Kudüs’ü Hz. Ömer’in fethedeceği eski kitaplarda yazılı mıydı?

Böyle bir olay gerçekten olmuş mu?
Amr b. As, Hz. Ömer döneminde Kudüs'ü kuşatırken o dönemin Kudüs valisi Artabun'a eski kitaplara göre Kudüs'ü fethedecek olan kişinin kendisi olduğunu söylemiş, daha sonra ise Artabun ona Kudüs'ü fethedecek olan kişinin adının eski kitaplara göre 3 harfli olduğunu söylemiş ve daha sonra ise Kudüs'ü fethedecek olan kişinin özelliklerini anlatmış. Bunun üzerine Amr b. As bu özellikleri anlatılan kişinin Hz. Ömer olduğunu düşünmüş ve Hz. Ömer'i Kudüs'ü fethetmesi için çağırmış bunun üzerine Hz. Ömer Kudüs'e gitmiş, Hz. Ömer'in Kudüs'e gitmesi üzerine Artabun, Kudüs'ü fethedecek olan kişinin Hz. Ömer olduğunu söylemiş ve şehirden kaçmış ve şehir teslim olmuş.

Değerli kardeşimiz,

Bu hikayenin farklı versiyonları tarih kitaplarında geçmektedir. (bk. Taberi, Tarih, 3/605-612)

İlgili ifade aynen şöyledir:

فقالوا للأرطبون:  من أين علمت أنه ليس بصاحب فتح هذه البلاد ؟ فقال:  صاحبها رجل اسمه على ثلاثة أحرف

Artabun’a (Bizanslı komutana) şöyle dediler: “Bu ülkeyi (Şam bölgesini) fethedecek kimse olmadığını nereden bildin?”

Artabun şöyle dedi: “Onun sahibi (yani bu toprakları fethedecek kişi) ismi üç harf olan bir adamdır.”

Burada “ismi üç harf olan adam” ifadesinden maksat Hz. Ömer عمر dir (Arapçada عمر üç harftir).

Görüldüğü üzere Artabun’un sözlerinde “Eski kitaplarda” ifadesi yoktur. Yalnız “Kudüs'ü fethedecek olan kişinin adının “Ömer” 3 harfli olduğu” şekli vardır.

Bunun üzerine Hz. Amr b. As, Hz. Ömer’e bir mektup yazarak yardım istedi ve şöyle dedi:

“Ben çok çetin, son derece ağır bir savaşla meşgulüm. Bu ülke senin için saklanmış (fethedilmek üzere hazırlanmış) bir beldedir. Artık görüşün nedir?”

Hz. Ömer onun bu sözleri ancak bir bilgiye dayanarak söylediğini anladı. Bunun üzerine Kudüs’e gitti ve şehri teslim aldı. (bk. Taberi, a.y.)

Bu durumda, soruda da geçtiği üzere, Artabun bu bilgiye ya da kanaate nerden ulaştı?

Bunun birkaç ihtimali olabilir:

1. Bizans kaynaklı haber

Bizans’ın din adamları, Filistin bölgesinin “doğudan gelecek bir ümmet” tarafından fethedileceğini, bunu gerçekleştirecek liderin de ismi üç harften ibaret bir kişi olacağını kendi kültürlerinden biliyorlar olabilirler. dı.

2. Tevrat ve İncil kaynaklı bazı işaretler

Ehli Kitap âlimleri arasında “Son peygamberden sonra gelecek bir topluluğun Kudüs’ü alacağı” ve liderlerinin kısa isimli olacağına dair işaretler bulunduğunu dair söylemleri olabilir. Arṭabun da bu tür söylemlere dayanmış olabilir.

3. Siyasi öngörü

Arṭabun uzun yıllar bölgeyi yöneten, istihbarat kuvvetli bir komutandı. Bu nedenle Hz. Amr b. As, her ne kadar zeki ve siyasi bir dahi ise de, Artabun, Kudüs’ü komutanlardan birine değil, devlet başkanına teslim etmek istemiş olabilir. Devlet başkanına işaret etmek üzere de üç harfli birisi demiştir.

Not: Amr kelimesinin Türkçe yazılışı üç harf ise de orijinal yazılış عمرو şeklinde sonunda vav harfi vardır ve dört harflidir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet