Namaz sırasında her sureden her ayet okunabilir mi?

Değerli kardeşimiz,

Evet, namazda Fatiha suresinden sonra her sureden uzun bir ayet veya kısa üç ayet okunabilir. Demek ki, namazda her sureden her ayet okunabilir.

Namazın bir rüknü olarak kıyam halinde iken Kuran okumaya kıraat denir.

Kıraat namazı oluşturan ana unsurlardan biri olup iki rekatlı farz namazların, sünnet ve nafile namazlarla vitir namazının her rekatında farzdır. Fıkıh mezhepleri bu konuda görüş birliği içindedir.

Hanefîler, kıraatin üç ve dört rekatlı farz namazların herhangi iki rekatında yerine getirilmesinin farz, bunun ilk iki rekatta olmasını ise vacip görürler. Bu namazların ilk iki rekatında kıraat şartı yerine getirildikten sonra üçüncü ve dördüncü rekatlarında kıraat Hanefî imamlarından gelen bir rivayete göre vacip, diğer bir rivayete göre ise sünnettir.

Hanefî mezhebine göre namazda kıraatin farz olan miktarı Ebu Hanife’den bir rivayete göre en az bir ayettir.

Ebu Hanife’den gelen bir diğer rivayete ve İmameyn’e göre ise kıraatin asgari miktarı üç kısa ayet veya buna denk bir uzun ayettir. İhtiyata uygun düştüğü için mezhepte bu son görüş ağırlık kazanmıştır.

Namazda kıraat olarak Fatiha suresini okumak ise Hanefilere göre namazın rüknü değil vacibidir.

Ahmed b. Hanbel’den Hanefîlerin görüşü istikametinde bir görüş rivayet edilmekle birlikte üç mezhebe göre kıraatin asgari miktarı her rekatta Fatiha suresinin okunmasıdır.

Fatiha’dan sonra Kuran’dan kısa bir sure veya buna denk düşen bir veya birkaç ayet (zamm-ı sure) okumak Hanefilere göre vacip, diğer mezheplere göre sünnettir.

Hangi vakitte ve hangi tür namazda hangi sureleri okumanın sünnet veya müstehap olduğu, rekatlarda okunan sureler arası tertip gibi konularda fıkıh literatüründe sözü edilen tavsiye ve ayrıntılar kıraat şartına ilişkin olarak namazın sünnet ve adabıyla ilgili hususlardır.

Meselâ Hanefî mezhebine göre başka sureleri de aynı ölçüde iyi okuyabildiği halde belli bir veya birkaç sureyi özellikle belirleyip zamm-ı sure olarak sürekli onları okumak mekruhtur. Faziletli olanı Fatiha’dan sonra bir sureyi tam olarak okumaktır. Böyle yapamayan kişi bir sureyi bölerek iki rekatta da okuyabilir.

Surelerin Kuran’daki tertibine riayet etmemek veya iki rekatta, aralarında bir sure bulunan iki sureyi okumak da mekruhtur. Bu son iki hüküm diğer mezhepler için de geçerlidir.

Ayrıca bütün mezheplere göre ilk rekatta okunan surenin ikinci rekatta okunandan kısa olması da mekruhtur.

Kaynaklar:

- Şâfiî, el-Üm, I, 93-95.
- Sahnûn, el-Müdevvene, I, 65-68.
- Kâsânî, Bedâʾiʿ, I, 110-113.
- İbn Rüşd, Bidâyetü’l-müctehid, I, 97-101.
- İbn Kudâme, el-Muġnî, Kahire 1388/1968, I, 343-357.
- Nevevî, Ravżatü’ṭ-ṭâlibîn (nşr. Âdil Ahmed Abdülmevcûd – Ali M. Muavvaz), Beyrut 1412/1992, I, 346-354.
- Şemseddin er-Remlî, Nihâyetü’l-muḥtâc, Kahire 1386/1967, I, 472-496.
- Şevkânî, Neylü’l-evṭâr, II, 219-264.
- İbn Âbidîn, Reddü’l-muḥtâr (Kahire), I, 446-447.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet