İslam'ın özüne zarar vermeden farklı görüşler kabul edilebilir mi?

Değerli kardeşimiz,

Yeni karşılaşılan veya hayata hiçbir etkisi olmayan değişiklikler için “Mala-davara zararı var mı?” deyimi kullanılır.

Anlatılır ki, Moğol orduları bir İslâm beldesini işgal eder. Minarede ezan okunduğunu duyan komutan, tercümana bunun ne olduğunu sorar. Tercüman, “Bu okunan ezandır, Müslümanları namaza davet eder.” der. Söylenenden pek bir şey anlamayan komutan, tercümana “Bunun mala-davara zararı var mı?" diye sorar. Tercüman, “Hayır, hiçbir zararı yoktur.” der. Komutan da “Öyleyse bırakın; sabahtan akşama kadar okusun!” diye adamlarına emir verir.

Günümüzde tartışılan bazı dini konular “Mala-davara zararı var mı?” türünden değerlendirilebilecek meselelerdir. Yani İslam'ın özüne zararı yoksa, farklı görüşleri ve değerlendirmeleri bir zenginlik olarak görmek veya en azından “fikir hürriyeti” çerçevesinde görüp ilişmemek gerekir. Yüce Allah kâfirlere bile “inanmama hürriyeti” vermiştir.

Ancak “mala-davara zararı varsa”, İslama ve Müslümanlara zarar veriyorsa, elbette bidat fikirlerle mücadele edilmelidir. Mesela “cennet ve cehennemin şimdi mahlûk olup olmadığı” dinin özüne taalluk etmeyen konulardandır. Ehl-i sünnet “Evet, yaratılmışlardır.” derken Mu’tezile mezhebi “İlerde yaratılacaklardır.” der. Her iki tarafın elbette delilleri vardır, ama sonuç o kadar da önemli değildir, çünkü taraflar kıyametten sonraki cennet ve cehennemi inkâr etmemektedir. Ama cennet ve cehennemin inkârı ciddi bir meseledir, doğrudan imanla ilgilidir.

Keza bazı rivayetlerde Hz. Âdem'in boyuyla alakalı bilgiler yer alır. Bu rivayetlerin İsrailiyattan gelmeleri de muhtemeldir. Bunları tartışma konusu yapmak boşuna vakit kaybıdır. Ama Hz. Âdem'in ilk insan olması, doğrudan Kur'anî bilgilere dayanmaktadır. Zorlamalı tevillerle Âdeme baba arayışında olanlara susturucu cevaplar verilmelidir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet