İlimle geçen bir gece, ibadetle geçen bin geceden hayırlıdır, anlamında bir hadis var mı?

- Sosyal medyada belli kesim tarafından hadis denilerek kaynak belirtilmeden sıkça paylaşılan "İlimle geçen bir gece ibadetle geçen bin geceden hayırlıdır" şeklinde bir hadis var mıdır?
- Veya buna benzer bir rivayet var mıdır; varsa sahih midir?

Değerli kardeşimiz,

Sorudaki şekliyle kaynaklarda herhangi bir hadis rivayetine rastlayamadık.

İlmin faziletiyle ilgili Sitemizde de önemli bilgiler vardır.

Bununla beraber burada bazı bilgileri sunmakta fayda vardır:

- Bir hadis-i şerifte: “Sizin en hayırlınız Kur’an’ı öğrenen ve öğretendir.” (Buhari, Fedailu’l-Kur’an, 21) diye beyan edilmiştir.

- İbn Hacer, ilmin (nafile ibadetlerden) daha faziletli olduğunun sebep ve hikmetini: “Çünkü ilim müteaddiddir.” (Yani ilmin faydası başkasına da vardır. İbadetin faydası ise yalnız ibadet edene mahsustur) diyerek ortaya koymuştur. (bk. İbn Hacer, Fethu’l-Bari, 9/76)

- İmam Nevevi’ye göre, ilimle meşgul olmak, Allah’a yakın olmanın en üstün yolu, itaat etmenin en yükseği, hayır işlerinin en ehemmiyetlisi, ibadetlerin en güçlüsüdür… (Nevevi, Şerhu Müslim, 1/ 3 )

- İmam Buhari, “ilmin fazileti” başlığını koyduğu bölümde (Buhari, ilim,1), özellikle şu ayetleri delil olarak kullanmıştır:

“Allah sizden inananları ve kendilerine ilim verilenleri derecelerle yükseltsin. Allah yaptıklarınızdan haberdardır.”(Mücadele, 58/11);

“De ki: Rabbim! İlmimi artır.”(Tâhâ, 11/114)

- İlmin amelden daha üstün olduğu hakikati aslında çok açıktır. Çünkü, ilimsiz hiç bir amel olamaz. Her ibadet ilme muhtaçtır. Bu sebeple önce ilim sonra amel gelir.

- İmam Şafii: “Farzların edasından sonra ilim talep etmekten daha faziletli hiç bir şey yoktur.” demiştir. (bk. Beyhaki, el-Medhal, 1/310)

Şu hadis-i şeriflerde de ilmin faziletini görmek mümkündür:

“Alimin âbide (ibadet eden kimseye) üstünlüğü, benim, sizden en basitinize olan üstünlüğüm gibidir." (Tirmizi, İlim 19, 2686)

“Tek bir fakih, şeytana bin âbidden daha yamandır.” (Tirmizi, İlim 19)

“Allah kimin için hayır murad ederse, onu dinde fakih (alim/anlayışlı) kılar.” (Buhari, İlm 13, Müslim, İmaret 98)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet