Şüphesiz Allah, gökleri bir parmak üzerinde, yerleri de bir parmak üzerinde taşır, anlamında bir hadis var mıdır?

"Şüphesiz Allah, gökleri bir parmak üzerinde, yerleri de bir parmak üzerinde taşır." rivayetinin sıhhati, tahrici ve şerhi nasıldır?

- Ahmed bin Nasr dedi ki: Ben Sufyan ibni Uyeyne’ye, yatsı namazından sonra evindeyken sordum. Ben, ona soru sormaya ısrarla devam edince dedi ki: Bırak da biraz nefes alayım. Bunun üzerine ben: Pekala, Abdullah’ın Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’den naklettiği: ...

Değerli kardeşimiz,

- Bu sözler Hz. Peygamber (asm)'in değil, Ehl-i kitaptan bir adamın sözleridir.

Abdullah b. Mesud anlatıyor: Ehl-i kitaptan bir adam (bir Habr/alim-din adamı) geldi ve şöyle dedi:

"Ya Muhammed (veya Ya Ebe’l-Kasım!) Allah (kıyamet gününde) gökleri bir parmağı, yerleri de bir parmağı üzerinde tutar. Dağları ve ağaçları bir parmağı, suyu ve toprağı da bir parmağı üzerinde tutar ve diğer mahlukları da bir parmağı üzerinde tutar sonra da (onları sallayarak) ‘Melik benim, melik benim.’ der."

Resulullah bu adamın bu sözünü hayretle karşıladığından (onu tasdik edercesine) güldü (ki azı dişleri göründü.) Sonra da

“Ama onlar, Allah’ın kudret ve azametini hakkıyla takdir edemediler, O’na lâyık tazimi göstermediler. 'Halbuki bütün bir dünya kıyamet günü O’nun avucunda, gökler âlemi de bükülmüş olarak elinin içindedir. Böyle bir azamet ve hâkimiyet sahibi olan Allah, onların uydurdukları ortaklardan yücedir, münezzehtir.' (Zümer, 39/67) ayetini okudu.” (Müslim, Sıfâtu’l-Kıyame, 19, 21/2786)

Not: Parantez içindekiler, iki rivayetten birinde var olanlardır.

Alimler, bu hadisin muhtevasını (müteşabih olan) “Sıfat hadisleri” çerçevesinde değerlendirmişlerdir. Selef alimleri bu gibi hadislerin manasını olduğu gibi kabul ederler, ancak Allah’ın hiçbir şeye benzemediğini nazara alarak, bunların tevilini Allah’ın ilmine havale ederler. Halef alimler ise, burada yer alan “Parmaklar”ı Allah’ın kudreti olarak tevil ederler. (bk. Nevevî, 17/129)

Bununla beraber, bazı alimlere göre, tasdik sözcüğü İbn Mesud’un kendi yorumudur. Ancak  Hz. Peygamber (asm)'in gülmesi, onu tasdik değil, bilakis sözlerinin yanlışlığına yönelik bir tepkidir. (bk.Nevevi,  a.y)

Bizim kanaatimiz de bu yöndedir. Efendimiz (asm)'in okuduğu ayetin ifadesi, bunu desteklemektedir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet