Konuşma korkum var, çözüm nedir?

- Toplulukta etkileşimde bulunduğumda çok heyecanlanıyorum. Tıp fakültesi öğrencisiyim, hocalarıma tek başımayken soru sorabilirken sınıf arkadaşlarım olunca çok heyecanlanıyorum, çoğu zaman sormaktan vazgeçiyorum. Bu şekilde devam edersem hayırsız, bilgisiz bir doktor olacağımdan korkuyorum.
- Bu durum sadece soru sorduğumda değil bir soruya cevap vermek istersem de oluyor.
- Kuran, sünnet, hadisler ışığında bu korkuma bir çözüm bulabilir misiniz?

Değerli kardeşimiz,

Anlattıklarınız size özgü bir durum değildir. Çünkü bugün binlerce insan benzer sorundan dolayı ruh sağlığı uzmanlarının kapısını çalıyor. Onların birçoğu sıkıntılarını aştığı gibi inşallah siz de aşacaksınız.

Rahatsızlığınız tipik bir "sosyal fobi"nin belirtilerine işaret ediyor.

Sosyal fobi (sosyal kaygı) bir çeşit kaygı bozukluğudur. Sosyal fobisi olan kişiler toplum içinde veya tanımadıkları kişilerin arasında bir eylemi gerçekleştirecekleri zaman utanç duyacaklarına ilişkin yoğun kaygılar yaşarlar. Bu kaygıyı belli ederlerse, başkalarının kendilerine, zayıf, güçsüz, yetersiz, sorunlu ya da aptal gibi yargılarda bulunacağından korkarlar. Bazen de başkalarının ellerinin ya da seslerinin titrediğinin farkına varacaklarıyla ilgili kaygılarından ötürü toplum önünde konuşmaktan korkabilirler.

Bu konuda size öncelikle psikoterapi almanızı tavsiye ederiz. Çünkü ilk olarak kişinin istenmeyen kaygılarına ve davranışlarının altında yatan düşüncelerle davranışlarının ortaya çıkarılması gerekir. Yani sosyal fobinin altında yatan bilinçaltı korkularınızın anlaşılması lazımdır. Bu ise, büyük oranda bir uzmanın rehberliğinde anlaşılabilir.

Bununla beraber size bazı tavsiyelerimiz olacaktır.

- Öncelikle bu kaygıyı yaşayacağınız düşüncesiyle, toplum önüne konuşmaktan kaçınmayın. Kaçındıkça korku ve kaygınızı pekiştirmiş olurusunuz. Bu durumda yapılacak en güzel şey, olayın üzerine gitmektir.

- Davranışlarımız ve duygularımızın nasıl olduğu daha çok düşüncelerimize bağlıdır. Sizin sosyal fobilerinizin altında da gerçekçi olmayan olumsuz düşünceleriniz yatıyor.

Mesela, yine mahcup olacağım, yine yanlış yapacağım, yine bilemeyeceğim vb gibi korkularınızdan dolayı heyecanlanıyorsunuz. Yani heyecanlanmanızın tek nedeni kendinizle ilgili olumsuz düşüncelerinizdir. Kendinize bakışınızı gerçekçi kriterlere değerlendirin.

- Geçmişteki konuşmalarınızı hatırlayarak kaygılarınızın gerçekçi olmadığı konusunda kendinize telkinler verin. Mesela, geçmişte toplum önünde yaptığınız konuşmalarınızı gözden geçirin. O zaman, korktuğunuz gibi, mahcup olmadığınızı, rezil olmadığınızı hatırlayın. O zaman olmadıysanız, gelecekte de olmayacaksınız.

- Psikolojide bu durumlar için aşamalı olarak duyarsızlaştırma tekniği kullanır. Siz de gözlerinizi kapatarak önce birkaç kişinin önünde kısa konuşmalar yaptığınızı hayal edin. Yani o heyecanı kısa da olsa yaşayın. Bunu bir hafta yaptıktan sonra, kendinizi bir sınıfın önünde konuşuyormuş gibi hissedin ve öyle konuşma yapın. Heyecanınız azalıncaya kadar hayalen yaptığını bu alıştırmalara devam edin.

- Özgüveninizi geliştirmeye çalışın.

Özgüveniniz geliştirdikçe, kaygılarınız da azalacaktır. Çünkü özgüven kavramı kişinin kendisine yönelik iyi, olumlu duygular geliştirmesi ve bunun sonucu kendini iyi hissetmesini ifade eder. Kendisi ile barışık olduğunda ise, olumsuz kaygılardan kurtulacaktır.

- Tıp fakültesinde okuduğunuza göre, toplumdaki gençlerin birçoğundan daha zeki, çalışkan ve yeteneklisininiz. Allah’ın size verdiği bu yeteneklere güvenmeniz ve rahatlıkla konuşabileceğiniz konusunda tevekkül etmeniz psikolojik olarak sizi rahatlatacaktır. Çünkü Cenab-ı Hak elimizden geleni yaptıktan sonra sonuç için bizden tevekkül ve teslimiyet ister, kaygı ve korku değil. Nitekim Peygamber Efendimize (asm) işlerinde çevresindekilerle istişare etmesini öğütlermiş ve ardından, "...Kararın kesinleşince artık Allah'a tevekkül et, Allah kendisine tevekkül edenleri sever." (bk. Al-i İmran 3/159) buyururlarmış.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet