İlklerin peygamberi kimdir?

- Rivayetlerin sıhhatlerine cevap verir misiniz:
- İlk Eken ve Biçen (Taberi, Târih, 1/64)
- İlk Hamur Yoğuran ve Ekmek Yapan (Taberi, Târih, 1/64)
- İlk Demiri Yoğuran ve Aletler Yapan (Taberi, Târih, 1/64)
- İlk Kez Kâbe’yi Tavaf Eden (İbn Sa’d, Tabakât, 1/19)
- İlk Kez Dünya’da Arafat’ta Eşini Bulan (İbn Sa’d, Tabakât, 1/19)
- İlk Kez Müzdelife’de Dünya Evine Giren (İbn Sa’d, Tabakât, 1/19)
- Bu rivayetlerin teker teker sıhhat analizini yapar mısınız?

Değerli kardeşimiz,

Öncelikle ifade edelim ki, bu bilgilerin verildiği yerde geçen, Hz. Âdem aleyhisselamdır.

“İlk Eken ve Biçen”
“İlk Hamur Yoğuran ve Ekmek Yapan”
“İlk Demiri Yoğuran ve Aletler Yapan”

Bu üç konunun bizde bulunan nüshasındaki yeri için bk. Taberi, Tarih, 1/128-129.

Taberi bu bilgileri verirken, “İslam ümmetinin selef âlimlerinden öğrendiklerimiz şunlardır...” diyerek söze başlamış ve isnad zincirini İbn Abbas’a kadar çıkarmıştır.

Bu sebeple, bunların sıhhati konusunda bir değerlendirme yapmak zordur. Ayrıca bu bilgiler merfu değildir, yani Hz. Peygamber Efendimize (asm) ait bir hadis değildir. İbn Abbas’ın gençliğinde İsraliyatla da uğraştığı bilinmektedir. Dolayısıyla bu bilgilerin İsrailiyat olma ihtimali kuvvetlidir.

Bu konuda Bediüzzaman Hazretlerinin tespiti de böyledir. KAF dağı ile ilgili şu görüşü manidardır:

“Halbuki İbn-i Abbas'ın her söylediği sözü, hadis olması lazım gelmediği gibi, her naklettiği şeyi de onun makbulü olması lazım gelmez. Zira İbn-i Abbas gençliğinde İsrailiyata, bazı hakaikin tezahürü için hikayet tarikiyle bir derece atf-ı nazar eylemiştir.” (Muhakemat, s. 63-64)

“İlk Kez Kâbe’yi Tavaf Eden”

Bu ifadeyi referans verilen yerde bulamadık.

Yalnız “Hz. Âdem’in Hindistan’dan kırk defa yaya olarak Mekke’ye gelip hac ettiği” ifadesi vardır. (bk. İbn Sa’d, 1/31-33)

Kurtubi ve İbn Kesir’in bildirdiğine göre, Kâbe’nin inşası ve ilk tavafı hakkında farklı rivayetler vardır. Hz. Zeynelabidin’e dayandırılan rivayete göre, Kâbe’yi ilk inşa eden meleklerdir. İbn Abbas’a dayandırılan rivayette göre ise, Kâbe’yi ilk inşa eden Hz. Şit’tir. (bk. İbn Kesir, 1/297; Kurtubi, 2/120)

Ancak İbn Kesir bu iki rivayeti de İsrailiyat olma ihtimalinin kuvvetli olduğunu bildirmiştir. (bk. a.g.y)

Kurtubi Kâbe’nin ilk defa Hz. Âdem tarafından inşa edildiğine dair rivayete de yer vermiştir. (bk. Kurtubi, 2/120-121)

Kâbe’yi ilk inşa eden kimse kim ise elbette onu ilk tavaf eden de odur. Zira inşası daha çok tavaf içindir. 

“İlk Kez Dünya’da Arafat’ta Eşini Bulan.”

Hz. Âdem dünyaya geldikten sonra eşiyle Arafat’ta buluştu. (bk. İbn Sa’d, Tabakât, 1/31)

Zaten dünyada başka insanlar olmadığına göre bu ilk de Hz. Âdem’e aittir.

"İlk Kez Müzdelife’de Dünya Evine Giren"

İbn Abbas’tan gelen bilgiye göre, cennetten dünyaya gelen Hz. Âdem Hindistan bölgesine, Hz. Havva ise, Cidde’ye yerleşti. -Arafat’ta buluştuktan yıllar sonra- Hz. Âdem ilk defa eşi Hz. Havva ile Müzdelife’de bir araya gelip gerdeğe girdi. İki insanın farklı bir şekilde birbirine yaklaştıkları için oraya "Müzdelife" adı verilmiştir. (Krş. İbn S’ad, Tabakat, 1/34)

Bu haberlerden hiçbirisi merfu bir rivayet değildir. Kuvvetli ihtimalle bunların aslı İsrailiyattır.

Dolayısıyla bu tür bilgileri yanlışlamak da doğrulamak da uygun değildir.

Şunu da söyleyelim ki, bu gibi bilgilerin ne kişi ne de toplum bazında hiçbir faydası da yoktur. Muhtaç olduğumuz nice önemli meseleler vardır...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet