“(Allah) Âdem'e bütün isimleri öğretti'' ne demektir?

Değerli kardeşimiz,

Tali-i esma

وَعَلَّمَ اٰدَمَ اْلاَسْمَٓاءَ كُلَّهَا

“(Allah) Âdem'e bütün isimleri öğretti.” (Bakara, 31)

Hz. Âdem’e isimlerin öğretilmesine “talim-i esma” denilir. Müfessirlerin beyanına göre bunlar, insan, hayvan, sema, arz, deniz... gibi eşyanın isimleridir. (Mesela bkz. İbn Kesir, I, 104; Kurtubî, I, 194)

Seyyid Kutub'un da dikkat çektiği gibi, isimler eşya ve şahıslara birer remiz, birer semboldür. Şayet insana böyle bir kabiliyet verilmeseydi, çok zorluklarla karşılaşırdık. Mesela, "hurma" mefhumunu anlatmak için bir hurma göstermek, "dağ" mefhumunu anlatmak için dağa kadar gitmek gerekecekti. (Kutub, I, 57) İnsan, bu bilgi kapasitesiyle eşyanın zât ve sıfatlarını tanır. Bunlara birer isim verir. Bunları konuşulan kelimelerle ifade eder. (Beydâvî, I, 66)

İnsan, duyularıyla hisseder, aklıyla değerlendirir, hayal âleminde senaryolar kurar, ölçer, biçer. Eşyayı tanımak suretiyle ilimlere ulaşır. Pek çok fen ve sanatı ortaya çıkarır. (Beydâvî, I, 66)

İsimlerin talimine mazhar kılınan Hz. Âdem, aynı zamanda insanlığın temsilcisi durumundadır. Her insan eşyayı tanıyabilecek, devamlı yeni bilgiler öğrenebilecek kabiliyet ve kapasitededir. Ömrümüz 60-70 sene değil de, 60.000- 70.000 sene olsaydı, her birimiz şimdiki bildiğinin binler katını bilecekti. Hatta içimizden bazı harika fertler, yüzlerce ilimde profesör olabilecekti.

Üstteki ayet, bir yönüyle insana verilen bilgi kapasitesini ifade etmektedir. (Ahmed Mustafâ Merâğî, Tefsîru’l-Merâğî, Şirketu Mektebe, Mısır, 1953. I, 82) İnsan, bu bilgi kapasitesiyle eşyanın zât ve sıfatlarını tanır. Bunlara birer isim verir. Bunları konuşulan kelimelerle ifade eder. (Kutub, I, 5)

Hz. Âdem’e yapılan “Esmanın talimi” bir çekirdeğin, koca ağacın özetini taşıması şeklinde anlaşılabilir. İnsanlığın atası olan Hz. Âdem’e mücmel olarak öğretilen isimler, Âdem’in evlâtlarında, zaman içinde tafsili bir hale gelmiştir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet