Hz. Peygamber, istiğfarla mükellef midir?

Değerli kardeşimiz,

Peygamberin Günahı

وَاسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ  “Günahın için istiğfar et.” (Mü’min, 40/55 ve Muhammed, 47/19)

Hz. Peygambere (asm) yönelik bu ilahi hitap hayli düşündürücüdür. Bunu çeşitli cihetlerden değerlendirebiliriz. Şöyle ki:

- Âyette asıl olarak istiğfar emrinin muhatabı ümmetidir. Âyetin üslûbu “Kızım sana söylüyorum, gelinim sen anla!” kabilindendir.

- Hz. Peygamber (asm) masum olmakla beraber O da istiğfarla mükelleftir. Çünkü istiğfar da zikir ve dua gibi bir ibadettir. Nitekim bu emre uyarak günde yetmiş, yüz defa yüz defa istiğfar etmekteydi. (bk. Müslim, Zikr, 41; Ebu Davud, Sünen, Vitr, 26; Tirmizî, Sûre, 47/1)

- İlerlemenin yolu, istiğfardan geçer. Hatasını görmeyen biri o hatayla ilgili istiğfar da etmez, dolayısıyla o hatasını düzeltemez.

- Masum peygamber istiğfarla mükellefse, masum olmayan insanların ne derece istiğfara muhtaç oldukları evleviyetle sabit olur.

- Peygamberler masum olmakla beraber, kendileri için “evlâ olanı terk etmek” veya “içtihadında tam isabet edememek” gibi durumlar olması mümkündür ve vakidir. Bu halleri için istiğfarda bulunması gerekir. Mesela, Bedir esirleriyle ilgili içtihadı, onlardan fidye alınması şeklinde olmuştur. Gelen ayet ise şunu bildirir:

"Hiçbir peygamber için, yeryüzünde ağır basmadıkça esirleri bulunmak doğru değildir. Siz geçici dünya malını istiyorsunuz. Hâlbuki Allah, ahireti diliyor, Allah Azîz'dir, Hakîm'dir. Şayet Allah'tan bir yazı geçmiş olmasaydı, aldığınızdan dolayı mutlaka size büyük bir azab dokunurdu." (Enfal, 8/67-68)

- Hz. Peygamber (asm) daima terakki halinde olduğu için, bu âyetle önceki halleri için istiğfar etmesi istenmiştir. Yani, “Dün, bugünkü mertebene ulaşmamıştın, onun için istiğfar et!”

- "Hasenatu’l- ebrar, seyyiâtu’l- mukarrebin" denilir. Yani iyi insanlar için hasene sayılan durumlar, üst düzey kimseler için seyyie sayılır. Mesela, notları yüz üzerinden doksanın üzerinde olan biri, günün birinde seksen alsa, aslında iyi bir not almış olmakla beraber üzülür, rahatsızlık duyar. Hâlbuki pek çok öğrenci için o sınavda seksen almak büyük bir sürur vesilesidir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet