Kalbin Fiillerini açıklar mısınız?

Değerli kardeşimiz,

Kalbin Fiilleri

وَلَمْ تُؤْمِنْ قُلُوبُهُمْ  “...(O münafıkların) kalpleri iman etmedi...” (Maide, 5/41)

El tutar, ayak yürür, göz görür, kulak işitir… Bunlar “azaların fiilleridir.” Bir de kalbin fiilleri vardır ve bunlar en büyük fiillerdir. Mesela, iman etmek veya inkâr etmek, sevmek veya nefret etmek kalbe ait fiillerdir. Öte yandan niyetler, ihlas, takva gibi durumlar da kalbin fiilleriyle alakalıdır.

Hz. Peygamber (asm) şöyle buyurur:

“Ameller, niyetlere göredir.” (Buhârî, Vahy, 1)

Yaptığımız bütün ameller, kalbimizden geçen niyete göre hüküm alır. Mesela, bir insan iyi niyetle bir iş yapsa, ama sonuç kötü olsa, niyetine göre sevap alır. Öte yandan kötü niyetle bir iş yapsa, ama sonuç iyi olsa, günahkâr olur.

Kur'anda kalbin fiilleriyle alakalı pek çok ayet vardır. Mesela:

وَلَا تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِه۪ عِلْمٌۜ اِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤٰادَ كُلُّ اُو۬لٰٓئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْؤُ۫لًا “Bir de bilmediğin bir şeyin ardına düşme! Çünkü kulak, göz, gönül, bunların her biri yaptıklarından sorumludurlar.” (İsra, 17/36)

وَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ ف۪يمَٓااَخْطَاْتُمْ بِه۪ۙ وَلٰكِنْ مَا تَعَمَّدَتْ قُلُوبُكُمْۜ  “Hata ettiklerinizde üzerinize bir günah yoktur. Fakat kalplerinizin kasdettiğinde vardır.” (Ahzab, 33/5)

وَلاَ تَكْتُمُوا الشَّهَادَةَۜ وَمَنْ يَكْتُمْهَا فَاِنَّهُٓ اٰثِمٌ قَلْبُهُۜ  “Bir de şahit olduğunuz şeyi inkâr edip gizlemeyin. Kim onu inkâr ederse, onun kalbi elbette günahkâr olur.” (Bakara, 2/283)

وَلاَ تَرْكَنُٓوا اِلَى الَّذ۪ينَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّكُمُ النَّارُۙ  “Zulmedenlere en küçük bir meyil bile göstermeyin, yoksa ateş size de dokunur.” (Hûd, 11/113)

İşte tasavvuf, kalbin fiillerini doğru, güzel, iyi olana yönlendirme gayreti ve faaliyetidir. Fıkıh ilmi bedenimizin fiillerini tanzime çalışır, tasavvuf ilmi ise kalbin fiillerine çeki düzen verir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet