Et-Tac isimli hadis kitabı hakkında bilgi verir misiniz? Kitabın Kütüb-i Sitte ile ilişkisi var mıdır?

Değerli kardeşimiz,

Ezher Üniversitesi âlimlerinden Mansûr Ali Nâsıf tarafından altı yılda (1341-1247/1922-1928) meydana getirilen "et-Tacu'l-câmi" isimli eser, fıkıh bablarına göre Buhârî, Müslim, Ebu Davud, Tirmizî ve Nesâî' nini kitaplarından seçilmiş hadisleri ihtiva etmektedir.

Müellif, bu beş kitapta hadis bulamadığı konulara dair rivayetleri, Şafiî'nin ve Ahmed b. Hanbel'in Müsnedlerinden, İmam Mâlik'in Muvatta’ından, İbn Mâce'nin Sünen'inden ve Hâkim'in Müstedrek'inden tamamlamıştır.

et-Tâc dört ana bölümden oluşturulmuştur:

1. İman, ilim ve ibâdât.

2. Muamelât, ahkâm ve adat (alışveriş, nikah, taam, libas, tıb..).

3. Fedail, tefsir ve cihad.

4. Ahlâk ve sem'iyyât (edeb, zühd, ezkar, fîten, kıyamet..).

Müellif eserini, aynı türden kabul ettiği Mesâbîhu's-sünne, Teysiru'l-vüsûl ve İbn Teymiyye'nin el-Müntekâ'sı ile kıyaslamakta ve bu üç kitaptan farkını şöyle dile getirmektedir:

Mesâbîh'te hadisler ravisiz ve kaynaksız olarak verilmiş olmasının yanında, tefsir bölümü de hiç yoktur. Teysiru'l-vüsûl, Câmiul-usûl' ün muhtasarıdır ve kitap isimleri alfabetik olarak sıralanmıştır. Fıkhı bir tertibi yoktur. el-Müntekâ ise, sadece ahkâm hadislerini ihtiva etmektedir. Fedail, tefsir, ahlâk ve sem'iyyât konulan yoktur.

Müellif et-Tâc'ı bu üç eserin noksan yönlerini giderecek şekilde, hadisleri sahabî râvisi ve beş eserden hangisinde bulunduğunu belirterek, fıkıh kitapları tertibinde ve tüm bölümleri içerecek şekilde telif ettiği belirtmekte ve bu yüzden de eserinin ulemâ arasında itibar gördüğünü kaydetmektedir.

İstek üzerine eserine kısa bir de şerh yazan müellif, her nedense hadislere rakam koymadığı gibi toplam sayısı hakkında da bir açıklamada bulunmamıştır. Modern bir çalışmada bu hususun ihmal edilmiş olması önemli bir eksiklik olarak göze çarpmaktadır.

et-Tâc, beş cilt halinde bir kaç kez Mısır'da basılmıştır. Ofset usulüyle İstanbul'da da üç ayrı yayınevi tarafından basılmış bulunmaktadır.

Ayrıca et-Tâc Türkçe’ye de çevrilmiştir. (bk. İsmail Lütfi Çakan, Hadis Edebiyâtı, İfav Yayınları: 117-118)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet