İlmi çalışmalarda, başka eserlerden (internet veya kitap) kaynak göstererek alıntı yapmak uygun mudur? Kitap olarak basıp neşretmek kul hakkına girer mi?

Değerli kardeşimiz,

Öncelikle şu hususun bilinmesinde fayda mülahaza etmekteyiz; İslâm emeğe büyük önem vermiştir. Yüce Allah,

"İnsan için ancak çalıştığı vardır." (Necm, 53/39)

buyurarak buna işaret etmiş, Hz. Peygamber (asm) de emeğin hakkının verilmesini değişik hadisleriyle ifade etmişlerdir.

Ayrıca kul hakkının ihlalinin, mağdur edilenler affetmedikçe Allah tarafından affedilmeyeceği belirtilmiştir. Bu nedenle telif hakları sahipleri tarafından bir başkasına satılmamış veya devredilmemiş olan kitap, makale, film, müzik, oyun ve programlar gibi ilim, kültür ve sanat ürünlerinin, izinsiz olarak kullanılması halinde sahiplerinin hakları ihlal edilmiş olur. Telif hakları sahipleri tarafından bir başkasına satılmış veya devredilmiş olanların izinsiz olarak kullanılması halinde ise sahiplerinin değil o ürünü satın alan şahıs, kurum veya kuruluşun hakları ihlal edilmiş olur.

Buna göre, dışarıdan ithal edilip de telif hakları Kültür Bakanlığı tarafından sahiplerine ödenmiş olan kültürel ürünlerin izinsiz olarak kullanılması halinde, Kültür Bakanlığının, dolayısıyla ülkemizde yaşayan bütün vatandaşların hakları ihlal edilmiş olur. Bu itibarla, bu tür eserlerin izinsiz olarak kullanılması dinen uygun olmadığı gibi, bunlardan (ticari maksatla) izinsiz olarak alıntı yapılması da uygun olmaz.

Ancak, kaynağının etraflıca belirtilmesi kaydıyla herhangi bir eserden alıntı yapılabilmekle birlikte, hazırlanacak olan kitap/makalede referans olarak alınacak eserin çoğu bölümlerinden yararlanılacaksa, bu eserin sahipleri veya hukuki temsilcilerinden izin almak İslam ahlakına daha uygundur.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet