Umumi, genel, kitlesel gıybet affedilmez mi?

Tarih: 06.02.2025 - 11:35 | Güncelleme:

Soru Detayı

- Bir milleti, ırkı, bölgeyi, şehri, meslek sahiplerini toptan gıybet etmek affedilmezmiş diye duydum. Bu konuda hadis var mı?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Hz. Aişe validemizden rivayet edildiğine göre: Resulullah (asm) Efendimiz buyurmuştur:

“Şüphesiz en büyük iftiracı insan; (şiiriyle) bir adamı yerip bu meyanda adamın mensup olduğu kabilenin tümünü (şiiriyle) hiciv eden kişi ve babasından olmadığını ileri sürerek kendi anasını zina ile iftirasında bulunan adamdır.” (İbn Mace, Edeb, 42)

Bir kitleyi kötülemek, hoşlanmayacakları sözleri söylemek, başkalarına anlatmak günahtır, hepsinden helallik istemek gerekir, bu da mümkün olmadığına göre, her gıybetten özellikle de kitlesel gıybetten uzak duralım, bir kavmi bir toplumu bir oluşumu asla kötülemeyelim.

Bir insanın işleyebileceği, altından kalkılması en zor, en acımasız, en dehşetli günahlardan biri gıybettir. Nitekim

“Ey inananlar, eğer bir fasık size bir haber getirirse onu araştırın. Yoksa bilmeyerek bir kavme sataşırsınız da yaptığınıza pişman olursunuz.” (Hucurat, 49/6)

mealindeki ayette "bir kavme sataşma" terimiyle suçun kitlesellik tehlikesine vurgu yapmaktadır.

Demek ki, gıybet türleri tek tek bireyler hakkında olabileceği gibi kitleler ve insan toplulukları hakkında da olabilir.

Gıybet eden insan ahlakından taviz vermiş, kul hakkı yüklenmiş ve büyük günah işlemiş olur. Gıybet; zayıf, zelil, manen ve ahlâken aşağı mertebede olan insanların yapabileceği bir davranıştır.

Gıybet kişi, aile, toplum hatta bir milletin bütün mensuplarını rencide edebilir. Bu; kişiler, aileler ve toplumlar arasında huzursuzluk, kırgınlık hatta kavgaya bile sebebiyet verebilir.

Bu sebeple yüce Rabbimiz ve sevgili Peygamberimiz (asm) gıybet etmeyi şiddetle yasaklamışlar, büyük günah olduğunu bildirmiştir.

Gıybet etmenin ayet ve hadislerde dünyada uygulanacak bir müeyyidesi bildirilmemiştir. Ancak tövbe edilmediği veya affedilmediği takdirde ahirette cezasını çeker. Onun için mümin gıybet etmemelidir.

Şayet böyle bir davranışta bulunduysa tövbe etmeli, gıybet ettiği kimseden af ve helallik dilemelidir. Aksi takdirde ahirette "müflis" durumuna düşecek sevaplarından gıybet ettiği kimseye vermek durumunda kalacaktır. (Tirmizî, Kıyame, 2)

Kitlesel gıybet yapan bir Müslüman tövbe ve istiğfar ettikten sonra, gıybet ettiği kitle için dua eder, onlar için sadaka ve hayırlar yapar, ibadetlerinin sevaplarından onlara da bağışlar ve affedileceğini ümit eder...

İlave bilgi için tıklayınız:

Gıybet nedir, hangi konularda gıybet haram olmaz?

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet

Bu içeriği faydalı buldunuz mu?
Yorum yapmak için giriş yapın veya kayıt olun