Hicretten önce Mekke'de toplam kaç Müslüman vardı?

a) Medine'ye hicretten önce (Habeşistan muhacirleri ile birlikte) Mekkeli toplam kaç Müslüman vardı?
b) Mekke'den Medine'ye hicrete kaç Müslüman katışmıştı?
c) Habeşistan muhacirlerinin toplam 130 civarında olduğuna dair rivayetler var. Fakat Mekke'den Medine'ye hicret eden Müslümanların sayısı hakkında herhangi bir bilgiye ulaşamadım?..

Değerli kardeşimiz,

1. O zamanlar nüfus sayımı, erkek veya kadın toplam kaç kişinin Mekke’de Müslüman olduğu konularında doğrudan bilgi sahibi olmak güçtür.

Ayrıca bir evde Müslüman olan bir oğul, bir baba olabilmekle birlikte, aile içinde Müslüman olmayanlar da vardır.

Yine o zamanlar birden çok kadınla evlenmek söz konusu olduğu için, bazen bu kadınlardan Müslüman olmayanlar olabiliyordu.

2. Habeşistan’a hicret eden Müslümanların sayısına gelince; ilk Habeşistan muhacirlerinin sayısı 10 erkek ve 5 kadından ibaretti. (bk. Sarıcık, Murat, Hz. Peygamber’in Çağrısı, Mekke Dönemi, s. 146; İbn-i Hişam, Abdulmelik b. Hişam, Siretü’n- Nebi, I- IV, Dâru’l-Fikr, Beyrut 1981. I,343)

3. İkinci Habeşistan hicretinde hicret edenler ise, İbn-i Hişam’ın verdiği bilgilere göre bunlar da 10 yetişkin kadınla 92 erkekten ibaretti. (İbn Hişam, I, 353- 354 vd. Sarıcık a.e., s. 169)

Habeşistan muhacirlerinin 109 veya 110 yetişkin erkek-kadından ibaret olduğu konusunda görüşler de vardır. (bk. Önkal, Ahmet, Hicret, DİA, XVII, 458- 462)

Fakat bunların sayısının 120’ye yakın olduğu söylenebilir.

4. Hz. Peygamber (asm), hicretin ilk yılı içinde yarısı Muhacir, yani Mekke’den hicret edenlerden ve yarısı Ensar’dan yani Medineli Müslümanlardan olmak üzere, 90 erkeği kardeş yapmıştı. Bazı kaynaklara göre 186 aile kardeş edildi. Bunların yarısının Ensar olduğu açıktır.

Fakat burada, 186 ailenin kaç kişi barındırdığı açıklanmamaktadır. Mesela; bu ailelerde, kaç yetişkin erkek ve kadın vardır? Ailelerin kaç yetişkin olmayan çocuğu vardır? Bunlar hakkında fazla bilgi yoktur.(bk. Önkal, “Hicret”, DİA, XVII, s. 458- 462; Sarıcık, Hz. Muhammed’in Çağrısı- Medine Dönemi, s 33- 34; İbini Hişam, a.e., II, 124).

5. Hicret sonrası yıllar geçtikçe, Muhacirlerin sayısının arttığı da bir vakıadır. Bütün bu söylediklerimiz üzerinde düşünülecek olursa, muhacir erkek ve kadınların kesin sayısını vermek kolay değildir.

Bununla beraber, Dimyati'nin tertip etmiş olduğu Muhacirûn listesine göre, Mekke'den Rasulullah (asm) ile birlikte Medine'ye hicret edenlerin sayısı, iki yüz yirmi altıdır. (Albert Dietrich, Abdulmün'im b. Hallâf ed-Dimyatî'nin bir muhacirun listesi, çev. F. Işıltan, İ.Ü.Ed. Fak. Şarkiyât mecmuası, İstanbul 1959, III, 133-155)

Bu sayı gün geçtikçe yeni muhacirlerle artma eğilimindedir. Özellikle hicretin altıncı yıllında yapılan Hudeybiye musalahasından sonra sayı belirgin ölçüde artmıştır...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet