Günah ağacı nedir?

Değerli kardeşimiz,

Cenab-ı Hak, cennette yarattığı Hz. Âdem'e şöyle emreder:

يَآاٰدَمُ اسْكُنْ اَنْتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ وَكُلاَ مِنْهَا رَغَدًا حَيْثُ شِئْتُمَا وَلاَ تَقْرَبَا هٰذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ الظَّالِم۪ينَ

"Ey Âdem, sen ve eşin cennete yerleşin. Onun nimetlerinden dilediğiniz şekilde bolca yiyin. Fakat şu ağaca yaklaşmayın. Yoksa zalimlerden olursunuz." (Bakara, 2/35)

Bu ağacın hangi ağaç olduğu âyette belirtilmemiştir. Buğday, üzüm, hurma, incir... şeklinde bazı rivayetler varsa da (bk. İbn Kesir, I, 79), âyetin lâfzında bunların hiçbirine delâlet yoktur.

Bu ağaç, Hz. Âdem için belli bir ağaç olmakla beraber, Âdemoğullarına bakan yönüyle herhalde günah ağacı... Seyyid Kutub'un ifadesiyle;

"Bu ağaç belki de dünya hayatında sakınılması gereken şeylere işaret etmekte... Sakınılacak bir şey olmazsa, irade büyüyemez; irade sahibi insanla, güdülen hayvan arasında fark kalmaz. İnsanın ahde vefa ve şarta riayetteki sabrı ölçülemez. İşte, irade bir yol ayrımıdır. İradesiz yaşayanlar, şeklen insan görülseler de hayvanlar âlemine mensup sayılırlar." (Kutub, Fi Zılali'l-Kur'an, I, 58)

Hz. Âdem, yasak ağaçla imtihan edilmiş. Evlâtları ise, günah ağacıyla imtihan ediliyor.

Günah ağacının kökü kalpte, dalları insanın organlarındadır. Kalbinde küfür tohumu sümbüllenen bir insanın, bütün azaları günah meyvesi veren birer dal haline gelir. Böyle bir insanın hayali, hep boş şeylerle oyalanır. Gözü, harama bakar. Aklı, dalaverelerle meşguldür. Dili, kötü sözler söyler. Midesi, haram gıdalarla beslenir...

Hz. Âdem'e verilen talimatta, "Şu ağaçtan yemeyin." yerine "Şu ağaca yaklaşmayın." denilmesi dikkat çekicidir. Bu tarz bir yasaklama, "yemeyin" demekten daha tesirlidir. (Alûsî, Ruhu’l- Me’ânî fî Tefsîri’l- Kur'ani’l- Azîm, I, 234) Bu ifade, bize günahların çekim alanını ihtar eder. Mıknatısın çekim alanı olduğu gibi, günahların da bir çekim alanı vardır. Çekilme özelliği gösteren maddeler, mıknatısa yaklaşınca, çekilmekten kurtulamazlar. Günaha meyyal nefisler de, günahın çekim alanına girince, artık dönemezler.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet