Vaktinde yapılamayan sünnetler sonra yapılır mı?

- Kendimize âdet edindiğimiz bazı sünnetleri, nafile ibadetleri, rahatsızladığımız zaman yerine getiremediğimizde sonra yapabilir miyiz?
- Gece yapmadıklarımızı gündüz ifa edebilir miyiz?

Değerli kardeşimiz,

Sağlık gibi hastalık da tabii bir hadisedir. Rahatsızlanan kimsenin bazı nafile ibadet görevlerini aksatması da tabiidir.  Bu gibi durumlarda Peygamber Efendimiz (asm) nasıl davranırdır? Bunu Hz. Aişe (r.anha) Valideminiz şu rivayetinden öğreniyoruz.

Hz. Aişe (r.anha) şöyle dedi:

« كان رسولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم إذَا فَاتَتْهُ الصَّلاةُ مِنْ اللَّيْلِ مِنْ وجعٍ أَوْ غيْرِهِ ، صلَّى مِنَ النَّهَارِ ثنْتَى عشْرَةَ ركعةً »

"Resûlullah (asm), ağrı, sancı veya benzer bir sebeple gece namazını geçirirse, bir sonraki günün gündüzünde on iki rekât namaz kılardı." (Müslim, Müsafirîn 140)

Bir beşer olarak, Peygamber Efendimiz (asm)’in de hastalık anları, ağrı ve sancıları, uyuyup uyanamadığı zamanlar olurdu. Bu gibi durumlarla karşılaştığında beş vakit farzın dışındaki nafile namazları bazen zamanında kılamazdı.

Sağlığın yerinde olmayışı, ağrı ve sancılar, uyku hâli ve insanın iradesi dışında ortaya çıkan benzer sebepler, kişinin ibadet hayatında aksaklıklar meydana getirebilir. Ancak bunlar, geçici durumlar olup telafisi mümkündür. Böyle zaruri mazeretlerden dolayı itiyat edinilen ibadetlerin aksaması, onların sürekli oluşuna zarar verici nitelikte kabul edilmez.

Hz. Aişe (r.anha), Resûl-i Ekrem Efendimiz (asm)’in nafile ibadetleri nasıl yerine getirdiğini bir başka rivayette şöyle anlatır:

“Allah Resûlü bir iş yaptığı zaman, onu sürekli yapardı. Gece uyur veya hasta olursa, gündüz on iki rekât namaz kılardı. Ben, Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in uyumaksızın sabaha kadar namaz kıldığını, ramazan ayı dışında peş peşe bir ay oruç tuttuğunu görmedim.”  (Müslim, Müsâfirîn, 141).

Özet olarak;

- Hastalık, yolculuk ve uyku gibi sebeplerle geçirilen nafile ibadetler, daha sonra kaza edilebilir.

- Sünnetleri sürekli yapmak faziletlidir.

- Gece ibadet etmek, belli dua ve zikirleri okumak insana büyük sevap kazandırır.

- Geceleyin kılınan nafile namazlar veya okunan Kur’an ve zikirler, bir rahatsızlık veya uykuya yenik düşmek gibi sebeplerle zamanında yapılamazsa, onları ertesi sabah ile öğle vakti arasında telafi etmelidir.

- Elde olmayan sebeplerle bazı ibadetlerin zamanında ifa edilmemesi insanın kazanacağı sevabı azaltmaz. (bk. Riyazü’s-Sâlihîn Tercüme ve Şerhi, Peygamberimizden Hayat Ölçüleri, Erkam Yay., Hadis No: 157, 1184)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet