Bazı hadisler İslam'ın milliyetçilik yaptığını göstermez mi?

- Bazı hadislerde geçen, "Kadın kendi aslına benzeyeni doğurur, oğlan kardeşlerine ve kız kardeşlerine benzeyenleri doğurur." gibi ifadeler, İslam'ın milliyetçilik yaptığını göstermez mi?

Değerli kardeşimiz,

Evvela, bu hadis rivayetlerindeki kriterler, birer ahlakî referans olup, ırkî mülahazalarla yakından uzaktan bir alakası yoktur. Ahlakî yapılanma ise, genellikle kişinin içinde bulunduğu çevre ile yakından ilişkisi vardır. Bu hadislerde, herhangi bir topluluk, bir grup, bir kabile veya belli bir çevre adından söz edilmemektedir. Genel bir prensip olarak evlilikte ahlakî değerlere öncelik verilmesi tavsiye edilmekte ve çevrenin iyi veya kötü olmasının ahlak üzerindeki tesirine dikkat çekilmektedir.

Çünkü İslam’da eşler arasındaki denkliğin temel unsuru din ve ahlak noktasıdır. Nitekim “Bir kadın dört şey için nikahlanır: malı, hasebi, güzelliği veya dini için... Dindar olanı tercih edin ki, eliniz dert görmesin.” (Buharî, Nikah, 15) mealindeki hadiste de bu gerçeğe işaret edilmiştir.

İkincisi: “Çöplükte yetişen güllerden / çiçeklerden sakının, onlara değer vermeyin.” mealindeki hadis ile (bk. Irakî, Tahricu ahadisi’l-İhya, 2/42; Aclunî, I/272) çevresi, muhiti iyi olmayan güzel kızla evlenmenin sakıncalarına dikkat çekilmiştir. Kaldı ki, büyük hadis alimlerinden Darekutnî, bu hadisin sahih olmadığını beyan etmiştir. (a.g.e)

Bu hadiste,  “... çünkü o, kendi aslına benzeyeni doğurur.” ifadesi yer almamaktadır. Bu fazlalığın içinde bulunduğu rivayet, Hz. Ömer (ra)’in kendi sözüdür. (bk. Aclûnî, a.g.e)

"Nutfeleriniz için araştırma yapın, onu nereye koyacağınıza dikkat edin." mealindeki hadiste çok güzel öğüt olmakla beraber, hadis olarak zayıftır. (Tahricu ahadisi’l-İhya, a.g.e)

"... zira kadınlar, oğlan kardeşlerine, kız kardeşlerine benzeyenleri doğururlar..." manasına gelen ifadeler de, yine çevrenin ne kadar önemli olduğunu vurgulamak içindir. Çünkü, doğacak çocuklar, dede, nene, dayı, hala, amca, teyze ve diğer akarabalarla ilşikilerinden dolayı ahlaki şekillenmede önemli rol oynayacaklardır. Gül bahçesi ile kömürlük bir olmadığı gibi, sürekli buralarda duranlar da elbette bir olmayacaktır.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet