Eski Araplarda kız çocuklarının yaşı ergenlikten sonra mı başlardı?

- Eski çocuklarının yaşı bulüğundan sonra yazılırmış, bu bilgi doğru mudur?
- Eski Arap kültüründe kız çocuklarının yaşı bulüğundan sonra yazılırmış bu bilgi doğru mudur?
- O dönem savaş vb ciddi kararların alındığı Daru'n-nedve denilen yerde aynı zamanda ''ergenlik çağına erişmiş genç kızlar için düzenlenen “ gömlek (dır’) giyme” törenleri yapılıyor. Bugünden itibaren yaş saymaya başlanıyor, örneğin bir kız çocuğu 10 yaşında bu törene katıldı ise Araplara göre törenden bir sene sonra o kız 1 yaşında oluyor, 10 yaşına geldiğinde ise gerçekte 19 yaşına basmış oluyor. Bu bilgiler doğru mu?
- Ayrca, Daru'n-nedve hakkında bilgi verir misiniz?

Değerli kardeşimiz,

Darünnedve, Kureyş kabilesinin önemli meseleleri görüşüp karara bağladığı toplantı yerinin adıdır.

Kureyş kabilesinin atası sayılan Kusay (ö. 480), Huzaa kabilesiyle giriştiği mücadele sonucu Kâbe’ye bakma ve Mekke’yi idare etme işini üzerine alınca Kureyş kabilesinin kollarını birleştirdi; daha önce çadırlarda yaşayan Mekkelileri Kâbe merkez olmak üzere Mekke ve çevresine yerleştirerek onların meskenlerde yaşamalarını sağladı.

Bu arada bazı Arap kabilelerinin elinde bulunan dinî vazifeleri, değiştirilmemesi gereken dinî gelenekler olarak gördüğü için yine onlara bıraktı. Kâbe, hac ve Mekke idaresiyle ilgili sidane, hicabe, sikaye, rifade ile nedve ve liva görevlerini ise kendi üzerine aldı.

Yaklaşık 440 yılında Kâbe’nin kuzeyine, tavafa başlanan yerin arka tarafına "Darünnedve" denilen toplantı yerini yaptırdı ve kapısını da Kâbe’ye doğru açtırdı.

"Darünnedve" esas itibariyle bir asiller (mele) meclisiydi. Her türlü savaş ve barış kararının alındığı, görüşlerin belirlendiği, nikah merasimi ve ergenlik çağına gelmiş genç kızların gömlek (dir‘) giyme törenlerinin yapıldığı bu meclise, Kusayoğullarından başka Mekke’deki Kureyş boylarının kırk yaşından yukarı başkanları katılabilirdi.

İbn İshak’a göre Kusay Darünnedve’yi yaptırmadan önce bu toplantılar onun evinde yapılıyordu. Kureyşliler kendisine o kadar bağlıydılar ki nikâh merasimi onun evinde yapılır, başlarına gelen herhangi bir olay burada konuşulur, başka kabilelere karşı savaş bayrağı yine burada açılırdı. Ergenlik çağına gelen kızlara gömlek giydirme işi de onun evinde yapılır, gömleğin açık bırakılması gereken yeri burada yırtılıp kızın üzerine giydirilir, daha sonra kız eve götürülüp normal bir şekilde giydirilirdi.(1)

Yapılan bu merasimi yöneten kişiye de “muhayyız”(2) derlerdi.(3) Yapılan bu merasimin anlamı ise şuydu:

Bu kız artık ergenlik dönemine girdi, bununla evlenmek isteyen evlenebilir. Bu merasim ise herkesin önünde yapılıyordu.(4)

Özetle, Eski Araplarda ergenliğe giren bir kız çocuğu için bir merasim yapıldığı ve kız çocuklarının âdet gördükten sonraki yaşları ile bilindiği şeklinde bir âdetin olduğu söylenebilir.(5)

Kaynaklar:

1) İbn Hişam, Siret, 1/77; DİA, Daru'n-nedve md.
2) Muhayyız: Hayız merasimini yapan kimse demektir. Bu sıfat, Kusay’ın oğullarından Abdiddara bu merasimi yaptığı için verilmiştir. Geniş bilgi için bk., Ezraki, Ahbaru Mekke (Mekke Tarihi), s. 113-114.
3) İbn-i Hişam, 1/77-78; Ezraki, Ahbaru Mekke (Mekke Tarihi), s. 113-114; Belazuri, Fütuhu’l-Büldan, (Ter.: Mustafa Fayda), Siyer Yayınları, İstanbul 2013, s. 58.
4) Muhammed Hamidullah, İslam Müesseselerine Giriş, (Çev. İhsan Süreyya Sırma), Beyan Yayınları, İstanbul 2013, s. 42.
5) bk. Musa Carullah, Hatun, s. 81, Kitabiyat Yay. Trc. Mehmet Görmez.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet