Utbe b. Rebia rivayeti zayıf mı?

1) Utbe b. Rebia'dan gelen ve Kur'an'nın belagatının üstünlüğünü gösteren bir anlatı var. Utbe b. Rebia'nın "Muhammed bana öyle bir cevap verdi ki, vallahi o ne sihirdir, ne şiirdir, ne de kâhinliktir." diye sözler söylediği konu. Bunu birçok Zat kitabına almış. Ancak olayın Ravilerinden olan Acleh el-Kîndî hakkında Nesâî zayıf diyor. Bu olayın sıhhati nedir?

2) Yine Utbe b. Rebia'nın içinde bulunduğu bir olay olan ve benzer bir şekilde Hz. Muhammed (asm)'ın yanına gelip bilinen bazı şeyleri (aramıza fitne -hâşâ- koydun, tedavi ettirelim, evlendirelim) söyledi. Nebî (asm) ise Secde suresini okuyup secde etti. Ardından Utbe Kureyş topluluğuna dönüp: Ey Kureyş topluluğu! Bu sözleri ben daha önce işitmedim..." diye devam eden paragrafı söylüyor. Bu olay birçok kişi tarafından kitaba alınmış ancak buna İbn Kesir 'garib' diyor. Sıhhati nedir?

Değerli kardeşimiz,

1) Utbe b. Rabia’nın kıssası tarih kaynaklarında geçmektedir. (bk. İbn İshak, es-Sire,1/206-208; İbn Hişam, es-Sire, 1/293-295)

Bu olayı ilk defa İbn İshak, ondan da İbn Hişam nakletmiştir. Ancak başka değişik kitaplarda da yer alan bu kıssanın “sıhhati” konusunda bir değerlendirmeye rastlayamadık.

Yalnız şunu söyleyebiliriz ki, soruda ravilerden biri olarak gösterilen “el-Eclah el-Kîndî” adında bir kimseye rastlamadık. (bk. a.g.e, a.g.y)

2) İbn Kesir, İbn İshak’taki kıssayı aynen zikretmiş ve “bu rivayetin bir öncekinden daha doğru (eşbehu)” olduğunu bildirmiştir. (İbn Kesir, 7/163)

- İbn Kesir, el-Eclah el-Kindi’nin içinde bulunduğu bir rivayete de yer vermiş, bu zatın bazı yönlerden zayıf olduğuna işaret etmiştir. Ardından da (Rivayetin sıhhatının bir nevi alameti olarak), “İmam” diye nitelediği İbn İshak’ın başka bir tarzda bu kıssayı anlattığına işaret etmiş ve yukarıda arz ettiğimiz İbn İshak ve İbn Hişam'daki kıssayı aynen aktarmıştır. Ki bu rivayetlerde zayıf ravi kabul edilen “el-Kindi” yoktur. (bk. İbn Kesir, 7/162-163)

İlave bilgi için tıklayınız:

- MÜŞRİKLERİN PEYGAMBERİMİZE YENİ TEKLİFLERİ.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet