Güneş doğmadan önce ticaret yapmak günah mı?

- Hz. Ali (ra) dedi ki: “Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem), güneş doğmadan önceki vakitte alım satım pazarlığı ile meşgul olmayı ve süt sahibi hayvanları boğazlamayı yasaklamıştır." (İbn Mace, 2290) 

Değerli kardeşimiz,

Hayır, Güneş doğmadan önce ticaret yapmak günah değildir, ancak acil bir durum yoksa, bu vakti dua, zikir ve tesbih ile geçirmek daha uygun olur.

Hz. Ali’nin (r.a) rivayet ettiğine göre;

“Hz. Peygamber aleyhissalatü vesselam, Güneş doğmadan önceki vakitte alışveriş ile meşgul olmayı ve memeleri süt dolu hayvanları boğazlamayı yasaklamıştır.”(1) 

Hadisin Sıhhati

Hadisin senedinde “er-Rabî’ b. Hubeyb Ebû Seleme” adında zayıf bir ravi mevcut olduğundan hükmü “Zayıf”tır. İmam Buhârî,(2) Nesâî(3) ve Ebû Hâtim(4) ismini zikrettiğimiz ravi hakkında “Münkerü’l-hadîs” demiştir.

Münkerü’l-hadîs ifadesi, hadis literatüründe zayıf bir ravinin sika (güvenilir) ravilere aykırı olarak rivayet ettiği ve bu rivayetiyle tek kaldığı hadis demektir.

Hadisin Manası

Hz. Peygamber (asm) Efendimizin sabah Güneşi doğmadan önce ticareti, hayvancılık yapmayı ve benzer dünyevi işlerin yapılmaması noktasında sahabe-i kiram efendilerimizi uyarması; sabah namazı vaktinin bereket ve feyizle lebaleb dolu olması sebebiyledir.(5) Çünkü Allah Azze ve Celle, Kuran-ı Hakim'de Güneş'in doğmasında önce ve batmasından sonra kendisinin zikredilmesini emir buyurmakta(6) ve devamlı olarak kalplerini zikirle meşgul edenleri rıza-yı ilahî makâmına ulaştırmakla müjdelemektedir.(7)

Peygamberimizin (asm) Güneş doğmadan önce bu tür şeyleri nehyetmesi, apaçık şekilde haram kılması demek değildir. Buradaki “yasaklama” kelimesinden maksat, yapılmamasını tasviye etmesi şeklinde anlaşılmaktadır. Bunun dışında Güneş doğmadan önce tüccar isterse dükkanını açabilir, kasap isterse hayvanını boğazlayabilir.

Kaynaklar:

1) İbn Mace, Hadis No: 2206; benzer lafızda görmek için bkz: Hâkim, el-Müstedrek, H. No: 7577.
2) Muhammed b. İsmâîl el-Buhârî, et-Târihü’l-kebîr, Dâriatü’l-Ma‘arifi’l-Osmâniyye, Haydarâbâd t.y., 3/277.
3) en-Nesâî, ed-Du’afâ’ ve’l-metrûkîn, Dârü’l-Va’y, Halep 798, s.40.
4) İbn Ebî Hâtim, el-Cerh ve’t-taʿdîl, Dâriatü’l-Ma‘arifi’l-Osmâniyye, Haydarâbâd 1952, 3/458.
5) bk. Muhammed b. Abdülhâdî, Hâşiyetü’s-Sindî ‘alâ süneni İbn Mâce, Dârü’l-Ceyl, Beyrût t.y., 2/22.
6) bk. Kâf, 50/39.
7) bk. Tâhâ, 20/130; Rûm, 30/15-16-17.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet