Enam suresi 123. ayete göre, Suudi Arabistan yönetimi hileler çevirebilir mi?

- ​Enam suresi 123:
“Kovulmuş şeytanın şerrinden Allah'a sığınırım rahman ve rahim olan Allah'ın adıyla Mekke'de olduğu gibi her şehirde de ileri gelen mücrimleri, yüksek mevkilerde bulundururuz ki oralarda hileler çevirsinler. Onlar böyle yapmakla kendilerini aldatırlar da farkında olmazlar.”
- Bu ayetinin tevili nedir?
- Burada Mekke şehri geçiyor. Suudi Arabistan yönetimi hileler çevirebilir mi, nasıl anlamalıyız?

Değerli kardeşimiz,

a) Ayette açıkça “Mekke” adı geçmiyor.

b) Görebildiğimiz kadarıyla, tefsir kaynaklarında “Bunun gibi” manasına gelen “ve kezalike” ism-i işareti, iki manaya yorumlanmıştır.

Birincisi: Bu ayetten önceki ayette yer alan “karanlıkta kalan inkârcıların durumu”na işaret etmektedir.

Buna göre ilgili ayetin açıklamalı meali şöyledir:

“Önceki ayette zikredilen misalde olduğu gibi her şehirde de ileri gelen mücrimleri, yüksek mevkilerde bulundururuz ki oralarda hileler çevirsinler. Onlar böyle yapmakla kendilerini aldatırlar da farkında olmazlar.”

İkincisi: Mekke müşriklerinin reislerine işaret etmektedir. Buna göre ayetin meali şöyledir:

“Mekke’de olduğu gibi her şehirde de ileri gelen mücrimleri, yüksek mevkilerde bulundururuz ki oralarda hileler çevirsinler. Onlar böyle yapmakla kendilerini aldatırlar da farkında olmazlar.” (bk. Maverdi, Tefsiru’l-Menar, ilgili ayetin tefsiri)

Demek ki konu Mekke veya Mekkeli olanlar değil, inkârcı olanlardır.

c) Ayette yer alan “her şehirde (başkentte, ülkede) de ileri gelen mücrimler...” mealindeki ifadeden anlaşıldığı üzere, mekân cihetiyle söz konusu olan yalnız Mekke değil, her şehir / her ülkedir. Bunu yalnız şimdiki Suud ülkesine tahsis etmek, tarafsız ve isabetli bir yorum sayılmaz.

d) Kur’an ayetlerinin ifadelerinden eğer bir işaret istinbat edilecekse, bunun makbul olan işari tefsir şartlarına haiz olması gerekir. Kâfirler hakkında inen bir ayetin -güya- işari manasını müminlere hamletmek, ciddi dini risk taşır.

f) Kur’an ayetlerini, birer satranç oyunundan ibaret olan bugünkü, politik, ideolojik düşünceler doğrultusunda -özellikle hiçbir ilmi karinesi, müdellel hiçbir mantıki alt yapısı olmayan indi fikirlerle- yorumlamaya çalışmak, “Kim Kur’an’ı indi görüşleriyle açıklasa...” manasındaki hadisin tehdidinin yörüngesine girmek anlamına gelir.

Bu konuda daha dikkatli olmak, ahiret hayatımız için çok önemlidir...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet