Erkek karısını kısıtlayabilir mi?

- Ona dışarı çıkamazsın, arkadaşlarınla görüşemezsin, sadece evde görüşebilirsin, ben erkeğim ben çıkabilirim, ama sen kadınsın çıkamazsın, kafanı yerden kaldıramazsın gibi şeyler söylemeye hakkı var mı?

Değerli kardeşimiz,

Allah Teâlâ Nisa suresinin 19. Ayetinde şöyle buyuruyor:

"Ey iman edenler! Kadınlara zorla varis olmanız size helal değildir. Apaçık bir edepsizlik yapmadıkça, onlara verdiğinizin bir kısmını ele geçirmek için -evlenme ve boşanma konusunda- engel çıkarmayın. Onlarla iyi geçinin. Eğer onlardan hoşlanmazsanız, Allah’ın hakkınızda çok hayırlı kılacağı bir şeyden de hoşlanmamış olabilirsiniz."

Kur'an Yolu isimli tefsirimizde şu açıklamayı yaptık:

“Onlarla iyi geçinin.” şeklinde tercüme edilen kısım lafza daha bağlı kalınarak “Onlara karşı maruf çerçevesinde davranın.” diye de çevrilebilir.

Maruf “toplum tarafından bilinen, kabul edilen, hoş karşılanan, dine göre de meşrû ve makbul olan davranışlar”dır.

Evlilik birliği içinde erkeklerin ve kadınların karşılıklı hakları ve yükümlülükleri vardır. Bu hak ve yükümlülüklerin bir kısmı Kur’an ve sahih sünnet tarafından ortaya konmuştur, bir kısmı ise toplumun örfüne, âdetine ve ahlâkına bağlı ve dayalı olarak belirlenmektedir.

İslâm öncesi Arap toplumunun örf ve âdetleri arasında bulunan ve kadınlara karşı haksızlıklar ihtiva eden anlayış ve uygulamalar naslarla kaldırılmış; bunların yerine, kadını ve erkeğiyle insan haysiyet ve şerefine uygun olan hükümler getirilmiştir.

İslâm’ın dinî, ahlâkî ve sosyal hayatta gerçekleştirdiği inkılâba uygun olarak oluşan fıkıh ve ahlâk kurallarıyla ümmetin örfü, âdeti evlilik birliğine de hâkim olmuş, erkekler ve kadınlar birbirlerine karşı bu kurallar çerçevesinde davranmışlar, ilişkilerini buna göre yürütmüşlerdir.

Erkeklerin kadınlara karşı kötü davranışları (maruf çerçevesini aşan muameleleri) her zaman kadınların kusurundan kaynaklanmaz. Erkeklerin kötü huylu olmaları, başka kadınlara meyletmeleri, zaman içinde eşlerinden soğumaları, hatta onlardan nefret eder hale gelmeleri gibi sebepler de onları kötü davranışa itebilir…

Bu açıklamaya şu eklemeyi yapabilirim:

Bugün dindar Müslümanların çoğunun benimsediği ve uygun (maruf) gördüğü uygulamaya sorudaki talimat uymuyor. “Marufa göre davranma” kuralı bakımından erkeğin böyle bir hakkı olduğu söylenemez.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet