Hz. Ayşe, hicret hazırlıklarına katıldı mı?

Tarih: 27.11.2023 - 20:03 | Güncelleme:

Soru Detayı

- Hz. Ebubekir Medine'ye hicret ettiğinde Hz. Ayşe hicret hazırlıklarına yardım etmiş mi?
- Sadece Hz. Esma’nın ismi geçtiği için bazıları o günde Hz. Ayşe küçük olduğu için yardım etmemiştir diyor, kaynaklarda Hz. Ayşe'nin hicret hazırlıklarına katıldığına dair bilgi var mı?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Evet, Hz. Aişe annemiz de hicret esnasında yardımcı olmuştur.

Soruda geçen iddiayı ilk seslendirenler Müslüman olmayan oryantalistlerdir.

Örneğin Nabia Abbott, hicret hazırlıkları esnasında, kaynaklarda Esma’dan bahsedilmesine rağmen Aişe’nin hiçbir rolünün kaydedilmediğini iddia ederek onun yaşının küçük olduğunu söyler.(1)

Hz. Aişe annemiz hicret esnasında ablasıyla beraber yaptıkları bir hazırlığı bizzat kendisi şöyle anlatır:

Biz Hz. Peygamber ile Hz. Ebû Bekir’i güzel bir şekilde yol için hazırladık. Onlara yiyecek hazırladık ve onu azık torbasına koyduk. Esma kuşağını yırtarak bir parçası ile azığın ağzını bağladı. Başka bir parçası ile de su kırbasının ağzına askı yaptı. Bu sebepten Resulullah kendisini "Zatü’n-Nitâkeyn / İki kuşak sahibi" diye isimlendirdi.(2)

Ayrıca şu bilgiler de Aişe validemize aittir:

Allah Resulü, Ebu Bekir’in evine gelme zamanında hata etmezdi. Ya sabah veya akşam gelirdi. Allah Resul’üne izin verildiği ve Mekke’den çıktıkları gün öğle saatinde, gelmediği bir saatte geldi. Ebu Bekir onu görünce “Resulullah önemli bir olay olmasa bu saatte gelmez.” dedi.

Hz. Peygamber odaya girdiğinde Ebu Bekir evvela onun oturması için biraz bekledi. Odada Esma ve benden başka kimse yoktu. Resulullah “Yanındakileri benden uzaklaştır.” (yani odadan çıkar) dedi. Ebu Bekir ise “Ya Resulallah! Onlar iki kızım. Anam babam sana feda olsun.” deyince, Resulullah “Allah bana çıkış ve hicret için izin verdi.” dedi. Ebu Bekir “Arkadaşlık” diye sorunca Resulullah “Evet, arkadaşlık.” dedi.

Ben bundan önce Ebû Bekir o gün ağlayana kadar bir erkeğin sevinçten ağladığını görmemiştim. Sonra “Ey Allah’ın Peygamberi! Şu iki deveyi bunun için hazırladım.” dedi. Resulullah ise bunu ancak ücreti karşılığında alabileceğini söyledi…(3)

Görüldüğü üzere, Hz. Aişe (r.anha) annemiz hem hicret hazırlığına yardım ediyor hem de çok gizli olması gereken bilgilerden haberdar olmasına izin veriliyor.

Bunlar, Aişe annemizin de yetişkin olduğunu gösterir.(4)

İngiliz mühtedi Ruqaiyyah Waris Maqsood, Hz. Aişe’nin evlilik yaşını konu edinen bir risale kaleme almış ve meseleyi İslam tarihi ile hadis külliyatından derlediği verilerle tartışmıştır. Bu kaynaklardan getirdiği on yedi ayrı delille, zifafın dokuz değil, on dokuz yaşındayken gerçekleştiğini ifade etmiştir.(5)

İlave bilgi için tıklayınız:

Hz. Ayşe / Aişe validemiz, Peygamber Efendimiz ile evlendiğinde kaç aşındaydı?

Eski Araplarda kız çocuklarının yaşı ergenlikten sonra mı başlardı?

Kaynaklar:

1) Nabia Abbott, s. 4-5.; Abbott, Nabia. Aishah, The Beloved of Mohammed, the University of Chicago Press, Chicago Illionis, 1942; Abbott, Nabia. Ayşe: Hz. Muhammed’in Sevgili Eşi, çev. Tuba Asrak Hasdemir, Yurt Kitap Yayınları, Ankara, 1999.
2) İbn Sa’d, Tabakât, 1/197.
3) İbn Sad, Tabakat, 1/196; Buhârî, Sahîh, “Menâkibü’l-ensâr”, 45, “Libâs”, 16; İbn Kesîr, Siyer, 2/246; Hamidullah, İslâm Peygamberi, 1/162; el-Bûtî, Fikhu’s Siyre, 172.
4) bk. Ömer Rıza Doğrul, “Hz. Aişe”, Büyük İslam Tarihi: Asr-ı Saadet, Cilt: 2 içinde, Muharrir: Mevlana Şibli, Mütercim: Ömer Rıza Doğrul, Günümüz  Türkçesine Aktaran: Osman Zeki Mollamehmedoğlu, Eser Kitabevi, İstanbul, 1974, ss. 141-151.
5) bk. Ruqaiyyah Waris Maqsood, Hazrat A’isah Siddiqah (R.A.A) A Study of Her Age at the Time of Her Marriage, IPCI: Islamic Vision, United Kingdom, 1996.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet

Bu içeriği faydalı buldunuz mu?
Yorum yapmak için giriş yapın veya kayıt olun