İçimi öfke kaplıyor neden?

- Durup dururken insan içini kaplayan bir öfke, sebebi nedir?
- Elhamdülillah ben bir Müslümanım, elimden geldiğince de dini öğrenmeye, anlatmaya çalışıyorum. Ama nedense bazen İslama dair bir videoya veya falanca hocanın hutbesine denk gelince içimi gereksiz ve altında bir sebep olmayan bir öfke kaplıyor, neden olduğunu anlamaya çalışıyorum ama bir sebebi yok, sadece orada bir öfke var.
- Bu şeytanın vesvesesi midir?

Değerli kardeşimiz,

Nedensiz öfkelenme kişiyi duygusal olarak çok zorlayan bir durumdur. Bu konuda yaşadığınız sıkıntıları ve iç gerilimi anlayabiliyoruz. Günümüz şehir hayatında bu durumla sıklıkla karşılaşmak da mümkündür.

Bundan dolayı öncelikle öfkeyi anlamamız ve öfkeye verdiğimiz anlamı normalleştirmemizde fayda var. Şöyle ki:

Yüce Yaratıcı insanı sayısız duygularla donatarak dünyaya göndermiştir. Yerinde ve ölçülü kullanıldığında hepsine de ihtiyaç vardır. Ancak bu duygular içinde bazıları, örneğin öfke, korku, nefret, suçluluk vb. duygular, kontrol edilmediğinde yıkıcı sonuçları olabilir.

Bunun için de kişinin önce öfkesinin nedenin bilmesi ve altında yatan duygular konusunda farkındalık kazanması önemlidir. 

Psikolojide ani öfke patlamalarının altında farklı nedenler vardır. Kişi bunların farkına vardıkça, kendisini tanıdıkça kontrol etmesi daha da kolay olur.

Bu çerçevede size tavsiyemiz şunlar olacak:

- Öfkenizi Tetikleyen Duygu ve Düşüncelerinizi Tanıyın

Bilinçdışında bastırılmış duygular beklenmedik anlarda öfke şeklinde yüzeye çıkabilir. Geçmişte yaşadığınız ve çözülmemiş olaylar, güncel durumlarla tetiklenir.

Veya belirli normal hayatta duyduğunuz bir söz veya maruz kaldığınız bir davranış, geçmişte yaşadığınız benzer bir olayı veya duyguyu da tetikleyebilir, bu da öfke doğurur.

Bu tetikleyicileri fark etmek, onlarla başa çıkmayı kolaylaştırabilir. Mesela geçmişte ailenizin veya başkalarının size zorla nasihat etmesi, tavsiyelerde bulunması. İstemediğiniz halde, onların sohbetlerini dinlemek zorunda kalmanız gibi.

Veya din adına konuşup da amel etmeyen insanların bir kötülüğünü görmüş olmanız şimdi onlardan birisini görünce tetikleniyor olabilir.

Bu nedenle, öfkenizin kökenini araştırmak için geçmiş deneyimlerinizi gözden geçirmek faydalı olabilir. Geçmişte ne zaman bu öfkeyi yaşadığınızı hatırlarsanız, farkındalık kazanır ve öfkenizin nedenini bilinçaltından bilince çıkarmış olursunuz.

- Öfkenizin Altında Yatan Otomatik Düşünceleri Sorgulayın

Bilişsel Davranışçı Terapi kuramına göre, düşünce kalıplarımız duygularımızı etkiler. Zihnimizde otomatik olarak oluşan ve farkına varmadığımız çarpıtılmış düşünceler, öfkemize neden olabilir. Bu düşünceleri fark etmek ve sorgulamak önemlidir.

Örneğin: "Bir hocanın hutbe okuması beni neden bu kadar öfkelendiriyor?" "Gerçekten bu video veya hutbede benim düşündüğüm kadar büyük bir sorun mu yoksa ben bunlara olduğundan daha farklı anlamlar mı yüklüyorum?”

Bu ve benzeri sorgulamalarla sizi öfkeye sevk eden abartılmış, çarpıtılmış vb düşüncelerinizi fark edeceksiniz ve onların yerinde doğru olanı koyacaksınız.

- Duygu ve Düşüncelerin Rahatlıkla İfade Edilememesi Öfkeyi Tetikler

Duygusal farkındalık, duygularınızı tanımak ve ifade etmek, öfkenizin kontrolünü ele almanıza yardımcı olabilir.

Duygularınızı anlamak ve onları sağlıklı bir şekilde ifade etmek, öfkenizi azaltabilir.

Günlük tutmak veya çok yakın bir arkadaşınızla düzenli olarak duygularınız hakkında konuşmak, duygusal farkındalığınızı artırabilir.

- Öfkenizi Azaltacak Bedensel Aktiviteler, Egzersizler Yapın

Büyük bir ihtimalle gergin bir ruh haliniz var. Bu da öfke patlamalarına neden oluyor. Sportif egzersizler, nefes egzersizleri öfkenizi kontrol etmede size yardım olur.

- Abdest Almak ve Namaz Kılmak Sizi Sakinleştirir

Abdest alıp Allah’ın huzuruna çıkmak, namazda huzuru yaşamak, miraç hadisesini hatırlamak, Allah ile sohbet etmek, akabinde tesbih etmek sizi manen rahatlatacaktır.

Bu adımları atarak, öfkenizin kaynağını ve nedenlerini anlamak ve kontrol altına almak mümkün olabilir.

Unutmayın ki, duygusal farkındalık, kendinize karşı anlayışlı olmak, düşüncelerinizin altında yatan önyargıları, çarpıtılmış düşünceleri anlamak bu sürecin önemli bir parçasıdır.

Kalplerin sahibi yüce Yaratıcı yâr ve yardımcınız olsun...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet