İhlas suresiyle ilgili hadisler sahih mi?

- İhlas suresinin faziletiyle ilgili bulduğum şu bilgiler doğru mudur? Hadislerin sıhhati ve tam kaynakları nedir?
1) (On kere İhlâs okuyana Cennette bir köşk verilir.) [İ. Ahmed]
2) (Yatarken yüz kere İhlâs okuyan Cennete girer.) [Tirmizi]
3) (Sabah namazından sonra 11 kere İhlâs okuyana, Cennette bir köşk verilir.) [Haraiti]
4) (Sabah namazından sonra 12 kere İhlâs okuyan, Kur'an-ı kerimi dört defa hatmetmiş gibi sevaba kavuşur.) [Bezzar]
5) (Evine girerken İhlâs okuyan yoksulluk görmez.) [T. Kurtubi]
6) (İhlâs okuyan Müslümana Cennet vacib olur.) [Nesai]
7) (Arefe günü, [Besmele ile] bin kere İhlâs okuyanın bütün günahları affolur ve her duası kabul olur.) [Ebu-ş-Şeyh]
8) (Bin kere ihlâs okuyan kendini Allahü teâlâdan satın almış olur.)[Râfi’î]
9) (Yatarken Fatiha ve İhlâs okuyan kimse, ölümden başka her şeyin zararından emin olur.) [İbni Abdilber]
10) (Üç şey kendisinde bulunan, Cennete dilediği kapıdan girer: Kul hakkını ödeyen, her namazdan sonra 11 defa ihlâs sûresini okuyan, katilini affederek ölen.) [Berika]
11) (Cana, mala, ırza dokunmayıp, içkiden de sakınarak, İhlâs sûresini yüz kere okuyan müslümanın elli yıllık günahı affolur.)[Beyheki]
12) (50 defa İhlâs sûresini okuyan müslümanın 50 yıllık günahı affolur.) [Darimi]
13) Sual: Arefe günü okunan 1000 İhlas-ı şerifi okurken, namazlardan sonra okunan 11 İhlas-ı şerifi okurken, ilk başlarken euzü besmele çekilir, sûre aralarında ise sadece besmele çekilir diye biliyorum. Doğru mu? CEVAP Evet doğru. ​
14) Bir hadis-i şerif: (Başkasının malını almaktan, zina, katillik ve içki gibi büyük günahlardan sakınmak şartıyla, İhlâs sûresini yüz defa okuyanın, elli yıllık [küçük] günahları affolur.) [Beyhekî]

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Soru 1: 

On kere İhlâs okuyana cennette bir köşk verilir. [İ. Ahmed]

Cevap 1:

Bu hadisi Ahmed b. Hanbel rivayet etmiştir. (bk. el-Müsned, 24/376/h.no:15610) Bu rivayetin senedinde iki zayıf ravi bulunduğu için zayıf kabul edilmiştir. (bk. Feyzu’l-Kadir, 6/202; Mecmau’z-Zevaid, 7/145/h. no:11535)

Soru 2:

Yatarken yüz kere İhlâs okuyan cennete girer. [Tirmizi]

Cevap 2:

Bu hadisi Tirmizi rivayet etmiş ve “garip” olduğunu belirterek zaafına işaret etmiştir. (bk. Tirmizi, 5/168/h. no:2898)

- Mubarekfuri de Tirmizi’nin bu rivayet için “garip” dediğine dikkat çekmiş ve bunu desteklemek için “senedinde ravilerden Hatim b. Meymun  gibi zayıf bir ravinin bulunduğunu” belirtmiştir. (bk. Tuhafetu’l-Ahvezi, 8/170)

Soru 3:

Sabah namazından sonra 11 kere İhlâs okuyana, cennette bir köşk verilir. [Haraiti]

Cevap 3:

“Sabah namazından sonra” ifadesini barındıran bir rivayete rastlayamadık.

- Suyuti konuyla ilgili olarak “Kim ihlas suresini 11 defa okursa, Allah ona cennette bir köşk yapar.” şeklinde bir rivayete yer vermiştir. (bk. ed-Durru’l-Mensur, 7/270)

Soru 4:

Sabah namazından sonra 12 kere İhlâs okuyan, Kur'an-ı Kerimi dört defa hatmetmiş gibi sevaba kavuşur. [Bezzar]

Cevap 4:

Bezzar’ın Müsned'inde böyle bir rivayete rastlayamadık.

- Suyuti’nin tefsirindeki rivayet şöyledir: “Kim onu (İhlas suresini) 12 defa okursa, cennette kendisine 12 köşk bina edilir / verilir.” (bk. ed-Durru’l-Mensur, 8/676).

- Aynı hadisi, Ebu Muhammed el-Hallal da rivayet etmiştir. (bk. Kitabu Fezaili Sureti’l-İhlas, 1/40) Fakat bu her iki kaynakta da hadisin tashihinden söz edilmemiştir.  

Bununla beraber, bu son kaynağın tahric ve tahkikini yapan Muhammed b. İsmail el-İshaki, bu rivayetin uydurma olduğunu bildirmiştir. (bk. Tahkik ve Tahricu Aahadisi  Kitabi Fezaili Sureti’l-İhlas / Şebeketu’l-Ulumi’s-selefiye)

Soru 5:

Evine girerken İhlâs okuyan yoksulluk görmez. [T. Kurtubi]

Cevap 5

İlgili hadisin tercümesi şöyledir:

“Evine girerken İhlâs okuyan kimsenin hane halkından ve komşularından yoksulluk defolur.” (bk.Taberani, el-kebir, 2/340;  Suyuti, ed-Durruru’l-Mnesur, 8/673)

Hafız Heysemi, bu hadisin senedinde yer alan Mervan b. Salim el-Gifari’nin “metruku’l-hadis” (hadisleri kabul edilemez) bir ravi olduğunu bildirmek suretiyle bu rivayetin zayıf olduğuna işaret etmiştir. (bk. Mecmau’z-Zevaid, 10/128/ h.no: 17075)

Soru 6:

İhlâs okuyan Müslümana cennet vacib olur.  [Nesai]

Cevap 6:

Ebu Umame’den nakledildiğine göre, Peygamberimiz (asm), İhlas suresini okuyan birisini gördü ve “Buna cennet vacip oldu.” diye buyurdu. (İbn Hanbel, 36/621/h.no:22290; Taberani/el-Kebir,8/215/h.no:7866) Ancak bu hadisin rivayetinde Ali b. Yezid adındaki ravi zayıf olduğu için bu rivayet zayıf kabul edilmiştir. (bk. Mecmau’z-Zevaid, 7/145/h.no:11532)

Soru 7:

Arefe günü, (Besmele ile) bin kere İhlâs okuyanın bütün günahları affolur ve her duası kabul olur. [Ebu-ş-şeyh]

Cevap 7:

Sorudaki şekliyle değil de benzer bir rivayet şöyledir:

“Kim Arefe akşamında / gecesinde bin defa İhlas suresini okursa, Allah kendisine her istediğini verir.” (bk. -Ebu Şeyh’den naklen- Kenzu’l-Ummal, 1/600, h.no: 2737)

Biz Ebu Şeyh’de böyle bir rivayete rastlayamadık. Ve bu hadisin tashihiyle ilgili kaynaklarda bir açıklamaya da rastlayamadık.

Soru 8:

Bin kere ihlâs okuyan kendini Allah Teâlâ'dan satın almış olur. [Râfi’î]

Cevap 8:

Bu hadisi Suyuti rivayet etmiştir. (bk.Suyuti, ed-Durru’l-Mensur, 8/677)

el-Elbani, bu rivayetin mevzu / uydurma olduğunu bildirmiştir. (bk. Daifu’l-Camii’s-sağir, 1/833/h. no: 5776)

Burada İhlas suresinin faziletiyle ilgili bir değerlendirmeyi paylaşmakta fayda vardır. Muasır hadis alimlerinden Nasıruddin el-Elbani’ye göre; El-Hallal’ın “Fezailu sureti’l-İhlas” adlı kitabında yer alan ve “İhlas suresinin bin defa okunması” ile ilgili sahih bir hadis yoktur. Ona göre bu konuda sadece iki rivayet sahihtir:

Bunlardan biri: “Kim İhlas suresini bin defa okursa, bu, Allah yolunda (istimal edilen) eğeriyle, dizginiyle tam techizatli bin attan Allah’a daha sevimlidir.” hadisidir.

Diğeri de: “Kim İhlas suresini 21 bin defa okursa, nefsini Allah’tan satın almış olur.” manasındaki hadistir. (bk. el-Elbani, Silsiletu’l-Ahadisi’d-daifa, 6/333)

Soru 9:

Yatarken Fatiha ve İhlas okuyan kimse, ölümden başka her şeyin zararından emin olur. [İbni Abdilber]

Cevap 9:

Bu hadis rivayeti için bk. Bezzar, el-Bahru’z-Zehhar, h. no: 7393; el-Camiu’s-Sağir, h. no: 1735.

Bu rivayetin asıl sahibi olan Bezzar bunun zayıf olduğuna işaret etmiştir. (a.g.y) Elbani ise, açıkça bunun zayıf olduğunu bildirmiştir. (bk.el-Elbani, Daifu’l-Camii’s-Sağir, 1/103/h.no:722)

Soru 10:

Üç şey kendisinde bulunan, cennete dilediği kapıdan girer: Kul hakkını ödeyen, her namazdan sonra 11 defa İhlâs sûresini okuyan, katilini affederek ölen. [Berika]

Cevap 10:

Görebildiğimiz kadarıyla, ilgili hadis rivayeti şöyledir: Hadis İbn Abbas’tan rivayet edilmiştir:

“Üç şey vardır ki, onlardan bir tanesine sahip olan kimse Hurilerden dilediğiyle evlendirilir: Bunlardan biri: Değerli bir emanet kimsenin bilmediği bir tarzda kendisine verilmiş, o da bu emaneti Allah korkusundan sahibine iade etmiştir. İkincisi: Katilini affeden. Üçüncüsü: Her namazdan sonra 10 defa İhlas suresini okuyan kimse.” (bk. İbnu’s-Sünni, Amelu’l-yevmi ve’l-leyle, 1/119/ h.no: 135)

Ebu Muhammed el-Hallal’ın rivayeti ise şöyledir:

“Üç şey vardır ki, kim -imanlı olduğu halde- onları yaparsa, cennetin istediği kapısından girebilir ve hurilerden dilediğiyle evlendirilir:

Bunlardan biri: kimsenin bilmediği bir tarzda kendisine verilen borcunu eda eden kimse.

İkincisi: Katilini affeden.

Üçüncüsü: Her namazdan sonra 10 defa İhlas suresini okuyan kimse....

Hz. Ebu Bekir: “Ey Allah’ın Resulü! Bu müjde bunlardan yalnız bir tanesini yerine getiren kimse için de geçerli midir?” deyince, “Evet, bunlardan yalnız birini yapan da öyledir.” buyurdu. (bk. el-Hallal, Fezailu Sureti’l-İhlas, 1/99 / h.no: 53)

Taberani’nin rivayet ettiği bu hadis rivayeti de zayıf kabul edilmiştir. (bk. Mecmau’z-Zevaid, h.no:10795) Zevaid’de önceki rivayet için de “zayıf” denilmiştir. (bk. a.g.e, h. no:13700)

Soru 11:

Cana, mala, ırza dokunmayıp, içkiden de sakınarak, İhlâs sûresini yüz kere okuyan Müslümanın elli yıllık günahı affolur. [Beyheki]

Cevap 11:

Bu hadisi Beyhaki rivayet etmiştir. (bk. Beyhaki, Şuabu’l-İman, 4/151)

Fakat, bu rivayette “yüz defa” yerine, “iki yüz defa” ifadesine yer verilmiştir. (a.g.y)

Beyhaki bu hadis hakkında “Halil b. Murre bu rivayette teferrüd etmiştir / tek başına kalmıştır. Ancak bu şahıs, hadisleri yazılabilen zayıf ravilerdendir.” değerlendirmesini yapmıştır. (bk. a.g.y)

- Aynı bilgiyi; daha uzun, benzer ifadeleri barındıran ve “yüz defa” kelimesinin kullanıldığı bir rivayeti İbn Asakir de rivayet etmiştir. (bk. Muhtasaru Tarihi’d-Dımaşk, 18/170)

Soru 12:

50 defa İhlâs sûresini okuyan Müslümanın 50 yıllık günahı affolur. [Darimi]

Cevap 12:

Bu hadisi Darimi rivayet etmiştir. (bk. ed-Darimi, h.no: 3481)

İbn Kesir, bu rivayetin zayıf olduğunu bildirmiştir. (bk. Tefsiru İbn Kesir, 8/524)

Soru 13:

Sual: Arefe günü okunan 1000 İhlas-ı şerifi okurken, namazlardan sonra okunan 11 İhlas-ı şerifi okurken, ilk başlarken euzü besmele çekilir, sûre aralarında ise sadece besmele çekilir diye biliyorum. Doğru mu? CEVAP: Evet, doğru.

Cevap 13:

Evet, doğrudur. Bazı alimlere göre surelerde besmele okunmaz demişlerse de alimlerin önemli bir kısmı Fatiha’dan sonra (euzu çekmeden) besmele okunabilir, hatta okunması müstehaptır. Bu sebeple, İhlas suresinin tekrarında da besmelenin okunması daha uygundur.

Soru 14:

Bir hadis-i şerif: Başkasının malını almaktan, zina, katillik ve içki gibi büyük günahlardan sakınmak şartıyla, İhlâs sûresini yüz defa okuyanın, elli yıllık [küçük] günahları affolur. [Beyhekî

Cevap 14:

Bu, Soru: 11 olarak geçmiş ve cevabı verilmiştir.

İlave bilgi için tıklayınız:

- Üç ihlas suresi okumak bir hatim sevabı mı kazandırıyor?

- Okunan dualara, yapılan ibadetlere verilen sevaplarla ilgili rivayetler ...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet