Günahsız çocuk babasına tabi olarak cehenneme mi gider?

- ​Şu hadisleri açıklar mısınız?
1. Bunun üzerine: "Ey Allah'ın rasulü, muşrik çocuklarının ahiretteki durumu nedir?" dedim. "Onlar babalarındandır" cevabını verdi. "Amelsiz oldukları halde mi?" dedim. "Allah onların (dünyada yaşadıkları takdirde) nasıl amel edeceklerini en iyi bilendir." buyurdu. (Ebu Davud Sunnet, Bab 17, Hadis no: 4712; Buhari, Kader 3)
Günahsız çocuk babasına tabi mi olur?
2. Ahmed İbn Hanbel Vekî kanalıyla Hz. Âişe'den nakleder ki o, şöyle demiş: Ben Rasûlullah (s.a.) a müşriklerin çocuklarını hatırlattığımda; istersen sana onların cehennemdeki çığlıklarını işittirebilirim, dedi. (İbn-i Kesir, İsra, 15)
- Yorumunuz nedir?
3. Onlar önlerinde yakılan bir ateşe atlamakla imtihan edilirler. Ateşe atlayanları ateş yakmaz. Cennete giderler. Atlamayanlar da cehennemlik olurlar. (Taberânî)
- Müşrik çocukları imtihan mı olacaklardır?
- Neden Müslüman çocukları değil de müşrik çocukları imtihan olacaktır ne fark var? Adalet mi?
4. Rasûlullah buyurdu ki: Bu ümmetin işi birbirine yaklaşıktır. Yeter ki çocuklar ve kader konusunda konuşmasınlar. İbn Hibbân bununla müşriklerin çocuklarını kastettiğini söyler. (İbn Kesir, İsra, 15)
-Bu rivayet mevkuf mudur merfu mudur?
5. Sizce alimlerin Müslüman çocuklara ittifak edip müşrik çocuklarının durumunu tartışmaları insani midir?
- Şimdi Allah onların yaşasalardı amel edeceğini bildiği için cehenneme koyar sözü Müslüman çocukları için de geçerli değil midir?
- Nitekim Müslümandan doğan nice binler kafir olabiliyor?
- Şu halde neden kafir çocukları imtihan oluyor da Müslüman çocukları olmuyor adalet midir?

Değerli kardeşimiz,

"Allah onların (müşrik çocuklarının dünyada yaşadıkları takdirde) nasıl amel edeceklerini en iyi bilendir." hadis rivayeti için bk. Buhari, Kader 3; Cenaiz 92; Müslim, Kader 28.

Hz. Peygamber (asm) bu hadiste bir hükümde bulunmaktan çok, onların eğer yaşasalardı, gelecekte nasıl bir kul olacakları ve bunun sonucu ile ilgili bilginin de Allah indinde mahfuz olduğunu belirtmektedir. Demek ki Hz. Peygamber (asm), müşrik çocuklarının cennetlik veya cehennemlik oldukları konusunda herhangi bir hüküm vermemiştir. (Zeynu’l-Arab, Şerhu’l-Mesâbîh, Katar 2012, 1/220)

Bu konuda kadimden beri alimlerin farklı yorumları vardır. Bunları şöyle sıralamak mümkündür:

1) Müslümanların çocukları cennete gider. Müşriklerin çocukları ise Allah’ın meşietindedir. “Allah onların dünyada kalmaları durumunda nasıl amel edeceklerini en iyi bilmektedir.” hadis rivayeti buna delil getirilmiştir. (bk. İbn Hacer, Fethu’l-Bari, 3/246)

2) Çocuklar babalarına bağlıdır. Müslümanların çocukları cennete, müşriklerin çocukları cehenneme gider. Bu konudaki hadis rivayeti zayıf kabul edilmiştir. (İbn Hacer, a.g.y)

3) İster Müslüman ister müşriklerin çocukları olsun, ne cennete ne de cehenneme girmelerine vesile olacak işler yapmadıklarından ötürü, cennet ile cehennem arasında bir yerde olacaklardır. (bk. İbn Hacer, a.g.y)

4) Bu çocuklar cennet ehlinin hizmetkarları olurlar. Bu konudaki rivayetler de zayıf kabul edilmiştir. (İbn Hacer, a.g.y)

5) Hepsi de toprak olacaklardır. Bu görüşün bir kıymet-i harbiyesi yoktur.

6) Hepsi de cehenneme gireceklerdir. İbn Hanbel’e isnat edilen bu rivayetin isnadının zayıf olduğu bildirilmiştir. (İbn Hacer, a.g.y)

7) Onlar önlerinde yakılan bir ateşe atlamakla imtihan edilirler. Ateşe atlayanları ateş yakmaz. Cennete giderler. Atlamayanlar da cehennemlik olurlar.

Bu hususun özellikle mecnun ve fetret ehli için söz konusudur. Ancak verilen bu bilgilerde de ihtilaf vardır; bunu kabul edenler yanında kabul etmeyenler de vardır. Her iki tarafın da kendilerine göre delilleri vardır. (İbn Hacer, a.g.y)

8) Gerek Müslümanların gerek müşriklerin / kafirlerin çocukları cennete giderler. 

İmam Nevevi, bu görüşün muhakkik alimlere ait en sahih olduğunu, “Biz peygamber göndermeden kimseye azap etmeyeceğiz.” (İsra, 17/15 ) mealindeki ayette bu hakikatin açık olduğunu ve sahih hadiste Hz. İbrahim’in çevresinde müşriklerin çocuklarının da bulunduğuna dair hadisin bunu desteklediğini bildirmiştir. (bk. Nevevi, Şerhu Müslim, 16/208;  İbn Hacer, 3/247; ayrıca bk. Avnu’l-Mabud, 12/320-23)

Bu konuda Bediüzzaman Hazretlerinin yorumu da önemlidir:

“Cihad-ı dinîde olsa, kafirlerin çoluk-çocuklarının vaziyetleri aynıdır. Ganimet olabilir; Müslümanlar, onları kendi mülküne dâhil edebilir. Fakat İslam dairesinde birisi dinsiz olsa; çoluk-çocuğuna hiçbir cihetle temellük edilmez, hukukuna müdahale edilmez. Çünkü o masumlar, İslamiyet rabıtasıyla dinsiz pederine değil, belki İslamiyet'le ve cemaat-ı İslamiye ile bağlıdır. Fakat kafirin çocukları, gerçi ehl-i necattırlar; fakat hukukta, hayatta pederlerine tâbi' ve alakadar olmasından, cihad darbesinde o masumlar memluk ve esir olabilirler.” (Emirdağ Lahikası-I, s. 39-40)

Öyle anlaşılıyor ki, hadislerdeki “onlar babalarına tabidir” şeklindeki ifadeler ahiretle ilgili değil, dünyevi hukuk ve muamele bakımındandır.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet