol ve yöntemler olabilir.

İşte soruda geçem tavsiye de bunlardan biridir.

Her Müslüman bir Kur'an talebesidir, bu yol ve yöntemlerden hangisi ona uygun gelirse veya kendisinin uygun bulacağı bir yöntem varsa onu uygulayabilir.

Ayrıca on ayet on ayet tavsiyesi de vardır.

Nitekim Ebu Abdurrahman es-Sülemî şöyle buyurmuştur:

“Biz bu Kur'an’ı öyle bir topluluktan öğrendik ki, bize haber verdiklerine göre onlar on ayet öğrendikleri zaman bu on ayette neler olduğunu tam olarak öğrenmeden diğer on ayete geçmezlermiş. Biz, Kur'an’ı ve onunla ameli birlikte öğrenirdik. Bizden sonra Kur'an’a öyle bir topluluk varis olacak ki onu su içer gibi içecekler, ama içtikleri -elini boğazına koyarak- işte burayı geçmeyecek.” (İbn-i Sa’d, Tabakât, 6/172; İbn-i Ebî Şeybe, Musannef, 10/460)

Bu usul ve yöntem daha sağlam ve daha faydalı olduğu gibi bu yolla ezber yapmak da daha kolaydır. Bu yönteme uygun hareket edenler, sünnete uymanın da bir mükafatı olarak, daha büyük bereketlere nail olacakları ümit edilir. (bk. Abdü’l-Azîz el-Kâri, Sünenü’l-Kurrâ, Medîne-i Münevvere, 1414, s. 29)

Buna göre gerek Kur'an’ı öğrenenler, gerekse okuyan veya ezberleyenler, bu usule göre yapabilirlerse güzel olur; Kur'an-ı Kerim beşer veya onar ayetlik kısımlara ayrılarak okunur, öğrenilir veya ezberlenir, ondan sonra da ona uygun olarak yaşanır.

Bu nedenle, kendimize veya talebeye sadece Kur'an’ın nassını okutmak, ezberletmek ve tecvid öğretmekle yetinemeyiz. Herkes kendi durumuna, seviyesine, konumuna göre okuduğu veya ezberlediği ayetlerin tefsirinden ve fıkıhla ilgili kitaplardan gerekli açıklamaları öğrenmeli ve uygulamalıyız, hayatımıza hayat yapmalıyız, diğerlerini de buna teşvik etmeliyiz.

Şunu da ifade edelim ki, ayetlerin beşer beşer veya onar onara inmesi, her defasında sadece beşer ayet veya sadece onar ayet olarak inmesi anlamında değildir. Bunun manası, Peygamberimiz (asm) ezberlesin diye, Kur'an’ın beşer-onar ayet vahyedildiği, hemen arkasından gerisinin de vahyedildiği şeklindedir. Yoksa özellikle bu miktarda ayet indiği şeklinde anlamak doğru olmaz. (bk. Suyuti, İtkan, 1/73)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet