Hz. Osman zamanında çoğaltılan Mushaflar, hangi şehirlere gönderilmiştir?

- Hz. Osman döneminde çoğaltılan mushaflar çeşitli bölgelere gönderilmiştir. Medine, Küfe, Şam ve Basra'ya mushaflar gönderilmiş.
- Mekke'ye de mushaf gönderilip gönderilmediği konusunda bir ihtilaf var mı?
- Yemen gibi yerlere gönderilip gönderilmediği ile ilgili itilaflar var. Bu ihtilaf durumu Mekke Mushafı için de geçerli midir?

Değerli kardeşimiz,

Halife Hz. Osman zamanında yazılıp belli başlı merkezlere gönderilen Kur'an nüshaları “Mesâhif-i Osmâniyye” olarak tanınmıştır.

Ayrıca Hz. Osman’ın kendisi için ayırdığı nüsha “İmam Mushaf” diye anılmış, diğerleri hakkında “Mesâhifü’l-emsâr” tabiri kullanılmıştır. (İbn Ebû Dâvûd, Kitâbü’l-Mesâhif, Kahire 1355/1936, s. 37, 39)

Bugün dünyadaki Mushafların tamamı bunlardan çoğaltıldığı için aralarında fark yoktur.

Bu mushafların sayısı ve gönderildikleri merkezler hakkında farklı bilgiler vardır. Mushaflar arasındaki imla farklılıklarına yer veren rivayetler esas alındığında, sayılarının en az altı olduğu anlaşılır. Zira kaynakların hemen hepsinde gerek telaffuz gerekse harf veya kelime fazlalığı ya da eksikliğiyle ilgili olarak zikredilen farklılıklar için Mekke, Medine, Kûfe, Basra ve Şam nüshalarına atıf yapılmış, ayrıca Hz. Osman’ın mushafından söz edilmiştir.

Bazı kaynaklarda Yemen, Bahreyn, Mısır ve el-Cezîre’ye de mushaflar gönderildiği zikrediliyorsa da (Ya‘kūbî, Tarih II, 170; İbn Ebû Dâvûd, s. 34) bunların imla farklılıklarına ve kıraat imamlarının ihtilaflarıyla ilişkilerine dair bir kayda rastlanmamıştır. (bk. TDV İslam Ansiklopedisi, Mushaf md.)

İlave bilgi için tıklayınız:

 - MUSHAF.
- Kur'an-ı Kerim'in yazılması, toplanması ve kitap haline getirilmesi ...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet